Nepalgo lurrikarak 150.000 liburu ere utzi ditu lurpean
Nepalgo liburutegi handienetako bi, Katmanduko Kaiser eta Nepalgo Liburutegi Nazionala (Lalitpurren dago), erabat suntsitu ditu apirilaren 25ean herrialdea deuseztatu zuen lurrikarak; 7,9ko indarra hartu zuen Richterren eskalan lurraren inarrosaldi beldurgarriak.
Tragediari itzuri egin ahal izan ziotenek (9,5 milioi pertsonak laguntza humanitarioa behar dute), baina, ez dute liburuetan inolako erantzunik aurkituko. Inoiz ez dute liburu horietan irakurriko zergatik mugitu zen lurra apirilaren 25ean, zergatik zoritxarrak jotzen duen beti gogorrago munduaren beren aldean eta zergatik planetaren bestaldean ahanztura geruza batez estali ditugun orain lur arrakalatua osatzen duten hondarrak.
154.000 liburu
Katmanduko Kaiser liburutegia Gobernuak kudeatzen zuen; "zuen" noski, egituran kalte larriak jaso baititu, eta litekeena da eraikina berandu baino lehen jaustea. Zentroko zuzendariak (Janaki Karmacharya) eKantipur nepaldar albiste atariari azaldu dionez, "arazo latzak edukitzen ari gara liburuak hondarren artetik ateratzeko".
70.000 liburu inguru daude liburu gordetegian, horietako batzuk duela mende batzuetakoak. Horregatik, egunero batez beste 150 bisitari hartzen zituen zentroa beste norabait eramateko moduak aztertzen ari dira agintariak.
Nepalgo Liburutegi Nazionalaren egoera ere antzekoa da. Lalitpurren dago, hiriburutik gertu, 1957an sortu zuten zentroa, eta 84.000 ale hartu dituzte azpian bertan hondakin eta harri puskek.
Nepalgo Barne Ministerioak emandako azken datuen arabera, lurrikararen ondorioz 7.611 pertsona hil dira eta 14.500 zaurituta daude.
Kultur ondarea
Liburutegiak ez ezik, nepaldar herritarren ondarearen beste hainbat elementu suntsitu ditu lurrikarak: Basantapur Durbar Katmanduko plaza, UNESCOk Gizateriaren Ondaretzat zuena, harri piloa da egun, eta Dharahar dorreak eta Manakamana tenpluak ere ezin izan zioten orekari eutsi, zorigaiztoko apirilaren 25 hartan.

Zure interesekoa izan daiteke
“Itzalaldia”, “soldadutza”, “flotilla” eta 2025ean “desiraungi” diren beste hitz batzuk
UZEI terminologia eta lexikografia zentroak bukatzear den urtean ahoz aho ibili diren 25 hitz aukeratu ditu. Joan den astean, “muga-zerga” aukeratu zuten urteko hitz bezala UZEIk berak eta Euskaltzaindiak.
Aitor Etxebarriazarragak jantzi du txapela
Onintza Enbeita izan du lehiakide buruz burukoan, eta puntu erdiko aldea izan da bien artean: 1.163 puntu jaso ditu lehen sailkatuak eta 1.162,5 bigarrenak. Bizkaiko laugarren finala zuen gaurkoa bertsolari gernikarrak.
Pantxoa eta Peioren bigarren agur-kontzertua: 2027ko urtarrilaren 9an BECen!
Bikoteak bere ibilbideari amaiera emango dio bi kontzerturekin BEC!en: urtarrilaren 10ekorako sarrerak ordu gutxitan agortu ziren eta bigarrena iragarri dute orain: 2027ko urtarrilaren 9an.
“Muga-zerga” izan da aurtengo hitza Euskaltzaindiarentzat eta UZEIrentzat
“Atzerriko produktuei aduanan ezartzen zaien zerga” adiera duen izena aukeratu dute Akademiak eta UZEI terminologia eta lexikografia zentroak urteko hitz gisara. “Aduana-zerga” Euskaltziandiaren Hiztegiak jasotzen duen forma baliokidea “askoz gutxiagotan” erabili da.
Goya, Jasper Johns, Steve McQueen, Dan Flavin, Ruth Asawa eta Rosalind Nashashibi, euskal museoetan 2026an
San Telmo Museoak, Artiumek eta Guggenheim Bilbao Museoak datorren urteko programazioa aletu dute.
Gatiburen azken agurra, audientzian lider ETB1en
Musikarik, dantzarik eta festa girorik ez zen falta izan atzo bi ordu eta erdiz BECen. Talde bizkaitarra arrakastara eraman zuen 'Musturrek sartunde' kantuarekin amaitu zen askoren oroimenean iltzatuta geratu den kontzertua.
Milaka pertsonak azken agurra eman diote Robe Iniestari, Extremoduroko abeslariari, Plasencian
Ilara luzeak sortu dira Plasenciako kongresu jauregian, jarraitzaile asko bertaratu baitira musikariari agur esatera. Aurrerantzean, Robe Iniesta izena izango du eraikin horrek.
Urrezko domina eman dio Gipuzkoako Foru Aldundiak Lourdes Iriondo kantariari
Hilondoko aitortza egin dio Urnietako kantari, idazle eta irakasleari eta bere ahizpek jaso dute Foru Aldundiak emandako oroigarria. Ekitaldia omenaldi hunkigarri bilakatu da. Senide eta familiako kideekin batera, eta euskal kulturgintzaren ordezkaritza zabala bildu da.
Balenciaga museoa “josten duten eskuei” begira
Getariako Balenciaga Museoko Igor Uriak hamar urte eman ditu Cristobal Balenciaga jostun handiaren tailerretan lan egin zuten emakumeen lekukotzak eta objektuak biltzen: irudiak, dokumentuak, lanabesak... Paris, Madril, Bartzelona eta Donostian, 2.000 enplegatu izatera iritsi ziren, eta horietako batzuk Getariako museoan batu dira gaur.
Gaztelurrutia: “Bisitari fidelak edukitzea eta bi heren 45 urtez azpikoak izatea dira arrakastaren gakoetako bi”
2025eko Durangoko Azoka bukatu berritan, ETBri emandako lehen balorazioan pozik agertu da Beñat Gaztelurrutia Gerediaga Elkarteko kudeatzeailea. Jendetza ibili dela nabarmendu du, baina erosoa izan dela bai sartzea baita bertan zehar ibiltzea ere. 2026ko Azokak 5 egun izango dituela aurreratu du, eta etorkizuneko erroka kulturaren jaialdi gisa sendotzea izango dela esan du.