Osasun arloko greba
Euskadiko Medikuen Sindikatuak greba egingo du Estatutu Markoaren zirriborroaren aurka egiteko. Negoziazioen aurrean, Estatutu propio bat aldarrikatu dute, horrek bakarrik lanbidearen berezko ezaugarriak islatu eta erregulazio espezifiko bat defenda lezakeela baitiote.
LURRIKARA
00:10ean izan da lurrikara eta epizentroa Iruña Okan izan du; milaka pertsona esnatu ditu gaur goizaldean Araban. Ez du kalterik eragin eta ez da erreplikarik espero, SOS Deiaken arabera.
Lurrikara
Gauerdia pasata, Iruña Okan epizentroa duen 4 graduko lurrikara batek Araba astindu du. Miguel Angel Montes alkateak berak adierazi duenez, ez da inolako kalterik izan herrian. Gainera, alkateak lasaitasuna helarazi du, Eusko Jaurlaritzako eta Arabako Foru Aldundiko adituen txostenak eta ondorioak jasotzeko zain.
Iruña Okan epizentroa duen 4 graduko lurrikara batek Araba astindu du astelehen honetan, abenduaren 8an. Radio Euskadin egindako elkarrizketa batean, Antonio Aretxabaleta geologo eta dibulgatzaile zientifikoak adierazi duenez, mugimendu sismikoa Euskadiko historiako handiena izan da. Gainera, lurrikarak agerian utzi du Araban orain arte ezezaguna zen faila bat dagoela. Zientzialariak nabarmendu duenez, ziur aski 1 eta 2 km arteko luzera izango du. Hala ere, oraindik atea irekita utzi behar zaio etorkizuneko ikerketei.
Balorazioa
Jakin Fundazioko eta Gerediagako kideek aitortza omenaldia egin diote gaur Joxe Azurmendiri. Pentsalari, idazle eta euskaltzaleari eskainitako Jakin aldizkariren azken zenbakia izan du abiapuntu ekitaldiak. Horrekin batera, Azurmendiren Manifestu atzeratua errezitatu dute hainbat poetak Durangoko Azokako azken egunean.
“Gizaberetxoak. Joxe Azurmendiren joanak eta etorriak” Ainhoa Olasoren, Usue Egiaren eta Mikel Urdangarinen lanak irabazi du Durangoko Azokaren Sormen Beka. 15.000 euroko saria jasoko du, eta emaitza 2026ko Azokan aurkeztuko dute.
Istripua 14:15ak aldera gertatu da, N-260a errepidean. Familiako batzuk zihoazen auto batek aurrez aurre jo du kontrako noranzkoan zihoan beste batekin, eta atzetik zihoazen beste familiako kide batzuen autoak lehenengoaren aurka talka egin du.
Azken 15 urteetako hildako kopururik handiena utzi du urteak Nafarroan, eta oraindik ez da amaitu. Jada 45 dira aurtengo hildakoak.
MUSKIZ
Joan den ostiralean, Petronorrek jakinarazi zuen isuria izan zuela Bizkaiko findegiko gasolina-depositu batean, eta berehala ezarri zituzten beharrezko kontrol-neurriak.
Eusko Legebiltzarreko EH Bilduren bozeramailearen ustez, "beste interes batzuk daude EH Bildu interpelatzen denean, EH Bildu istiluekin lotu nahi da". Ildo horretan, proposatu du "norbaitek interesa badauka Ernaik egiten dunearen inguruan, hitz egin dezala Ernairekin".
Ezker abertzaleko gazte erakundeak bideo bat argitaratu zuen bart sare sozialetan, joan den larunbat goizaldean Gernikako Juntetxean egindako ekintza erakutsiz. Azken egunotan egin dituzten ekimenekin "gure herrian muturreko egoera bat bizi dugula" erakutsi nahi izan dutela adierazi dute, eta euren kontrako "kriminalizazio saiakera" salatu dute.
Gipuzkoa
Mikel Zabalzaren omenezko martxak topagune berezia izan du gaur Endarlatsan: duela 40 urte han bertan Bidasoako uretatik atera zutela hilik, eskuak lotuta. Familiarentzat eta ikertu dutenentzat beti torturatua izan zela argi egon bada ere, ez da sekula horrela onartu.
Genero indarkeria
50 urteko gizonak urruntze agindua zuen indarrean, pertsona beraren aurkako tratu txarren beste kasu batengatik. Erasotzailea espetxeratzeko agindua eman du udalerriko Guardiako Epaitegiak.
Horietako 10etik 7 hiru hiriburuetan bizi dira. Gainera, beste 2.700 etxegabe daude, baina gaueko harrera-zentroetan edo aterpetxeetan lo egiten dute. Gehienak gizonezkoak dira, eta atzerritarrak 10etik 8tan. Erdiak dio dirua edo ondasunak lapurtu dizkiotela, 10etik 4k irainak edo mehatxuak jasan dituela, eta 10etik 3k fisikoki eraso egin dietela.
Euskadiko Medikuen Sindikatuak greba egingo du Estatutu Markoaren zirriborroaren aurka egiteko. Negoziazioen aurrean, Estatutu propio bat aldarrikatu dute, horrek bakarrik lanbidearen berezko ezaugarriak islatu eta erregulazio espezifiko bat defenda lezakeela baitiote.
ASIA
Agintariek 23.000 pertsona baino gehiago ebakuatu dituzte hiru metrorainoko olatu arriskuagatik. Tohoku Electric Power enpresa, lurrikararen inguruan dauden bi zentral nuklearren operadorea, lantegietako egoera aztertzen ari da.
Hamabi hilabeteotan aurrerapausoak eman badira ere, siriar asko oraindik ere muturreko egoeran bizi dira. Ahmed al-Shara Siriako presidenteak hitzeman du herrialde osoa berreraikiko duela, eta herritarrei eskatu die ahaleginak egin ditzatela egonkortasuna sendotzen laguntzeko.
Ukrainako presidenteak "bakerako urrats txikiak" izan direla esan du, hala ere, eta laster AEBri Trumpen planaren bertsio berrikusia itzultzea espero duela. Bileraren ostean, Ukrainako presidentea Bruselara joan da, bilera izango baitu asteartean Von der Leyenekin, Costarekin eta Rutterekin.
Eskoziako egungo ministro nagusi eta Eskoziar Alderdi Nazionalistako buru denak, independentzia ardatz hasita ekin dio datorren urteko hauteskundeetarako kanpainari. Maiatzean izango dira bozak.
Kanbodiaren eta Thailandiaren arteko gatazkak urte luzeko historia du, baina hamarkada batzuk etenda egon ondotik, iazko maiatzean berriz ere eztanda egin zuen, eta egunotan izandako liskarrek urrian bi herrialdeek sinatutako bake akordioa kolokan jar lezake.
GABONAK
Bizkaiko gozotegiak galtzak bete lan dabiltza Gabonetako gozokirik esanguratsuenetako bat prestatzen: sokonuskoa, 300 urte baino gehiagoko historia duen Bilbon egindako turroia. Mexikoko Santa Ana de Soconusco herritik datorkio izena, XVII. mendean bilbotar batek kalitate bikaineko kakaoa aurkitu zuenean.
Abenduaren 9an itxiko dute, 21:00etan, eta 10ean irekiko dute berriro, 06:00etan. AP-8tik Lapurdirako noranzkoan doazen ibilgailu eta kamioiak Irunen atera beharko dira.
Asteazkenean termometroak nabarmen egingo du behera, eta euria ere botako du han eta hemen.
FINANTZA-OPERAZIOA
Ostiralean jakinarazi zen Netflixek Warner Bros. Discovery erosi zuela 82.700 milioi dolarren truke, eta astelehen honetan Paramount Skydancek eskaintza gainditzen duen EEP oldarkorra aurkeztu du.
Mundua Ukrainara eta Gazara begira dagoen bitartean, AEBk eta Txinak gerra isila dute planetaren nagusitasun komertzial, militar eta teknologikoagatik. Panamako kanala, Ormuzko itsasartea, Txinako Itsasoa, Ozeano Barearen hegoaldea eta Groenlandia dira bi potentziek gogokoen dituzten gune geografikoak, "mundua nork gobernatzen duen" argitzeko lasterketa batean.
Ozeano Barea Asia eta Amerika arteko itsaso handi-handia da. Han zehar itsasbideak, urpeko kableak eta era guztietako merkataritza trafikoa daude, etengabe. Horregatik, bide horiek bereganatu nahi dituzten potentziek ezinbestekoa dute ozeano erraldoi horretan dauden irlak kontrolatzea, base logistikoak, eta, kasu askotan, militarrak direlako. Hain zuzen, Estatu Batuek eta Txinak Pazifikoko 14 herrialde horiek kontrolatzeko sokatiran ari dira. Papua Ginea Berria milioi bat biztanle duen uharte bakarra da; txikiena, Niuee izeneko uhartea, ez da 2.000 biztanlera ere iristen. 14 horietatik 11 Txinarekin daude lerratuta. Hiruk baino ez dute Taiwanen subiranotasuna aitortzen. Batzuek, Papua Ginea Berria kasu, Estatu Batuekiko segurtasun akordioei eusten diete, beste batzuek, ordea, Txinarekin defentsa akordioak sinatu dituzte. Horren adibide da Salomon Uhartea. Mikel Reparaz, EITBren nazioarteko burua, han izan da.
Groenlandian ustiatu gabeko lur arraroen aztarnategi handienetako batzuk daude. Ezinbesteko elementuak dira garapen teknologikorako, eta, hori dela eta, guztiek dute begiz jota Artikoko lurralde hori. Baina, zer nahi dute Groenlandiako biztanleek beren etorkizunerako? Mikel Reparaz, ETBko nazioarteko burua, han izan da.
Estatu Batuetako eta Txinako indarren artean talka arriskua eragin dezakeenik badago, Hegoaldeko Txinako Itsasoa da. Pekinek ur horien zati bat beretzat nahi du, bederatzi puntuko lerro bat eginez, Taiwan, Filipinetako zati bat eta uharte artifizialak eraiki dituen uhartetxoak barne. Horrek talka egiten du hainbat herrialderen subiranotasunarekin, hala nola Filipinak, Vietnam eta Malaysia. Horren aurrean, AEBk presentzia militarra sendotu du eremu horretan. Mikel Reparaz, EITBren Nazioarteko arloburua, bertan izan da.
Ur lasaiak izan arren, munduko ekaitz geopolitiko handienaren erdigunean daude. Iran eta Oman arteko itsasarte horretatik munduan ekoizten den petrolioaren % 20 baino gehiago garraiatzen dute, planeta osoan saltzeko. Azken hamarkadetan Pertsiako golkoan izan diren inbasio eta gerrak ulertzeko ezinbesteko lekua da.
Bide hau urrats estrategikoa da, eta, hori dela eta, bi potentzia handik kontrolatu nahi dute. Batetik AEB dago, duela mende bat baino gehiago kanala eraiki zuen herrialdea, eta bestetik, Txina. Munduko merkataritzaren % 5 bertatik igarotzen da, Hego Amerika inguratzea saihesteko, eta horrek onura handiak ematen dizkio Panamari, duela 26 urtetik kanala kontrolatzen duen herrialdeari.
Istripua 14:15ak aldera gertatu da, N-260a errepidean. Familiako batzuk zihoazen auto batek aurrez aurre jo du kontrako noranzkoan zihoan beste batekin, eta atzetik zihoazen beste familiako kide batzuen autoak lehenengoaren aurka talka egin du.
Arabako errepideetako segurtasun kamerek grabatu dute bart gaueko lurrikararen unea. Lurrikara laburra izan den arren, bibrazioa ikus daiteke horietako batzuetan.
50 urteko gizonak urruntze agindua zuen indarrean, pertsona beraren aurkako tratu txarren beste kasu batengatik. Erasotzailea espetxeratzeko agindua eman du udalerriko Guardiako Epaitegiak.
Gauerdia pasata, Iruña Okan epizentroa duen 4 graduko lurrikara batek Araba astindu du. Miguel Angel Montes alkateak berak adierazi duenez, ez da inolako kalterik izan herrian. Gainera, alkateak lasaitasuna helarazi du, Eusko Jaurlaritzako eta Arabako Foru Aldundiko adituen txostenak eta ondorioak jasotzeko zain.
Gainera, desagertuta jarraitzen du oraindik pertsona batek, eta bilaketa lanek aurrera jarraitzen dute.
Bizkaiko gozotegiak galtzak bete lan dabiltza Gabonetako gozokirik esanguratsuenetako bat prestatzen: sokonuskoa, 300 urte baino gehiagoko historia duen Bilbon egindako turroia. Mexikoko Santa Ana de Soconusco herritik datorkio izena, XVII. mendean bilbotar batek kalitate bikaineko kakaoa aurkitu zuenean.
Joan den ostiralean, Petronorrek jakinarazi zuen isuria izan zuela Bizkaiko findegiko gasolina-depositu batean, eta berehala ezarri zituzten beharrezko kontrol-neurriak.
Azken 15 urteetako hildako kopururik handiena utzi du urteak Nafarroan, eta oraindik ez da amaitu. Jada 45 dira aurtengo hildakoak.
Iruña Okan epizentroa duen 4 graduko lurrikara batek Araba astindu du astelehen honetan, abenduaren 8an. Radio Euskadin egindako elkarrizketa batean, Antonio Aretxabaleta geologo eta dibulgatzaile zientifikoak adierazi duenez, mugimendu sismikoa Euskadiko historiako handiena izan da. Gainera, lurrikarak agerian utzi du Araban orain arte ezezaguna zen faila bat dagoela. Zientzialariak nabarmendu duenez, ziur aski 1 eta 2 km arteko luzera izango du. Hala ere, oraindik atea irekita utzi behar zaio etorkizuneko ikerketei.
Horietako 10etik 7 hiru hiriburuetan bizi dira. Gainera, beste 2.700 etxegabe daude, baina gaueko harrera-zentroetan edo aterpetxeetan lo egiten dute. Gehienak gizonezkoak dira, eta atzerritarrak 10etik 8tan. Erdiak dio dirua edo ondasunak lapurtu dizkiotela, 10etik 4k irainak edo mehatxuak jasan dituela, eta 10etik 3k fisikoki eraso egin dietela.
Euskadiko Medikuen Sindikatuak greba egingo du Estatutu Markoaren zirriborroaren aurka egiteko. Negoziazioen aurrean, Estatutu propio bat aldarrikatu dute, horrek bakarrik lanbidearen berezko ezaugarriak islatu eta erregulazio espezifiko bat defenda lezakeela baitiote.
Era berean, nabarmendu du agerraldia ez dela iritsi eremuaren barruan dauden 55 etxaldeetako bakar batera ere. Hartara, abeletxe horietako txerrien haragia Espainiako merkatuan kontsumitzen hasiko da.
Alkateak kargutik kendu zuen Segurtasun zinegotzia, ustez haren bikotekideari azterketa bat filtratu ziolako, proban nota hobea lor zezan.
EITB Mediak jakin ahal izan duenez, Urdaibaiko Guggenheimen etorkizuna abenduaren 16an argituko da. data hori aukeratu du patronatuak proiektuarekin zer egin aztertzeko. Badirudi alboratuta geratuko dela, bideragarritasunaren inguruko zailtasunak ikusita.
Metroaren linea berria Matiko, Deustu, Parke, Moyua, Irala, Errekalde, Basurtu, Zorrotza eta Irauregiko geltokietatik igaroko da. Gaur, Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak 4. linea eraikitzeko eta finantzatzeko akordioaren xehetasunak aurkeztu dituzte.
EH Bilduk ohartarazi duenez, operazioaren iragarpenak erosketa "garestitu" dezake oraindik erabat itxita ez dagoelako.
2023-26 planaren barruan, txapelketaren antolakuntzak 3756 milioi dolarreko aurrekontua du, eta 13.000 milioi dolar inguruko diru-sarrerak izateko aurreikuspena.
Tamara Yagüe Confebaskeko presidenteak kritikatu du sindikatuak borrokara jotzen duela "bide bakar gisa, elkarrizketaren eta negoziazioaren kaltetan".
Tamara Yague Confebasken presidenteak mezu gogorra helarazi du ELA sindikatu nagusiaren aurka, sindikatuak patronalaren aurkako salaketa aurkeztu ostean. Yaguek kritikatu du sindikatuak borrokara jotzen duela bide bakar gisa, elkarrizketaren eta negoziazioaren kaltetan.
Oraingoz, Foru Gobernuak ez du aurrekontuak aurrera ateratzea bermatuta, eta elkarrizketak izaten jarraitzen du, batez ere Elkarrekin Podemosekin. Talderen baten babesa edo abstentzioa lortzen ez badu, aurtengo kontuak luzatu beharko ditu.
Mahaiak Osasun Sistema Nazionaleko langile guztien lan-baldintzak hobetzea du helburu, sanitarioena eta ez sanitarioena, "salbuespenik gabe, pribilegiorik gabe eta distortsiorik gabe". Ministerioa sindikatu mediku batzukein Estatutua paraleloan negoziatzen ari dela kritikatu dute.
Eusko Jaurlaritzak, BBK Fundazioak eta Kutxabankek sortutako Indar funtsak osatutako partzuergoak irabazi du Ayesaren dibisio teknologikoa erosteko eskaintza, eta akordioa urte amaierarako itxita egotea espero du.
Ezker abertzaleko gazte erakundeak bideo bat argitaratu zuen bart sare sozialetan, joan den larunbat goizaldean Gernikako Juntetxean egindako ekintza erakutsiz. Azken egunotan egin dituzten ekimenekin "gure herrian muturreko egoera bat bizi dugula" erakutsi nahi izan dutela adierazi dute, eta euren kontrako "kriminalizazio saiakera" salatu dute.
Mikel Zabalzaren omenezko martxak topagune berezia izan du gaur Endarlatsan: duela 40 urte han bertan Bidasoako uretatik atera zutela hilik, eskuak lotuta. Familiarentzat eta ikertu dutenentzat beti torturatua izan zela argi egon bada ere, ez da sekula horrela onartu.
Eusko Legebiltzarreko EH Bilduren bozeramailearen ustez, "beste interes batzuk daude EH Bildu interpelatzen denean, EH Bildu istiluekin lotu nahi da". Ildo horretan, proposatu du "norbaitek interesa badauka Ernaik egiten dunearen inguruan, hitz egin dezala Ernairekin".
Sarek II. Etxera Kantuz Topaketa egin du Durangon. “Ezin da gehiago luzatu” dinamikaren baitan egindako ekimen horrekin, ETAko presoei salbuespenik gabeko espetxe politika arrunta aplika diezaieten eskatu dute. Aldarrikapen horri bidea emateko, urtarrilaren 10ean manifestazioa egingo dute Bilbon.
2025eko Durangoko Azoka bukatu berritan, ETBri emandako lehen balorazioan pozik agertu da Beñat Gaztelurrutia Gerediaga Elkarteko kudeatzeailea. Jendetza ibili dela nabarmendu du, baina erosoa izan dela bai sartzea baita bertatik ibiltzea ere. 2026ko Azokak 5 egun izango dituela ere aurreratu du, eta etorkizuneko erroka kulturaren jaialdi gisa sendotzea izango dela ere esan du.
Lau eguneko topagune oparoa amaitutzat emateko, antolatzaileek aurtengo Azokaren arrakasta nabarmendu dute, baita egitasmoak urte osoan euskal kulturan duen garrantzia ere.
Jakin Fundazioko eta Gerediagako kideek aitortza omenaldia egin diote gaur Joxe Azurmendiri. Pentsalari, idazle eta euskaltzaleari eskainitako Jakin aldizkariren azken zenbakia izan du abiapuntu ekitaldiak. Horrekin batera, Azurmendiren Manifestu atzeratua errezitatu dute hainbat poetak Durangoko Azokako azken egunean.
Idazle asko beren nobedadeak aurkezten ari dira egunotan euskal kulturaren plazan, eta horietako batzuek palestinar herriaren aurkako genozidioa jorratu dute, Ekialde Hurbilean gertatzen ari dena azaltzeko asmoz.
Harkaitz Cano eta Eider Rodriguez idazleek “Silueta” eta “Dena zulo bera zen” liburuak aurkeztu dituzte Durangoko Azokaren hirugarren egunean, hutsuneak mamitzeko bi ariketa literario zeharo ezberdin.
Bisitari, sortzaile eta antolatzaile ugarik bat egin dute protestarekin, Israelgo Estatua Palestinan egiten ari den genozidioa salatzeko eta elkartasun mezua zabaltzeko.
Palestinako genozidioa salatzeko geldialdia egin du Durangoko Azokak. Kultura erdigunean jarri eta mugaz gaindiko elkartasun mezua zabaldu dute ehunka kulturazalek Landako Plazan egin duten ekitaldian.
Siadeco ikerketa etxeak Azokara bertaratzen diren sortzaile, eragile eta bisitarien profila eta portaera ikertu zuen iaz, 2024ko edizioan. Euskara eta euskal kultura bultzatzea da joateko arrazoi nagusia, eta iaz, batez beste, 55,19 euro gastatu zituzten bisitariek.
Gernikako taldeak abenduaren 13an utziko ditu eszenatokiak, BECen eskainiko duen hirugarren kontzertuarekin, abenduaren 6koaren eta 12koaren ostean. ETB1ek zuzen-zuzenean emango du azken emanaldi hori.
Oiarzabal, entre Juan y Juanito Javier Alvarok zuzendu duen dokumentalak Juanito Oiarzabalen istorioa eta lorpenak kontatzen ditu. 14 zortzimilakoak oxigeno artifizialik gabe igo zituen hirugarren mendigoizalea izan zen, eta guztira 26 aldiz igo da zortzimilako batera. Mendi Film jaialdian aurkeztu dute dokumentala.
