Bi urtetan suntsipen ikaragarria eragin du gerrak
Errusiaren erasoak kalte eta jazarpen ikaragarriak eragin ditu Ukrainan. Gerrak bi urtetan utzitako hondamendiari begiratuz gero, Moskuren helburua, gauza guztien gainetik, herrialde hau erabat hondatzea izan dela ondorioztatu daiteke.
Erasoak utzitako hondamendia eta basakeria Bigarren Mundu Gerrak Europan utzin zuenetik ez zen ezagutzen.
Munduko Bankuak, Europar Batasunak eta Nazio Batuek argitaratutako txosten batek ondorengo datuak kaleratu ditu: hamar urtez Ukrainak 447.000 euro beharko ditu Errusiak eragindako kalteak konpontzeko.
Hildako kopuruari dagokionez, ez dago argi zenbat diren Errusiaren erasoen eraginez hildakoak. Nazio Batuetako Giza Eskubideetarako Komisionatuak kopuru hauek eman ditu ezagutzera: 10.328 hildako zibil eta 19.659 zauritu. Benetako zifrak seguruenera altuagoak izango dira.
Aldi berean, bai Kievko gobernuak eta baita Nazio Batuek ere oztopoak dituzte Errusiak dituen lurralde okupatuetan izan diren hildakoak zenbatzeko. Setiatutako Mariupol hirian bakarrik, hildakoen kopurua dozenaka milakoa da, satelitez hartutako irudietatik ondorioztatu daitekeenez.
Biktima zibilei gerrako bi aldeetan hildako soldaduen kopurua gehitu behar zaizkie. Ukrainaren bertsioaren arabera, 407.240 soldadu errusiar ezabatu dituzte. Mendebaldeko iturriak zuhurragoak dira. Erresuma Batuko iturri militarrek esan dutenez, berriz, hildako eta zauritutakoen artean 350.000 soldadu errusiar daude.
Otsailaren 21an BBCko errusiar hizkuntzako zerbitzuak eta Mediazona talde errusiarrak jakitera eman zutenez, beren izenekin, 45.000 hildako soldadu errusiar identifikatu dituzte. Hileta liburuetan bi urte hauetan erregistratutakoak eta identifikatutakoak jasotzen dira, baina hildakoen benetako kopurua azkoz handiagoa izan daiteke.
Ez dago argi ezta ere, zenbat soldadu ukrainar hil diren. Abuztuan New York Times egunkariak argitaratutako datuen arabera, 70.000 soldadu hil dira, eta 100.000 eta 200.000 artean zauritu dira.
Kalte materialak kontutan hartuz, 250.000 etxebizitza suntsitu dituzte bi urte hauetan. Eta horrez gain, beste 426 ospitale eta 1.300 osasun zentro desegin dituzte Ukrainan.
Erasoak Munduko Bigarren Gerraz geroztik ezagutu ez zen errefuxiatu kopurua eragin du. Sei milioi ukrainarrek Europar Batasunera ihes egin dute. Beste zortzi milioi desplazatu daude Ukrainan bertan.
Zure interesekoa izan daiteke
Belémek 57 lider batuko ditu multilateralismoaren krisian dagoen giroari buruz eztabaidatzeko
Ostegun eta ostiral honetan, munduko ordezkari nagusiek COP30 izango denaren bidea markatuko dute.
Hamar zauritu Frantziako Oleron uhartean, nahita egin omen den harrapaketa batean
Gizon bat atxilotu dute Oleron uhartean, Frantziako mendebaldeko kostaldearen parean, hainbat pertsona "nahita" harrapatu baititu. Arroxelako Fiskaltzak jakinarazi du ikerketa abiatu duela hilketa-saiakeragatik, eta terrorismoaren aurkako fiskaltzak ez duela kasua bere gain hartu "oraingoz".
Putinek proba nuklearrei berrekiteko aukera aztertzeko eskatu die gobernukideei
Donald Trumpek arma nuklearrekin probak egiteko aukera planteatu ostean iritsi da iragarpena. Errusiako presidenteak esan du bere herrialdeak zorrotz betetzen duela proba horiek ez egiteko politika, "beste herrialdeek gauza bera egiten duten bitartean".
2040rako CO2 isurketak % 90 murriztea adostu dute EBko herrialdeek, baina malgutasunez
EBko herrialdeetako ministroek adostutako helburu lotesle horri esker, atzerriko karbono-kredituak erosi ahal izango dira isuriak murrizteko helburuaren betetzeko (% 5). Brasilen izango den COP30 Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Goi-bilera hasi baino ordu gutxi batzuk lehenago egin dute akordioa.
Albiste izango dira: Zohran Mamdaniren garaipena New Yorken, Donostiako masajistaren aurkako epaia eta Dani Alvarezek Euskal Kazetarien Saria jasoko du
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Nor da Zohran Mamdani, Trumpen amesgaizto berria?
34 urterekin, Mamdani alderdi demokrataren barruko olatu aurrerakoia, kultura aniztasunaren aldekoa eta ezkerzale berriaren izarra da. New Yorkeko alkate berriak boto gazte eta multikulturala bereganatzea lortu du, etxebizitza eskuragarrian eta ezker demokrataren berrikuntzan oinarritutako mezuari esker.
Mamdanik hauteskundeak irabazi ditu New Yorken eta "gizadiarentzat hobea den egun baten egunsentia" agindu du
Zohran Mamdani demokrata New Yorkeko historiako lehen alkate musulmana izango da, botoen % 50 baino gehiago eskuratuta. "Hiri berpiztu bat" gidatuko duela eta "islamofobia eta antisemitismorik gabe" denontzat gobernatuko duela agindu du.
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.