Donald Trumpekin lehiatuko den hautagai demokrata aukeratzeko prozesua, abian
Iowa estatuko boto-emaileek astelehenean emango diote hasiera, AEBetako hauteskunde primarioen prozesuari. Hilabeteak iraungo diru prozesuak baina uztailean, geldialdia egingo dute demokratek, eta abuztuan, errepublikarrek. Bakoitzak bere konbentzioa ospatuko du, eta prozesua presidentetzarako hauteskundeekin amaituko da azaroaren 3an.
Hauek dira Donald Trumpi presidentetza lehiatuko dioten hautagai demokrata nagusiak:
JOE BIDEN
Sleepy Joe (Joe lotia), Trumpek mespretxuz deitzen dion bezala, lider gisa iritsi da 'caucus'etara boto asmoan, Real Clear Politics orri espezializatuak egiten dituen inkesten arabera. Iowako inkestek, ordea, Vermont estatuan aurkeztutako Bernie Sanders senatariaren atzetik kokatzen dute.
Barack Obamaren presidenteorde izandakoak (2009-2017) moderatu itxura eman du, 2016ko hauteskundeetan galdutako botoak berreskuratzeko gai den progresista bakarra bera dela nabarmentzeko.
BERNIE SANDERS
Hainbat une polemiko izan ditu kanpainan, Elizabeth Warren demokrataren aurkako adierazpen matxistengatik eta Tom Steyer hautagaia era desegokian agurtzeagatik, besteak beste. Hala ere, badirudi aurten, 2016an Hillary Clinton Estatu idazkari ohiak garaitu zuenean baino askoz ere aukera gehiago dituela azaroko hauteskundeetan izendatua izateko.
Iowako inkestek irabazle jotzen dute (2016an galdu egin zuen arren). Astelehenean garaipena lortuko balu, Bidenek inkesta nazionaletan ateratzen dion 5,4 puntuko aldea murriztea erraztuko litzaioke.
Bere zakartasuna eta estatubatuar askorentzat oso ezkerrekoak izan daitezkeen politikak -ordaintzaile bakarreko osasun-sistema publiko bat sortzea, adibide- dira Sandersen puntu ahulak.
ELIZABETH WARREN
Massachusettseko senatariak arlo guztietarako plan bana duen hautagai gisa saldu du bere burua. Iowako inkestetan laugarren jotzen dute, eta inkesta nazionalek hirugarren. Sandersen politikengandik urruntzen saiatu da orain arteko kanpainan -harekin politika ugari partekatzen dituen arren-, eta Sandersen kontra, emakume bat ezin dela AEBetako presidente izan esan ziola salatu du.
Herrialde osoko inkestak kontuan hartuta, Bidenengandik 13 puntura egongo litzateke. Warren askoz ere hobeto kokatuta zegoen urrian; izan ere, politika aurrerakoiei esker -unibertsitateko ikasleen zorrak % 75 murriztu nahi zituen eta sindikatuak babestu-, inkestetan lehena izatera iritsi zen, baina atzera egin du azken hilabeteetan.
PETE BUTTIGIEG
South Bend (Indiana) hiriko alkatea, hautagai gazteena da, 38 urterekin. Militar ohia da eta lehen presidente homosexuala izango litzateke. Kristau elizkoia da eta alderdiaren alde moderatuko kide da. Washingtonen politikan duen esperientziarik eza haize-bolada freskotzat aurkezten du Buttigiegek, eta ez ahultasun gisa.
Dena dela, Itsas Armadako teniente erretiratu honek latindar eta afroamerikar komunitateen botoa erakartzeko arazoak dituela erakutsi du.
MICHAEL BLOOMBERG
Zaila da Michael Bloombergen iragarki bat telebistan, ordenagailuan edo mugikorreko pantailan ikusi ez duen estatubatuar bat topatzea.
New Yorkeko alkate ohia (2001-2013) eta milioiduna, azaroan aurkeztu zen demokraten primarioetara, inork espero ez zuela. Lehiara berandu iritsi den arren, filantropo honek dagoeneko gastu errekorra hautsi du, 250 milioi dolar baino gehiago gastatu baititu kanpaina honetan.
Zure interesekoa izan daiteke
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.
‘Melissa’ urakanak Jamaikan eragindako suntsipena
Melissa urakanak suntsipena eragin du Jamaika uhartean, eta gutxienez 28 hildako dira jada. Urakanak "aurrekaririk gabeko" hondamendia eragin duela adierazi dute Jamaikako agintariek. Horrela geratu da uhartea, Melissaren astinduaren ondoren.
6,3 graduko lurrikara batek Afganistan iparraldea astindu du
Lurrikararen ondorioz, 27 hildako eta 700 zauritu baino gehiago izan dira, baina bilaketa- eta erreskate-lanek aurrera jarraitzen dute, eta ez da baztertzen datozen orduetan hildakoen kopuruak gora egitea.
Trumpek esan du ez duela uste AEBk Venezuelaren kontrako gerrarik egingo duenik, baina ez du planei buruz hitz egin nahi izan
"Zer erantzun diezaioket horrelako galdera bati? Ba al dago Venezuelan eraso bat egiteko planik? Nork esango luke hori? Halakorik balego, esan egingo nizukeela uste duzue, zintzoki? Bai, planak ditugu. Oso plan sekretuak ditugu", esan du 'Air Force One' hegazkinean. "Begira, ikusiko dugu Venezuelarekin zer gertatzen den", adierazi zuen, eta Venezuelako Gobernuak "milaka pertsona bidali zituen kartzeletatik, erakunde mentaletatik eta mendekotasun zentroetatik".
2007tik aurrera jaiotakoei erretzea debekatu die Maldivetako Gobernuak, horrelako erabaki bat hartu duen lehen herrialdea bihurtuz
Debekua aitzindaria da munduan, eta "ohitura ez osasungarriak desagerraraztea eta belaunaldi osasungarria eraikitzea" du helburu, presidenteak azaldu duenez.
Hamasek beste hiru gorpu entregatu dizkio Israeli
Bestalde, Israelek gazatarren 225 gorpu itzuli ditu, horietako asko abusuen eta torturen zantzuekin.
Poliziak ez du Londres iparraldeko tren batean izandako erasoa terrorismoarekin lotzeko zantzurik sumatu
Britainiarrak dira erasoaren bi egileak, eta "ez du terrorismoarekin zerikusirik", esan du prentsaurrekoan Garraoi Poliziaren buru John Lovelessek. Zauritutako hamar lagunetatik bi egoera kritikoan daude, "hiltzeko arriskuan".
Israelek Hezbollahko buruzagi bat hil du Libano hegoaldean egindako erasoetan
Gainera, Israelgo indarrek erasoak areagotzeko mehatxua egin dute, Beiruti milizia xiitaren armagabetzean porrot egin izana leporatu ostean.