Pornokrates eta Munduaren Iturburua Urola aldean
Pornografiaz mintzatzeko bilduko gara azaro honen azken ostegunean begi zein sudur luze hainbat Azpeitiko Dinamoa Sormen Gunean. Izango dugu bilera horretarako erreklama eta bandera sadomasokismo, bondage, dominazio, diziplina edo mendekotasun izeneko sexu jarduera aske eta adostuez libre idatzi izan dituen 94 urteko Catherine Robbe-Grillet-en irudi iradokitzailea ( afixan badu mahai gainean jarduera horietan erabili ohi diren tresna elegante horietako bat…). Izango dugu erreferente egun Pariseko Orsay museoan ikusgai eta bertako dendan postal bihurturik salgai bada ere, urte askotan zehar ezkutuan gorde izan zen Gustave Courbeten Munduaren Iturburua izeneko margoa. Gure begi aurrean, burua izara batek estalia eta hankak pintatu gabeak dituen emakume baten sexua azaltzen da, plano hurbilean, tapatu barik, pixkatxo bat gorrixkaturik, maitasuna egin berri duelako seinale akaso. Erreferente, halaber, KRK argitaletxe balentak kaleratu zuen Marguerite Vallette-Eymery 'Rachilde'k XIX. mende akaberan izkiriatu zuen Monsieur Venus izenburuko nobelaren azala den Felicien Ropsen Pornokrates koadroa ere. Esklabo itxurarik batera ez duen emakume baten potreta estrainioa da. Buruan hamaika apainduraz dotoretu kapela duela, zetazko mediak eta takoi altuko zapatez gain, biluzik da. Biluzik eta martxan, kate batek loturik sexu zikinkeria guztien sinboloa izan den txerri bat daramala….
Bilduko gara bai Azpeitian pornografia zertan, zertarako, nola, nolatan, nortzuk dastatzaile, zeintzuek sortua eztabaidatu nahian.
Ez gara bakarrik zinema pantailetan ikusi ohi dugun horretaz ariko. Alderantziz, deep/dark webean zein gure sakelako ispiluetan dagoena izango dugu hizpide.
Atzera joko dugu, hori bai. Zinema 1895eko abenduaren 28an jaio bazen, 1896koa dugu garai haietan pornotzat hartu zen lehen filma. Le coucher de la mariée du izenburu, Albert Kirchner eta Eugène Pirou argazkilariek egina. Handik gutxira, luxuz gainezka ziren burdel askotan horren tentagarria suertatzen zen asmakizun berriak garaturiko pelikulatxo erotikoak erakusten zitzaizkien opari bezero estimatuei…. Ez ahaztu Alfonso XIII.a Espainiako erregeak pelikula horien bilduma ikaragarria zuela. Are, une askotan, eszena porno horiek filmatzera jauregira joaten ziren zinegileen laguntzaile lanetan aritzen zen gustu handiz…
Aspaldiko kontuak horiek guztiak Urola aldean. Erreferente modernoagoak ere izango dira mahai gainean, ez pentsa. Esaterako, pornografiaren arauak azpikoz gora jarri zituen 1972ko Deep Throat hura, leize ilunetatik Times Squareko edo Leicester Squareko markesina guztietara jauzi egin zuena, eskandalua, zoramena eta atxikimendu erabatekoa eraginez. 22.000 dolar kostatu zen, eta 600 milioi bildu. Maltzur, bihurri (lehengo sekuentzian zehar Beethovenen Alegrantziaren Ereserkia entzuten da maleziaz aldrebestuta samar…), klitoria eztarrian duen emakume baten sexu bizipenak kontatzen ditu. Xurrumurruei kasu eginez, mafiak berak pagatu zuen ekoizpena eta sikarioak aretoz areto joaten ziren kopia besapean eta sarreren dirua jasoz. Hain handia izan zen eragin zuen inpaktua, ezen Watergate eskandalu politikoa argitan jartzen Washington Posteko kazetariei lagundu zien ezkutuko mezulari hari Deep Throat izendatu baitzuten. Kuriosoa, ordea, nahiz eta zinemaren zein pornografiaren mugarri eta mitoa bilakatua izan, egun ere, ezin da pelikula ohiko plataformetan ikusi; sinetsi ala ez, web pornoetara jo behar duzu. Nahitaez.
Juntatuko gara Urola aldean pornografo zenbait Kama Sutraren irudiei so. Arrimatuko Radu Jude errumaniarraren 2021eko Babardeala cu buclucsau porno balamuc umore garratzaz zipriztinduriko fabula politiko-soziala aztertzeko asmotan. Izenburu ezin egokiagorik du filmak gaztelaniaz Un polvo desafortunado o porno loco. Plataformetan harrapatzen baduzue, baietz beta emango Azpeitian ikertuko den gai batez janzteko: badira urteak zinema pornoa kontsumitzen dutenak luxuzko Kaliforniako etxeetan grabaturikoarekin kopetaraino daudela. Gaur, etxeko pelikulak nahiago. Zuk ere har dezakezu kamera eta zure maitale, senar edo dena delakoarekin txortan edo sexu-firin faran zaudela, grabatu. Zabalduko duzu gero sare sozialetan barna. Arrakastatsu arras dira film ziztrin horiek. Hainbeste ze industria (milioiak eta milioik mugitzen dituena) hasi baita imitatzen…
Horretaz hizketan Azpeitian hilak 28 egun dituela. Azken galdera, pornoak artea behar du izan ala artea bilakatzen bada galduko ditu izaera eta xedea? Askoren uste arrazoituan, pornoak eszitatu, berotu behar zaitu. Eta kito. Ez bilatu aitzakiarik, zuk behar duzu onartu horretarako aukeratu duzula filma. A, beste kontu bat, pornoa aretoetan ikus daiteke edo zure gelako intimitate (agian partekatua) beroan…?
Albiste gehiago kultura
Jose Ramon Soroizek irabazi du interpretazio onenaren Zilarrezko Maskorra, Zhao Xiaohong aktore txinatarrarekin batera
Jose Ramon Soroiz aktore euskaldunak irabazi du Donostiako Zinemaldiko interpretazio onenaren saria, 'Maspalomas' filmean egindako lanagatik. Ex aequo izan da saria, Zhao Xiaohong txinatarrarekin ('Her heart beats in its cage' ) batera. Soroizek filmeko zuzendariei eta bere familiari eskerrak eman dizkie, baita bere herriari, Legorretari, ere.
EITBk Jennifer Lawrence elkarrizketatu du, Zinemaldiko Donostia Saria irabazi ondoren
Aktore gazteak Die, My Love filma aurkeztu du Donostian, erditze osteko estresa duen ama bati buruzkoa. "Lynne Ramsay zuzendaria gure garaiko handienetakoa da. Bere poesiak eta zinemagintzak ikustea merezi dute", esan du. Oraindik ezin izan du hiriaren erdigunetik irten, baina prest agertu da.
Joseba Etxebarria Uriarte, Son Gokuren euskarazko ahotsa, hil da
Bikoizketa aktore, bertsozale eta musikari larrabetzuarra zendu da, gaixotasun larri batek jota, 69 urte zituela.
"Duela 20 urte sortu zen lantalde bati emango zaio Zinemira saria"
Telmo Esnal eta Asier Altuna zuzendariek Zinemira ohorezko saria jasoko dute astearte honetan, Euskal Zinemaren Galan. Duela 20 urte eta Zinemaldian estreinatu zen, hain justu, elkarrekin egindako lehen filma: "Aupa Etxebeste!". Euren ibilbidearen hastapenak gogoratu ditugu, eta film horrek euskal zinemagintzari egindako ekarpena.
Albiste izango dira: Zinemaldiaren hasiera, lehendakariaren eta Illaren arteko bilera, eta abisu horia beroagatik
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Robert Redford hil da, 89 urte zituela
Aktore, zuzendari eta aktibista estatubatuarra bere etxean hil da, Utahn, The New York Times egunkariak jakitera eman duenez.
'The Studio', 'Adolescence' eta 'The Pitt' nagusi Emmy sarietan
"The Studio" telesailak 13 sari jaso ditu eta Emmy sarien 77. edizioko garaile nagusia izan da. Los Angelesen egindako ekitaldian "The Pitt" eta "Adolescence" telesailak ere nabarmendu dira.
"The Studio", "Adolescence" eta "The Pitt" garaile Emmy sarietan
Seth Rogen protagonista duen komediak 13 sari lortu ditu guztira, tartean komedia eta aktore onenarenak, Los Angelesen egin duten Emmy sarien 77. edizioaren galan.
Jende ilara luzeak lehen ordutik Zinemaldirako sarrerak erosteko
Pertsona ugari hurbildu dira goizean Kursaalera, Donostiako Zinemaldiaren 73. ediziorako sarrerak erosteko asmoz. Sarrerak arin erosten ari dira, eta ilarak azkar doaz aurrera.
Elkarretaratzea egin dute Uztaritzen Euskal Kultur Erakundeak deituta
Frantziar estatuak aurrekontua murriztuko dio Iparraldeko kultur eragileen egitasmoak sustatzen dituen erakundeari. Egoera salatzeko protesta egin dute administrazio kontseiluaren atarian.