Istripua
Pertsona bat hil da AP-15 autobidean
Ezbeharrean, auto batek kontrako noranzkoa hartu du autobidean, Cadreitan (Nafarroa). Gainera, hainbat pertsona zauritu dira.
Istripua
Ezbeharrean, auto batek kontrako noranzkoa hartu du autobidean, Cadreitan (Nafarroa). Gainera, hainbat pertsona zauritu dira.
1995ean inauguratu zenetik, Metro Bilbao Euskadiko garraioaren funtsezko zutabe bihurtu da. 30 urteoi begira, haren bilakaera eta ekarpena islatzen duten zifren ubera ikusgarria utzi du.
Bilboko Metroko tailerrean izan gara, Basaurin. Ez dute denbora askorik trenak garbitu eta errebisatzeko, gauerditik goizeko bostak arte soilik, tarte horretan egoten baita geldi metroa. Egunero zerbitzua abiatzeko funtsezko lanak dira, segurtasuna bermatzeko.
Gaur, azaroak 11, Metro Bilbaok 30 urte bete ditu. Hiru hamarkada hauetan, metroak Bilbo Handiaren mugikortasuna eraldatu du, itsasadarraren bi aldeak lotuz eta Bizkaiko hiriburua Kabiezes, Plentzia eta Basaurirekin lotzen duen sarea ehunduz. Orain, metroa etorkizunera begira dago hedapen-proiektu berriekin, besteak beste, Usansolorako luzapenarekin, bere ospitalea metroaren gainerako eremuarekin lotzeko.
Hiru hamarkadaz ibili da Bilboko metroa, eta, orain, 800 milioi euro baino gehiagoko inbertsioa egin beharko du flota berritzeko eta 4. eta 5. lineak martxan jartzeko.
Metro Bilbaoko zuzendari gerentearen arabera, eskaera gehiagori aurre egiteko "beharrezkoa" izango da metroa gaurkotzea, eta tren berriak, seinalizazio-sistema eta aginte-postuak berritzea.
30. urteurrena
ABIADURA HANDIKO TRENA
Aurreikuspenen arabera, Ataunen, Idiazabalen, Beasainen eta Bakaikun dira zundaketak egitekoak, 'Euskal Y'-aren eta Nafarroaren arteko lotunea aztertzeko.
HEGAZTI-GRIPEA
Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza Sailak premiazko bilera deituko du datozen egunotan, sektoreko eta erakundeetako ordezkariekin, egoeraren jarraipena egiteko.
Bilboko aireportuan
Futbolari palestinarrak astearte eguerdan iritsi dira Bilboko Aireportura, euskal futbol selekzioarekin larunbatean San Mamesen duten hitzordurako. Bilbon dauden bitartean, EHUren ikasle-egoitza batean hartuko dute ostatu.
EAJ
Iñigo Urkulluk lehendakari zeneko Garapen Ekonomikoko sailburu ohiak kargu sinbolikoa beteko du EAJn, Aitor Estebanek bultzatutako birkonfigurazioaren barruan.
Valentzia
Valentziako GOIDIaren biktimen elkarteek elkarretaratzea egin dute Valentziako Gorteen atarian, Carlos Mazon Generalitateko jarduneko presidentea ikerketa batzordean agerraldia egiten ari zen bitartean. Epaitegira joateko diputatu akta ez uztea aurpegiratu diote biktimek Mazoni.
Epaimahaiaren arabera, monumentu multzoari eta inguruari buruzko "beste ikuspegi bat" ematen du proiektuak, topaketari eta elkarrizketari bide ematen diolako. Naturak garrantzi handia hartu du espazio berrian.
Donostiako alkateak berretsi egin du Udalak Rosa Zarraren memoriarekin duen konpromisoa, Zarra Poliziaren ekintzaren biktima izan zela aitortu izana baliogabetzeko Esanek egindako eskaeraren ostean. Hain zuzen ere, haren oroimenez jarritako plakari eraso egin diote. Esan sindikatuak erasoa gaitzetsi du azpimarratuz "onartezina" dela, "eta ez duela Ertzaintza ordezkatzen, ezta zintzotasunez defendatzen dugunak ere".
Udalak eta Martxoak 3 elkarteak jarduera programa bat antolatu dute, elkarlanean; tartean, zinema ziklo bat eta literatur lehiaketa. Otsailaren 28an Europa Jauregian egingo da oroimen ekitaldi handia, nahi duen orori irekia.
BM eta Super Amara supermerkatuen banaketa-taldeak % 10,6 handitu zituen salmentak 2024an, markak hautsita.
Gobernu Kontseiluak Finantzen Euskal Institutuari (FEI) Indartuz sozietate anonimo publikoa sortzeko baimena ematen dion dekretua onartu du astearte honetan. Funts estrategiko hori Euskadi Eraldatuz 2030 Inbertsio Eraldatuen Planean jasota dago.
PP
PPko iturriek jakinarazi dutenez, datozen egunetan deituko dute inbestidura saioa, "Valentziako Erkidegoari ahalik eta azkarren egonkortasuna emateko".
'Intertuna Tres' ontzia abordatzen saiatu dira Somaliako kostaldetik 900 bat kilometrora. Armadorearen arabera, normaltasun osoz jarraitzen dute lanean basea Bermeon duen ontzian, eta tripulatzaile guztiak onik daude.
Hirugarren hiruhilekoan EAEko (% 0,18) eta Nafarroako (% 0,32) biztanleria hazi da, Estatutik kanpo jaiotakoen kopuruak bultzatuta, INEren datuen arabera.
"Konkista"
Urtebeteko "atseden kreatibo" baten ondoren, Iñigo Etxezarretak (ETS) taldearen itzuleraz hitz egin digu, disko berriaz (Konkista, abenduaren 5ean salgai) eta lan horren aurkezpen jai bereziaz: azaroaren 30ean izango da, Gasteizko Buesa Arena pabiloian.
Gainera, Eusko Jaurlaritzak abisu horia aktibatuko du Bizkaian eta Gipuzkoan baso sute arriskuagatik, hegoaldeko haizea dela eta.
Haurtzaroa, nerabezaroa eta ongizate digitala neurtzen dituen UNICEFen txosten berriaren arabera, azken lau urteetan jaitsi egin dira “sexting” kasuak zein mugikorraren erabilera ikasgelan, baina antsietatea eta indarkeria digitala areagotzen ari dira.
Iruzurgileek pertsona famatuen iruzurrezko profilak sortzen dituzte, eta Ertzaintzak ohartarazi duenez, inbertsio "faltsuak" egitera bultzatzen dute jendea, kriptomonetetan eta finantza-produktuetan, besteak beste.
Nafarroan eta Araban milioi bat oilo baino gehiago konfinatu dituzte; Europan hegaztien gripeak aurrera egin ez dezan hartutako neurriak dira, eta alarmak piztu ditu kontsumitzaileen elkarteen artean, arrautzen eta oilasko haragiaren prezioak gora egingo duela ohartarazi baitute.
Erakundeak azaldu duenez, "sortutako ongarriek inportatutako ongarriekiko mendekotasuna murrizten lagunduko dute, funtsezkoa da eta ezegonkortasun geoestrategikoko garaietan, eta aukera ematen dute ingurumena gehiago errespetatzen duen nekazaritza sektore baterantz urratsak egiten jarraitzeko".
Proiektu berriak 110 metroko altuerako eta 7,8 MW-eko potentzia unitarioko lau haize-errota instalatzea aurreikusten du (7 ziren lehen), baita 99,5 metroko dorre anemometriko bat ere. Sorgailuak Amurrion instalatuko liratekeen arren, ebakuazio-lineak Aiarako udalerriari ere eragingo lioke. Aldaketa horiekin potentzia osoa 31,2 MW-era igoko litzateke, eta inbertsioa 24,8 milioira jaitsi.
Ekuadorreko eta Mexikoko kolonaurreko aizkora bat eta ondare arkeologikoko hainbat fosil berreskuratu dituzte Guardia Zibilak eta Espainiako Zerga Agentziak, Estatuan kontrabando bidez sartzen saiatuta. Herrialde horiek Espainian dituzten enbaxaden bidez itzuliko dizkiete piezak.
SOLDADUTZA
Borondatezko soldaduska 2026ko irailean hasiko da, eta Belgikako Gobernuak 149.000 gutun baino gehiago bidali dizkie herrialdeko 17 urteko gizon eta emakume guztiei.
Ezbeharrean, auto batek kontrako noranzkoa hartu du autobidean, Cadreitan (Nafarroa). Gainera, hainbat pertsona zauritu dira.
Bilboko metroaren 30 urteak beti bezala iritsi dira: hiru lineetako geltokien artean milaka ibilbide eginez. Erabiltzaileek metrorik gabe nola bizi zen izan dute gaur buruan, eta etorkizunari begira jarri dira.
Aurreikuspenen arabera, Ataunen, Idiazabalen, Beasainen eta Bakaikun dira zundaketak egitekoak, 'Euskal Y'-aren eta Nafarroaren arteko lotunea aztertzeko.
Valentziako GOIDIaren biktimen elkarteek elkarretaratzea egin dute Valentziako Gorteen atarian, Carlos Mazon Generalitateko jarduneko presidentea ikerketa batzordean agerraldia egiten ari zen bitartean. Epaitegira joateko diputatu akta ez uztea aurpegiratu diote biktimek Mazoni.
Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza Sailak premiazko bilera deituko du datozen egunotan, sektoreko eta erakundeetako ordezkariekin, egoeraren jarraipena egiteko.
Ikerketak ondorioztatu duenez, hizkuntza bat baino gehiago hitz egiten duten pertsonak gainerakoak baino georago zahartzen dira.
Rafa Pajaresek, Segoviako Ospitaleko ZIUko medikuak, ez du ahaztuko joan den igandean Behobia-Donostia lasterketan bizi izandakoa. Lasterketako 10. kilometroan oihuak eta "parada" hitza entzun zituen. Berehala laguntza ematera hurbildu zen. Bertan zeuden beste osasun-langilerekin batera, bihotz-biriketako geldialdian zegoen korrikalaria suspertzea lortu zuten.
Futbolari palestinarrak astearte eguerdan iritsi dira Bilboko Aireportura, euskal futbol selekzioarekin larunbatean San Mamesen duten hitzordurako. Bilbon dauden bitartean, EHUren ikasle-egoitza batean hartuko dute ostatu.
22 urteko Iratik salatu du 2023an nortasun agiria lapurtu ziotela, eta Internet bidez iruzurrak egiteko erabili izan dutela haren dokumentazioa. Hiru auzi judizialetan ikertu gisa deklaratzera deitu dute, eta akats baten ondorioz atxilotu dute.
Udalak eta Martxoak 3 elkarteak jarduera programa bat antolatu dute, elkarlanean; tartean, zinema ziklo bat eta literatur lehiaketa. Otsailaren 28an Europa Jauregian egingo da oroimen ekitaldi handia, nahi duen orori irekia.
Gobernu Kontseiluak Finantzen Euskal Institutuari (FEI) Indartuz sozietate anonimo publikoa sortzeko baimena ematen dion dekretua onartu du astearte honetan. Funts estrategiko hori Euskadi Eraldatuz 2030 Inbertsio Eraldatuen Planean jasota dago.
BM eta Super Amara supermerkatuen banaketa-taldeak % 10,6 handitu zituen salmentak 2024an, markak hautsita.
Nafarroan eta Araban milioi bat oilo baino gehiago konfinatu dituzte; Europan hegaztien gripeak aurrera egin ez dezan hartutako neurriak dira, eta alarmak piztu ditu kontsumitzaileen elkarteen artean, arrautzen eta oilasko haragiaren prezioak gora egingo duela ohartarazi baitute.
1995ean inauguratu zenetik, Metro Bilbao Euskadiko garraioaren funtsezko zutabe bihurtu da. 30 urteoi begira, haren bilakaera eta ekarpena islatzen duten zifren ubera ikusgarria utzi du.
Hiru hamarkadaz ibili da Bilboko metroa, eta, orain, 800 milioi euro baino gehiagoko inbertsioa egin beharko du flota berritzeko eta 4. eta 5. lineak martxan jartzeko.
Sindikatuaren hitzetan, aurrekontuak “ez dira hedakorrak” eta, “benetako ahalmen ekonomikoa ezagututa”, % 1,3 soilik haziko dira, ez iragarritako % 4,1a.
Nafarroako 12 udalerritako eta Arabako 6 udalerritako etxeko hegazti konfinatuta egongo dira gaurtik aurrera, hegaztien gripeak Europan izan duen gorakadaren ondorioz. Nekazaritza Ministerioak lasaitasuna eskatu du, baina zuhur ibili behar dela azpimarratu du, kutsatzeak saihesteko eta birusa hedatzea geldiarazteko.
EITB DATAk ezagutzera emandako datuak aztertu ditugu Denis Itxaso Etxebizitza eta Hiri Agenda sailburuarekin. Dioenez, etxebizitza gehiago eraiki behar da, baina horretarako lurzorua behar da. Epeak murriztea ere helburutzat jarri du sailburuak eta hiruzpalau urtean emaitzak ikusiko direla ziurtatu du.
Azken hamarkadan, etxebizitza ordaindu ahal izateko hipoteken zenbatekoak gora egin du Euskadin, Nafarroan eta Espainian. Izan ere, 2024. urtean azken hamarkadako markak hautsi ditugu.
Euskadi 80ko hamarkadako erritmoan ari da eraikitzen, eta, hala ere, maximo historikoak gainditu ditu etxeen salerosketa-kopuruari dagokionez. Hori lortzeko, batez ere, bigarren eskuko etxebizitzen merkatua ari da mugitzen: saltzen diren etxeen % 85 ez dira berriak.
Eraikitzen diren etxebizitzetatik zenbat dira babestuak? Eta, libreak? Zenbat dira ohiko etxeibizitzak? Eta zenbat daude bizilagunik gabe? Galdera horiek eta beste batzuek EITB Dataren azken txostenean dute erantzuna.
EITB Dataren arabera, azken hamarkadan, Euskadin, Nafarroan eta Espainian alokairuan bizi diren etxebizitzen ehunekoa sei puntu inguru igo da.
‘El País’ egunkariko zuzendariorde ohiak azaldu duenez, bere iturria Madrilgo Erkidegoko Fiskaltzakoa zen.
Iñigo Urkulluk lehendakari zeneko Garapen Ekonomikoko sailburu ohiak kargu sinbolikoa beteko du EAJn, Aitor Estebanek bultzatutako birkonfigurazioaren barruan.
Epaimahaiaren arabera, monumentu multzoari eta inguruari buruzko "beste ikuspegi bat" ematen du proiektuak, topaketari eta elkarrizketari bide ematen diolako. Naturak garrantzi handia hartu du espazio berrian.
PPko iturriek jakinarazi dutenez, datozen egunetan deituko dute inbestidura saioa, "Valentziako Erkidegoari ahalik eta azkarren egonkortasuna emateko".
Olaso Dorrea Fundazioa bere artxiboak eta Monzon-Olaso Etxe Museoaren bilduma (Bergara) handitzeko eta aberasteko lanean ari da. XX. mendetik gaur arteko historian sakondu nahi du Fundazioak, bai eta ezagutarazi ere, eta, bide horretan, hauek jaso dituzte: Telesforo Monzonek gordetako Sabino Aranaren mikrofilmatutako obraren kopia bat, Lauaxetaren gabardina eta gurutzea, Karmele Urrestiri eta Txomin Letamendiri (Karmele filmeko protagonistak) Agirre lehendakariaren Gobernuak emandako dokumentazioa, Otaegi eta Garmendiaren aldeko pankarta, bala tiroz zulatutako Txomin Iturberen alkandora eta Txillarre baserriko lehen akordioaren originala.
Urtebeteko "atseden kreatibo" baten ondoren, Iñigo Etxezarretak (ETS) taldearen itzuleraz hitz egin digu, disko berriaz (Konkista, abenduaren 5ean salgai) eta lan horren aurkezpen jai bereziaz: azaroaren 30ean izango da, Gasteizko Buesa Arena pabiloian.
Patricia Lopez Arnaiz eta Javier Rey dira Alberto Gastesi donostiar zinemagilearen (Gelditasuna ekaitzean, Argi gorriak) bigarren film luzearen protagonistak "Adimen artifizialaren mugak eta giza dolua aztertzen dituen zientzia-fikziozko thriller honek EITBren parte-hartzea du, eta azaroaren 28an iritsiko da Hegoaldeko zinema aretoetara, fantasiazko zinemaren Sitgeseko jaialdian estreinatu ondoren. Diana (Lopez Arnaiz) Adimen Artifizialean aditua da, eta udako etxe zaharrera joango da Martin senar ohiarekin elkartzeko, hamabi urtez elkar ikusi gabe egon eta gero. Hasierako giro ona hankaz gora jarriko du, baina, gertakari batek: Andrea batuko zaio bikoteari, bikotearen semea zenarekin antz misteriotsua duen mutikoa.
“Ipuscua” izena lehenbizikoz agertu zeneko milagarren urteurrenaren ospakizunei dagokie proiekzioa. Pelikula 1976 eta 1979 urteen artean filmatu zuten, eta Gipuzkoako orduko errealitate sozial eta kulturala jasotzen duen dokumentu etnografikoa da.
Astelehen honetan egindako aurkezpenean azaldu dutenez, hilaren 19an eta 20an egingo den topaketak bat egiten du Etxepare Euskal Institutuaren 15. urteurrenarekin, eta 'Ça colle au basque' ekimenaren testuinguruan antolatu da, unibertso frankofonoan euskararen eta euskal sorkuntzaren proiekzioa indartzeko abiatutako egitasmoaren baitan, alegia.
Abestu Euskadiko Orkestrarekin ekimenaren bigarren edizioan izena emateko epea abenduaren 4ra arte egongo da zabalik. Kontzertuak martxoan izango dira, Bilbo, Donostia eta Iruñean, eta izena ematen dutenek “gutxieneko musika prestakuntza izan eta partiturak irakurtzen jakin beharko dute”.
Aissa Intxausti, Aitor Bizkarra, Aitor Etxebarriazarraga, Ibai Amillategi, Onintza Enbeita eta Unai Mendiburu Bermeon arituko dira azaroaren 15ean, eta Gorka Pagonabarraga, Imanol Uria, Jone Uria, Oihana Bartra, Txaber Altube eta Xabat Galletebeitia Markina-Xemeinen hilaren 22an.
Euskaldunan hiru kontzerturekin bira amaitu ostean, atseden hartuko du 2027ra arte. Sarrerak azaroaren 13an (komunitateko kideentzat) eta 14an (gainerakoentzat) jarriko dira salgai.
Gaur goizetik, "GO!AZEN" telesailaren 12. denboraldiaren lehen atala MAKUSIn da ikusgai. ETB1era, aldiz, ostiralean iritsiko da. Basakabiko gaztetxoek abentura ugari biziko dituzte oraingoan ere. Udalekua guztiz aldatuta ikusiko dugu, Maitane zuzendariaren ideia berriekin eta adingabeen zentrotik etorritako gazteekin. Aurtengo istorioekin, elkar ulertzearen eta taldean aritzearen garrantziaz ohartarazi nahi dituzte ikus-entzule gazteak.
Bilboko Guggenheim Museoan izan den ekitaldian, hauek saritu dituzte: Desagertuta, Marina Ostolaza (Power Up), Irabazi arte, Intimitatean, Itsatsita berriz, Voces de la Tierra eta Ardi beltzak.