Herritarren bostena gizena izango da 2015ean, ikerketa baten arabera
The Lancet aldizkari zientifikoak gaur kaleratu duen ikerketa baten arabera, munduko herritarren bostetik bat gizena izango da gehiegi pisatzen duten pertsonen tasak egungo erritmoan igotzen jarraitzen badu.
Ikerketak 1975etik 2014ra arteko laginak hartu ditu, 18 urtetik gorako pertsonen Gorputzaren Masa Indizea neurtuta, eta 39 urteren buruan, pertsona gizenen kopurua 105 milioitik 641 milioira pasatu da.
Gizonezko gizenen kopurua hirukoiztu egin da denbora tarte horretan, % 3,2tik % 10,8ra, eta emakumezkoena bikoiztu egin da % 6,4tik % 14,9ra. Gutxiegi pisatzen dutenen kopuruak, berriz, heren bat egin du atzera bai gizonezkoetan (% 13,8tik % 8,8ra) bai emakumezkoetan (% 14,6tik % 9,7ra).
Datu horiek eskuartean, The Lancet-ek dio 2025erako gizonezkoen % 18a eta emakumezkoen % 21a gizenak izango direla, eta lehenengoen % 6ari eta bigarrenen % 9ak gaixotasun hori maila larrian izango dutela.
Gainera, gizentasun larria duten mundu mailako lau gizonezkotik bat eta ia bost emakumezkotik bat AEBn bizi dira.
Era berean, gizentasuna duten pertsona helduen bostena (118 milioi) diru-sarrera handiak dituzten sei herrialde ingeles hiztunetan bizi dira: Australia, Kanada, Irlanda, Zeelanda Berria, Erresuma Batua eta AEB.
Era berean, gizentasun maila larria dutenen laurdena (50 milioi) ere herrialde horietan bizi dira.
Ikerketaren arabera, Erresuma Batuan egongo da gizentasuna duten emakumezkoen proportzio altuena Europan, % 38, Irlandaren (% 37) eta Maltaren (% 34) aurretik.
AEBn, berriz, emakumezkoen % 43a eta gizonezkoen % 45a gizen egongo da 2025ean.
Espainiako Estatuari dagokionez, The Lancet-ek azpimarratu du emakumezkoen % 29,5a eta gizonezkoen % 31,6a gizena izango dela hamar urte baino gutxiagoan.
Albiste gehiago gizartea
Zarautzen egindako manifestazio batek herriaren turistifikazioa salatu du
"Turismoaren negozioari ez" lemapean, Zarautzen manifestazioa egin dute herriaren turistifikazioaren aurka, Urola Kostako Kontseilu Sozialistak eta Etxebizitza Sindikatuak antolatuta. Agerraldiak adin guztietako jendea bildu du herriko kaleetatik barrena. Bertan, hainbat izan dira salatutakoak; horien artean, etxe turistikoak % 181,8 hazi direla azken urteetan (horrek dakarren etxebizitzen prezioaren igoerarekin), espazio publikoaren erabilera pribatiboa eta udala egoeraren konplizea dela.
Emozioz eta tradizioz beteta abiatu da Jaialdi 2025
Hamarkada bat geroago, Boiseko euskal festa handia emozio, musika eta errotzearen bizileku bihurtu da berriro. Ozeanoak eta belaunaldiak gurutzatzen dituen identitatearen ospakizuna itzuli da.
Elko (Nevada), artzain euskaldunen topaleku: "Egun gazte euskaldunik ez dator, Euskadin hobeto bizi dira orain"
Egoera asko aldatu da, eta egun ez dira artzainik geratzen, eta urrezko meatzetatik bizi dira herritarrak. Dena dela, bere euskal nortasuna ez dute galdu, izan ere, AEBko udalerri horretako biztanleen % 4 euskal jatorrikoa da, Elkoko egungo sheriffa bezala.
Lan Onari saria Carmelo Urza Larrauri Filologia Hispanikoko doktoreari emanda itxi du Lehendakaritzak 2025eko Jaialdira egindako bisita
Esparru akademikoan egindako lanagatik eta kanpoan euskal kultura zabaltzen egindako ekarpenagatik saritu dute Renoko Unibertsitateko Filologia Hispanikoko doktorea. Oso gazte zela Estatu Batuetara bizitzera joan bazen ere, euskal sustraiei eusteagatik eta Euskadiren eta Estatu Batuen arteko harremanak estutzeko lan egiteagatik nabarmendu da beti.
Goiz korapilatsua euskal errepideetan larunbat honetan, eta auto-ilarak AP-8 eta AP-1 autobideetan
Europako iparraldetik hegoaldera errepidez egiten diren joan-etorrien bolumen handiak auto-ilarak sortu ditu euskal errepide sarean, abuztuko lehen asteburuko trafiko irteera operazioarekin batera.
Lau gizonek 18 urteko neska bat inguratu eta bortxatu dute Ferrolen
Gizon bat atxilotu dute jada. Erasoa Coruñako hiriaren Espainia plazako arkupe batzuetan gertatu zen. Gertakariak asteartetik asteazkenerako gauean jazo ziren, hiriaren erdialdean.
Bilbok hilerria modernizatu du errausketak eta maskotentzako zerbitzuak eskaintzeko
Araudi berria irailera arte egongo da ikusgai, eta heriotza perinatalari ematen zaion tratuari eta erlijio-aniztasunerako guneei buruzko hobekuntzak ere jasotzen ditu, besteak beste.
Adineko bost moja Urduñako komentutik ateratzea eragotzi dute, erlijiosoak Beloradotik bota ondoren
Adineko lekaimeen beharrengatik egokitutako garraio berezi bat prest zuten, baina ezin izan dute erabili, moja matxinoek uko egin baitiote giltzak emateari. Gainera, gaurko operazioa "bahiketatzat eta agintekeriatzat" jo dute moja horiek.
Gasteizko txosnak itzuli dira txandalariak omenduz, eta musikaz eta aldarrikapenez beteta
Txosnagunea Arabako Campusera itzuliko da kontzertuekin, herri-ekimenekin eta TicketBAIren ezarpenaren kontrako protestekin. Bien bitartean, Txosnetako txandalariak izan dira Txosnisariaren irabazleak.
50 boluntario inguruk Barrundian desagertutako 77 urteko emakumea bilatzeko lanekin bat egin dute
Senideek asteartean salatu zuten adineko emakumearen desagerpena. Emakumea Hermua auzoko bere etxebizitzatik atera zen, eta ez dute berriro ikusi.