Koldo auzia
Ikerketako iturriek jakitera eman dutenez, Bizkaiko hiriburuko Accionaren egoitzara ez ezik, Madrilgora eta Sevillakora ere sartu dira agenteak, epaileak hala aginduta. Egoitzak miatu dituzte, baina ez dute inor atxilotu.
SUTEA
7 abelburu bizirik atera ahal izan dituzte. Suhiltzaileek garrak itzaltzeko lanean aritu dira, eta ikerketa abiatu dute sua zerk eragin duen argitzeko.
SUTEA
Jaizkibelgo sutea itzali dute, baina suhiltzaileek ingurua hozteko lanean jarraitzen dute. Horrez gain, Higerreko itsasargirako bidea itxi dute.
PARTIDUA
Mobilizazioak antolatu dituzte eta estadioaren sarrera guztiak saldu dira; lasaitasuna eta errespetua eskatu dute.
.png?fmt=png-alpha&qlt=80)
Segurtasun handiagoa errepideetan
Gailu berriak larrialdiko triangeluak ordezkatuko ditu matxurak edo istripuak seinaleztatzeko. Ibilgailuaren sabaian jartzen da autotik irten beharrik gabe, harrapatzeko arriskua murrizten du eta automatikoki abisatzen die DGTri eta larrialdi-zerbitzuei.
SUTEA
48 urteko gizona Gurutzetako Ospitalera eraman zuten, larri, sugarretatik ihesi leiho batetik erori ostean. Beste hiru gizon zauritu ziren atzo goizaldean El Carmen kalean izandako sutean.
KPI
Urrian % 3,3 garestitu dira EAEn, eta % 4,7 Nafarroan.
EGURALDIA
Hego haizeak 180 km/h-ko ufadak utzi ditu Gorramendin, 160 km/h-ko abiadura hartu du Aralarren eta arazo puntualak eragin ditu aireportuetan.
Indarkeria matxista
Instruktoreak hamahiru hilabeteko ikerketaren ondoren hartu du erabakia. Hilabeteotan deklarazioa hartu die Errejoni, Mouliaari, lekukoei eta psikiatrei. Epaileak "koherente" ikusi du Mouliaaren lekukotza; Errejonek, berriz, ukatu egin du leporatzen zaion erasoa egin izana.
TRAFIKO ISTRIPUA
Bi sindikatu horiek, gainera, iragarri dute auzitara eramango dutela Confebask, "negoziazio mahaia eratzeari uko egiteagatik", gai horri buruz hitz egiteko, justiziak "patronalaren negoziatzeko betebeharra bete dezan".
Pello Otxandiano EH Bilduk Eusko Legebiltzarrean duen bozeramaileak adierazi du ez dagoela kezkatuta larunbat honetan Euskal Selekzioaren eta Palestinaren arteko partida solidarioaren atarian istiluak egon daitezkeelako, Bilboko San Mames estadioan, eta nabarmendu du "egun baketsua" izan behar dela, "bakea eskatzen dugulako".
Maitane Ipiñazarren ustez, "begibistakoa da" da Mikel Mancisidor euskalduna dela, adierazpen asko euskaraz egin dituelako. Bestalde, esan du Otegik adierazi zuela "Arartekoa emakumea izan beharko zela", baina Ipiñazarrek jakinarazi du "EH Bilduren lehentasunen artean ez dela egon Arartekoa emakumea izatea".
DIABETESAREN NAZIOARTEKO EGUNA
Urtero 9.000 kasu diagnostikatzen dira Euskal Autonomia Erkidegoan, eta 2 motakoa da hedatuen dagoena (diabetes gaixoen % 90).
Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak barkamena eskatzeko eta kalte-ordaina ordaintzeko exijitu dio Erresuma Batuko irrati-telebista publikoari. Hori egin ezean, 1.000 milioi dolarreko demanda jartzeko mehatxua egin dio.
Fiskaltzak azaldu duenez, poliziak gizon bat atxilotu du, labana batekin mehatxuka egon ostean.
Gabonak
Bilbo, Iruñea, Donostia eta Gasteiz apaingarriz josita daude jada, eta hiriburu batzuek Gabonetarako egitaraua iragarri dute dagoeneko.
Latin Grammy
Bad Bunny superizarra eta egungo bikote argentinarra, Ca7riel eta Paco Amoroso, sari gehien jaso dituzten artistak izan dira, bakoitza urrezko bost gramofonorekin. Karol G-k abesti onenaren saria irabazi du 'Si antes te hubiera conocido' lanarekin, eta Alejandro Sanzek ezustekoa eman du bi gramofono irabazita.
Hegazti gripea
Gaur egun indarrean dagoen aginduak aire zabaleko hegazti-haztegiak edozein hazkuntza-metodotan konfinatzea ezarri du, ustiategi ekologikoetan eta autokontsumorako ustiategietan edo arrautzak edo haragia azken kontsumitzaileari zuzenean saltzeko ekoizten direnetan barne.
Arantza Atutxa Bizkaiko Natura Ingurunearen eta Nekazaritzaren diputatuak uste du Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioak hegazti gripearen aurrean ezarritako neurriak "goiztiarrak" eta "gehiegizkoak" direla, eta, ildo horretan, adierazi du ez dela positiborik atzeman lurraldeko ustiategietan.
ALERTA
Ohar batean, Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak jakinarazi du listeria monocytogenesa atzeman dutela Beiardi, Agort, Udabe eta Eroski marketako ardi eta behi esne gordinarekin egindako nahasketa onduko gaztetan.
Hainbat sindikatuk bultzatutako eta 138.000 sinadurak babestutako proposamenak kontrako 44 boto (EAJ, PSE-EE, PP eta Vox) eta aldeko 27 (EH Bildu eta Sumar) jaso ditu, eta ez dute Legebiltzarrean eztabaidatuko.
ELAren idazkari nagusiak ohartarazi duenez, ekimena tramitera ez onartzea "astakeria izango litzateke, iruzur demokratikoa", izan ere, "hori delako gizarteak legegintzan zuzenean parte hartzeko eskura duen mekanismo bakarra".
AUZITEGI GORENA
Azken saioan, Garcia Ortizen defentsak berretsi du Alberto Gonzalez Amador enpresaburua dela "benetako filtratzailea". Akusazioek, berriz, salatu dute fiskal nagusiak prentsa erabili zuela, herritarren artean iritzi bat sortzeko.
Herri martxaren hurrengo edizioak Errigoraren lana aitortuko du, eta Atharratzetik Bilbora ibilbidea egingo du martxoaren 19tik 29ra. Mezu ofizialak, "Euskara gara", komunitatearen eta hizkuntzaren etorkizun partekatuaren ideia indartzen du.
Ane Elordi Korrikaren arduradunak adierazi du "Euskara gara" leloak jendartea duela helburu. Bere hitzetan, "Euskal Herriak arnasa berria behar du; euskararen herrira jauzi egin nahi duten guztien herria gara, berton jaioak izan zein kanpotik etorriak. Euskara da gure arnasa, elkarren zaintzaren hizkuntza, justizia sozialaren hizkuntza".
Espainiako Gobernuarekiko haustura formalizatu eta hamar egunera, Carles Puigdemonten alderdiak PPren zuzenketa batek aurrera egitea eragotzi du. Txalo zaparrada batekin eratzun dute PSOEko diputatuek.
Dean Spielmann Europar Batasuneko abokatu nagusiaren ustez, Espainiako amnistia legea ez dago terrorismoaren aurkako Europako zuzentarauaren aurka, baina babes judizial eraginkorrerako eskubidearekin gatazkak egon daitezkeela ohartarazi du.
EBko abokatu nagusiak amnistia legearen gainean emandako iritzia dela eta balorazio ezberdinak egin dituzte aldeek. EBko abokatu nagusiak amnistia legeari babesa eman diola iritzi diote Junts, ERC eta Espainiako Gobernuak. PPren ustez, berriz, amnistia legeak zuzenbide estatuaren printzipioak "urratu" dituela ondorioztatu du Europar Batasuneko abokatu nagusiak.
Proposamenak Eusko Jaurlaritzaren adierazpen instituzionala eskatzen zuen, praktika hori arbuiatuz eta erakundeen sostengua baztertuz. EAJk eta PSE-EEk gaiari buruzko eztabaida eskatu dute, eta debekuaren aurka azaldu dira.
Beste autonomia-erkidego batzuetan eta atzerrian jaiotako ustezko delitugileen berri ematen hasi da Ertzaintza. Atal horretan bereizten dira EBko herrialdeetatik, Europako gainerako herrialdeetatik, Magrebetik, Afrikako gainerako herrialdeetatik, Latinoamerikatik, Estatu Batuetatik eta Kanadatik, Asiatik, Ozeaniatik eta atzerriko zehaztu gabeko gainerako herrialdeetatik etorritakoak.
?fmt=webp-alpha&qlt=80)
Lau gizon zauritu dira, eta horietako bat larri dago, gaur goizaldean Barakaldoko Carmen kaleko etxebizitza batean izandako sutean. Sua itzali dute, eta eraikineko hainbat bizilagun etxetik atera behar izan dituzte.
Proposamena Bizkaiko Garraio Kontseiluan landu da, baina atzera bota dute, Leixuri Arrizabalaga Aldundiko bozeramaileak ostegun honetan baieztatu duenez. Diputatuak zehaztu duenez, proposamenari bide ez emateak "oraingoz luzapena aplikatu ezin izatea" dakarren arren, foru erakundeak "ildo horretan akordio bat lortu ahal izateko lanean" jarraituko du.
Es Alert sistemak modu eraginkorrean funtzionatzen duen egiaztatzeko simulakroa izan da. Alerta-soinuarekin batera, mezu lasaigarri bat bidali da, ez dela benetako arrisku-egoera adierazteko. Es Alert sistema Balmasedan eta Bilboko auzo batzuetan ere probatu da.
EMAITZAK
Euskal folklorea eta elektronika uztartzen dituen proiektua laukote bilakatuta dator "Lazturak orbain" bigarren diskoa aurkezteko. Alaitzek, Garazik, Iratik eta Leirek, nolanahi den, Etxahun Urkizu (bateria) eta Eider Villalba (teklatua eta ahotsak) musikarien laguntza izango dute zuzenekoetan. "Orbainak ezkutatu beharrean, erakutsi nahi izan ditugu", esan diote Asier Otegui kazetariari "Egun On" saioan, "eraldaketa agerian utzi; indargune direla azpimarratuz, ahultasun gisa hartu beharrean, hausturak eta konponketak historiaren parte baitira".
Azaroaren 6tik abenduaren 4ra, Bilboko Abando Udaltegiak "Kanthoria eta Auto-tunea" Musika Bulegoak paratutako erakusketa hartuko du. Xabier Erkizia ikertzaile eta soinu-sortzaileak komisariatu du erakusketa, eta bidaia bat proposatzen du ahozko tradizioan jasotako lehen kantuetatik hasi eta musika sortzeko forma hibrido eta digital berrietara arte. Erakusketak material dokumentalak, irudiak eta entzuteko gailuak konbinatzen ditu. Musika; Bereterretxeren khantoria (Kalakan + Euskadiko Orkestra), Bertso Hop (Negu Gorriak), Tesla bat sutan (Merina Gris + Gorka Urbizu).
San Mames estadiotik zuzenean.
ETB1en zuzenean eskainiko da bakearen eta elkartasunaren aldarria egin asmo duen neurketa, larunbat honetan, 20:20an hasita. Halaber, eitb.eus-en, Euskadi Irratian, Radio Euskadin eta Radio Vitorian ere horren jarraipen zabala egingo da.
"Kriminalizazio kanpaina bertan behera uzteko" eskatu diote Segurtasun sailburuari. Palestinarekin Elkartasuna plataformako kideen hitzetan, "guztiz kontraesankorra da biharko partida normaltasunez eta istilurik gabe joatea nahi duela esatea, eta, aldi berean, partidaren aurreko egunetan tentsioa areagotzen eta antolatzaileak probokatzen aritzea". "Badirudi Eusko Jaurlaritzak bihar istiluak izatea nahi duela", gaineratu dute.
Bilbo, Iruñea, Donostia eta Gasteiz apaingarriz josita daude jada, eta hiriburu batzuek Gabonetarako egitaraua iragarri dute dagoeneko.
Instruktoreak hamahiru hilabeteko ikerketaren ondoren hartu du erabakia. Hilabeteotan deklarazioa hartu die Errejoni, Mouliaari, lekukoei eta psikiatrei. Epaileak "koherente" ikusi du Mouliaaren lekukotza; Errejonek, berriz, ukatu egin du leporatzen zaion erasoa egin izana.
Urtero 9.000 kasu diagnostikatzen dira Euskal Autonomia Erkidegoan, eta 2 motakoa da hedatuen dagoena (diabetes gaixoen % 90).
48 urteko gizona Gurutzetako Ospitalera eraman zuten, larri, sugarretatik ihesi leiho batetik erori ostean. Beste hiru gizon zauritu ziren atzo goizaldean El Carmen kalean izandako sutean.
Mobilizazioak antolatu dituzte eta estadioaren sarrera guztiak saldu dira; lasaitasuna eta errespetua eskatu dute.
Urrian % 3,3 garestitu dira EAEn, eta % 4,7 Nafarroan.
Hego haizeak 180 km/h-ko ufadak utzi ditu Gorramendin, 160 km/h-ko abiadura hartu du Aralarren eta arazo puntualak eragin ditu aireportuetan.
Bi sindikatu horiek, gainera, iragarri dute auzitara eramango dutela Confebask, "negoziazio mahaia eratzeari uko egiteagatik", gai horri buruz hitz egiteko, justiziak "patronalaren negoziatzeko betebeharra bete dezan".
Elikadura eta elektrizitatea dira Hegoaldean gehien garestitu direnak.
EITB Erlia Arrautza Ekologikoak etxeko Amaia Arriagarekin izan da. 500 oilo dituzte eta ekologikoan egiten dute ekoizpena. Duela urte batzuk ere antzerako egoera bizi izan zuten arren, oiloek biziko duten estresarekin kezkatuta dago. Badaki arrautzen ekoizpenak behera egingo duela eta itxialdia ahalik eta motzena izatea espero du.
Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza sailburuak erantzukizuna eskatu du, eta Ministerioak agindutako neurriak arrisku handiko une batean datozela adierazi du. Era berean, hegazti gripearen jarraipena egiteko batzordea sortuko dela eta astelehenean, azaroaren 17an, bilduko dela iragarri du.
Espainiako Gobernuak aginduta, etxeko hegazti guztiak konfinatu behar dira gaurtik aurrera. Neurriak ustiapen-mota guztiei eragiten die.
Beasaingo enpresak 100 milioi euro irabazi zituen urtarriletik irailera, eta kontratazio kopurua ere % 80 igo zen, 4049 milioiraino.
Gaur egun indarrean dagoen aginduak aire zabaleko hegazti-haztegiak edozein hazkuntza-metodotan konfinatzea ezarri du, ustiategi ekologikoetan eta autokontsumorako ustiategietan edo arrautzak edo haragia azken kontsumitzaileari zuzenean saltzeko ekoizten direnetan barne.
ELA sindikatuak salatu duenez, VCL enpresako langile batek lan istripu "larria" izan zuen pasa den asteartean Bilboko Portuan. Horren arabera, pala eta auto baten artean harrapatuta geratu zen.
Milaka lagunek manifestazioa egin dute asteazken honetan Bilbon, ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek deituta, "herritarren borondatea" errespetatu dezaten eskatzeko eta Confebasken "blokeoa" kritikatzeko.
Sidenorrek Israel Military Industries enpresari altzairua legez kanpo saldu ote zion ikertzen ari da Francisco de Jorge instrukzio epailea, eta enpresako hiru goi karguk ikertu gisa deklaratu dute.
Auzitegiak zehaztu du hipoteka-klausulen gardentasuna eta gehiegikeria posiblea kontsumitzaileari emandako informazioaren eta kontratu bakoitzaren baldintza jakinen araberakoak izango direla, baina adierazi du indize hori erabiltzeak ez duela berez "fede ona urratzen" denik esan nahi, indize ofiziala delako, eta urteetan egokitzat jo baita.
Sidenorrek Israeli Military Industries enpresari altzairua legez kanpo saldu ote zion ari da ikertzen epailea. Jose Antonio Jainaga presidenteari eta bi goi-karguduni kontrabando delitua eta gizateriaren aurkako krimenen konplize izatearen delituak leporatzen dizkie Francisco de Jorge instrukzio epaileak.
Ikerketako iturriek jakitera eman dutenez, Bizkaiko hiriburuko Accionaren egoitzara ez ezik, Madrilgora eta Sevillakora ere sartu dira agenteak, epaileak hala aginduta. Egoitzak miatu dituzte, baina ez dute inor atxilotu.
Pello Otxandiano EH Bilduk Eusko Legebiltzarrean duen bozeramaileak adierazi du ez dagoela kezkatuta larunbat honetan Euskal Selekzioaren eta Palestinaren arteko partida solidarioaren atarian istiluak egon daitezkeelako, Bilboko San Mames estadioan, eta nabarmendu du "egun baketsua" izan behar dela, "bakea eskatzen dugulako".
Maitane Ipiñazarren ustez, "begibistakoa da" da Mikel Mancisidor euskalduna dela, adierazpen asko euskaraz egin dituelako. Bestalde, esan du Otegik adierazi zuela "Arartekoa emakumea izan beharko zela", baina Ipiñazarrek jakinarazi du "EH Bilduren lehentasunen artean ez dela egon Arartekoa emakumea izatea".
Azken saioan, Garcia Ortizen defentsak berretsi du Alberto Gonzalez Amador enpresaburua dela "benetako filtratzailea". Akusazioek, berriz, salatu dute fiskal nagusiak prentsa erabili zuela, herritarren artean iritzi bat sortzeko.
Bakea, identitatea eta gizatasuna sustatu nahi dituen jaialdiaren kontzertu nagusia astelehenean, azaroak 17, izango da, Guggenheim museoan. Hego Koreako musikariak arituko dira, Gorka Hermosa, Garikoitz Mendizabal eta Josu Okiñena musikariekin batera.
Villabonako dantza taldeak “50 urte dantzan” ikuskizuna taularatuko du Olaederra kiroldegian ostiralean, hilak 21. Korrontzi folk taldea urteurrenari batu zaio, “Oinkari 50” kantuaren bidez.
Bad Bunny superizarra eta egungo bikote argentinarra, Ca7riel eta Paco Amoroso, sari gehien jaso dituzten artistak izan dira, bakoitza urrezko bost gramofonorekin. Karol G-k abesti onenaren saria irabazi du 'Si antes te hubiera conocido' lanarekin, eta Alejandro Sanzek ezustekoa eman du bi gramofono irabazita.
Iruñean, Bilbon, Donostian eta Madrilen izango da ikusgai filma estreinaren egunean, azaroaren 14an, eta gero herriz herri erakutsiko da: Tolosa, Lasarte, Basauri, Aramaio…
Euskal folklorea eta elektronika uztartzen dituen proiektua laukote bilakatuta dator "Lazturak orbain" bigarren diskoa aurkezteko. Alaitzek, Garazik, Iratik eta Leirek, nolanahi den, Etxahun Urkizu (bateria) eta Eider Villalba (teklatua eta ahotsak) musikarien laguntza izango dute zuzenekoetan. "Orbainak ezkutatu beharrean, erakutsi nahi izan ditugu", esan diote Asier Otegui kazetariari "Egun On" saioan, "eraldaketa agerian utzi; indargune direla azpimarratuz, ahultasun gisa hartu beharrean, hausturak eta konponketak historiaren parte baitira".
Azaroaren 6tik abenduaren 4ra, Bilboko Abando Udaltegiak "Kanthoria eta Auto-tunea" Musika Bulegoak paratutako erakusketa hartuko du. Xabier Erkizia ikertzaile eta soinu-sortzaileak komisariatu du erakusketa, eta bidaia bat proposatzen du ahozko tradizioan jasotako lehen kantuetatik hasi eta musika sortzeko forma hibrido eta digital berrietara arte. Erakusketak material dokumentalak, irudiak eta entzuteko gailuak konbinatzen ditu. Musika; Bereterretxeren khantoria (Kalakan + Euskadiko Orkestra), Bertso Hop (Negu Gorriak), Tesla bat sutan (Merina Gris + Gorka Urbizu).
Durangoko Azokaren 60. edizioa abenduaren 5etik 8ra izango da. Iratxe Reparazen bizkar dago aurtengo Azokaren zuzendaritza kreatiboa.
Valentzia, Sevilla eta Pontevedran ere egiten den jaialdia Ansioko azoka eremuan, Barakaldon, egingo dute 2026ko uztailaren 3an eta 4an, Euskal Herrian lehenengoz.
Ostiralean, azaroak 14, Edorta Jimenezek, Sonia Gonzalezek, Tere Irastorzak, Harkaitz Canok, Iñigo Astizek eta Leire Vargasek galdera honi erantzungo diote, Euskaltzaindiaren Bilboko egoitzan: “Zer ikusten duzu Arestiren ispiluan zeure burua islatzen duzunean?”.
Gaua filmean berritzen eta omentzen diren izaki eta kondaira mitologikoez mintzo zaigu Paul Urkijo, EITBrentzat primizian: Gaueko, Inguma, Mateo Txistu, Akerbeltz... Aita Barandiaranek jasotako objektu eta kondairak, sorginkeria uxatzeko erritualak, sorginkeriarekin lotutako esaldi eta elezaharrak... Urkijok euskal tradizioa arakatu du bere hirugarren film luzean. Haien errepasoa egin eta, konjurua oker esan zuen gizona hegaz nola jarri zuen ulertzeko trukoa argitu digu, esate baterako.
