Nilofar Bayat: "Afganistanen genero apartheid-a gertatzen ari da"
Orain urtebete iritsi zen Bilbora Afganistandik ihesi Nilofar Bayat. Espainiako gobernuak jarritako hegazkinean atera zen herrialdetik talibanek boterea eskuratu ondoren. Abokatua ikasketez, emakumeen eskubideen defendatzaile sutsua da, eta Bidaideak saskibaloi-taldean ari da, gurpildun aulkian, talde mistoan, gizonekin batera.
Gaur egun, errefuxiatu agiria du, eta, dagoeneko, senide guztiak ditu gertu, Euskal Herrian. Euskadi Irratiko 'Faktoria' saioan azaldu duenez, hilabete da hemen direla, eta oso pozik dago: "Gurekin 18 senide ditugu orain, familia handia".
Bayatek kontatzen duenez, talibanak euren etxera joan ziren senideen bila, baina, zorionez, ez zuten inor harrapatu. Deitoratu du herrialdea dagoeneko ez dela segurua inorentzat, eta, hori dela eta, banaka-banaka sendiak Afganistandik ateratzen hasi ziren, "bertan bizitzea ezinezkoa baita".
Dioenez, pobrezia handia da han, eta apenas dago jateko, "jende piloa dago kalean eskean. Laguntza eske ari dira, baina inor ez dago beraiek laguntzeko". Nazioarteko erakundeen arabera, 10 afganiarretik zortzi pobrezia larrian bizi dira. Emakumeen kasuan, gainera, egoera are larriagoa da. "Genero apartheid-a gertatzen ari da, gizartearen erdia suntsitu nahi dute -talibanek-. Emakumeak garelako ez dute gu existitzerik nahi", salatu du Bayatek.
"Egoera ezin txarrago" horri amaiera emateko asmoz, kalera atera dira egunotan herrialdeko emakumeak, "askotan esan diete talibanei ezetz", baina horiek izua ezarri nahi dute herrialdean. Adibide moduan jarri du orain gutxi gertatutakoa: "Talibanek protestan ari zen neska bat bahitu, jipoitu eta taldean bortxatu zuten; bera eta bere ahizpa". Gainera, jarraitu duenez, agiriak kendu dizkiote Afganistandik atera ezin izateko, "ez bera, ezta bere senideak ere. Oso tristea da".
Halako kasuetan, familiak berak biktimak baztertzen dituela salatu du Bayatek, "isolatzen dituzte, ez dituzte onartzen". "Hori gertatzen ari da; emakumeena baizik, gizarte osoaren krisia da", ondorioztatu du.
Egoera hori amaitu dadila eskatzeko kalera aterako dira emakume afganiar guztiak abuztuaren 16an, asteartean, Bilbon, Udalaren baimena badute, Bayatek iragarri duenez. "Eskatuko diogu munduari ez ditzala Afganistango emakumeak ahaztu, ez dezatela herrialdea ahaztu".
Albiste gehiago mundua
Flotilla Sumudek "gutxienez 13 leherketa" eta komunikazio etenak salatu ditu
Nazioarteko flotillak esan du "operazio psikologikoak" direla nabigazioa geldiarazteko, eta droneen presentziak "beldurtu eta Israelentzat inteligentzia biltzeko" helburua duela.
Jimmy Kimmelen saioa bueltan da eta Trump kritikatu du "txantxak ez jasateagatik"
Jimmy Kimmelek Donald Trump AEBko presidentearen aurka egin du, programa bertan behera uzteagatik eta adierazpen askatasunaren aurka egitea nahi duelako: "Gure liderrak estatubatuarrek euren lanak galtzea ospatzen du, txantxak jasaten ez dituelako", esan du umoregileak hasierako bakarrizketan.
Estatu palestinarra onartzea Hamas "saritzea" dela salatu du Trumpek
Dagoeneko 157 herrialdek aitortzen dute Estatu palestinarra, gehiengo zabala Nazio Batuen Erakundean eserlekua duten 193 herrialdeen artean.
Laku batek gainezka egin eta uholdeak eragin ditu Taiwanen, Ragasa supertifoiak utzitako euriteen ondorioz
Gutxienez 75 pertsona harrapatuta daude, eta bi lagun agertu barik, Guangfu udalerrian, Ragasa supertifoiak eragindako euriteen ondorioz laku natural batek gainezka egin du eta. Urak herriaren erdigunea estali du, eta herritarrak teilatu eta ibilgailuetara igo behar izan dira erreskate-taldeak iritsi arte.
Parazetamola, haurdunaldia eta autismoa: ikerketa askok baztertzen duten korrelazioa
Zientzialarien esanetan, parazetamola beste edozein aukera baino hobea da haurdun dauden emakumeen mina arintzeko. Gainera, seme-alaba autistak dituzten familiak estigmatizatzeko arriskuaz ohartarazi dute, gurasoek eragin duten ustea zabal daitekeelako.
Jimmy Kimmelen programa bueltan da, Charlie Kirken hilketari buruzko iruzkinengatik bertan behera geratu ostean
"Jimmy Kimmel Live!" umorezko late night arrakastatsua ABC katera itzuliko da, saioa kendu izanak Ameriketako Estatu Batuetan sortutako polemikaren ostean.
Beste hamaika herrialdek onartu dute Palestinako Estatua
Frantzia, Belgika, Luxenburgo, Andorra, Malta, Monako eta San Marino izan dira pausoa ematen azkenak, New Yorken bi estatuen konponbidea gauzatzeko pausoak zehazteko asmoz egindako goi bileran.
Trumpek parazetamola autismoarekin lotu du, ebidentzia zientifikorik ez dagoen arren
Donald Trumpen Gobernuak lotura posible bat aurkitu omen du autismoaren eta haurdunaldian parazetamola kontsumitzearen artean. AEBko presidenteak Etxe Zurian iragarri du aurkikuntza, adituek teoria horren sendotasun zientifikoa zalantzan jartzen duten arren.
Albiste izango dira: Nazio Batuen Batzar Nagusia, Zinemaldia eta eguraldia
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Palestinako Estatuaren aitortza erdigunean dela abiatuko da NBEren 80. Batzar Nagusian
Erresuma Batuak, Kanadak, Australiak, Portugalek eta Frantziak aitortu dute ofizialki Palestinako Estatua, goi-bileraren bezperan. Horren aurrean, Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroak esan du ez dela inolaz ere Palestinako Estaturik egongo, eta Bezalel Smotrich zein Itamar Ben Gvir Israelgo ministroek Zisjordania anexionatzea proposatu dute, Palestinako Estatua aitortzeko erabakiei erantzuteko.