Poliki-poliki haizetan, agudo-agudo sareetan
Izkribu hau noiz irakurtzen duzun arabera, 24 ordu baino gutxiago izango duzu komentatu behar dizudan dokumental itzela ikusi ahal izateko. Bai, "Loving Highsmith" filmak muga-data, iraungitze-data badu Filmin plataforman eta gaur beteko da. Gaurko gauerdian. Ordu txikiak hasten diren momentu berean.
Ni zu izango banintz esku artean, buruan, bihotzean, hezurretan dudan guztia utziko nuke bertan eta piztuko ordenagailua. Edo telebistako pantaila. Edo egongelako home zinemakoa (norberaren harrikada eta kontu korronte egoeraren arabera, hor ere). Baina ez galdu. Ez baituzu denbora soberan. Ez baduzu minutu bat ere galdu behar.
Bai, badakit. Koro Navarrok euskarara ekarri zuen "Slowly, Slowly in the Wind" nobela hartako izenburuak "poliki-poliki haizetan" esan nahi du. Alta, guk ez dugu gaur patxadan ibiltzerik. Ordu gutxi barru, akabo. Betiko (edo ia betiko, postariak beti deitzen duelako bitan...) galduko duzu/dugu.
Eta hitzematen dizut, zin egiten dizut, Suitzakoa den Eva-Vitija-Scheidegger zinemagilearen arte/maisulana galduz gero, penatuko zara in sipula sipolorum Amen. Betiereko damutuko. Are gehiago inoiz Josu Barambonesek euskaraturiko Lardaska, Igela argitaletxeak plazaratutako Ripley trebea eta Ripleyeren jokoa (biak Asun Garikano Iruretagoienak itzuliak) irakurri badituzu.
Infinitua izango da zure tristezia zure zeluloidezko oroipen-kutxan Hitchocken "Strangers in a train", Alain Delonek antzezturiko "Plein Soleil, Wendersen Der Amerikanische Freund", Minghellaren "The Talented Mr Ripley" (Matt Damonekin) eta Todd Haynessen "Carol" gordeta badituzu altxor.
Bai. Asmatu duzu. Ziztu batean, segundo bat ere galdu barik (ez baitugu segundorik galtzeko gaur), bihar ikusterik izango ez duzun filma Patricia Highsmith idazleaz da. Bai, Beraz. Baina ez pentsa, ez da literaturaren inguruko mintegi filmatu bat. Baina zaude lasai, ez da kamera aurrean mugimendurik gabeko plano motz batean isildu gabe mintzatzen diren adituen bilkura aspergarria. Ez izan beldur, ez da bere lanetan oinarritutako filmen "ebatsi eta itsatsi" bat. Ezta bere liburuen entresaka ere. Ez. Tronuen Jokoan Tartheko Brienne gerlari noble eta garaiezina antzezten duen Gwendoline Christie aktorea narratzaile dela, dokumentalak ardatz, oinarri, amets, abiapuntu eta zimendu hartzen ditu Patricia Highsmithek intimitatean idatziriko egunkariak eta dotorezia handiz zirriborraturiko koadernoak (bada gaztelaniazko edizio bat, Anagramakoa, "Diarios y cuadernos personales" izenburupean) eta oroigarri ederra sortzen du. Ez ordea oroigarri hilik, harrizkoa. Inolaz ere. Bizia dario filmari. Amodioa. Sexua. Argirik ikusten ez duten gauen zaporea. Bikote baten hausturaren usain samina. Nostalgia. Tabakoaren gustua. Alkoholak eragindako aje ez hain mingarria. Filmari literaturari zor zaion errespetua dario, bai, baina Patriciaren larru azal eta erraietan erakusten du literaturak bere maitaleengan utzitako orbanen isla.
Ez, ez dira adituak mintzatuko pelikula honetan, Patricia maitatu, Patricia abandonatu, Patricia ulertu edo ez ulertu, Patriciarengandik babestu behar izan zuten horiek baizik…
Baina denbora gehiago ezin dugu galdu lerro hauetan. Bota begirada bat "Poliki poliki haizetan" horren hasierari Taylor Cheeverek liburuak buruan idazten zituen, inoiz ez paperean. Hil zen garairako, hirurogeitabi urte zituela, hamalau liburu zituen idatziak eta ehun eta hogei pertsonaia sortuak, berak behintzat gogoan oso zehatz zituenak guzti-guztiak….) eta zoaz, azkar! "Loving Highsmith" alokatzera zure plataforman. Berandu da eta.
Albiste gehiago kultura
Jose Ramon Soroizek irabazi du interpretazio onenaren Zilarrezko Maskorra, Zhao Xiaohong aktore txinatarrarekin batera
Jose Ramon Soroiz aktore euskaldunak irabazi du Donostiako Zinemaldiko interpretazio onenaren saria, 'Maspalomas' filmean egindako lanagatik. Ex aequo izan da saria, Zhao Xiaohong txinatarrarekin ('Her heart beats in its cage' ) batera. Soroizek filmeko zuzendariei eta bere familiari eskerrak eman dizkie, baita bere herriari, Legorretari, ere.
EITBk Jennifer Lawrence elkarrizketatu du, Zinemaldiko Donostia Saria irabazi ondoren
Aktore gazteak Die, My Love filma aurkeztu du Donostian, erditze osteko estresa duen ama bati buruzkoa. "Lynne Ramsay zuzendaria gure garaiko handienetakoa da. Bere poesiak eta zinemagintzak ikustea merezi dute", esan du. Oraindik ezin izan du hiriaren erdigunetik irten, baina prest agertu da.
Joseba Etxebarria Uriarte, Son Gokuren euskarazko ahotsa, hil da
Bikoizketa aktore, bertsozale eta musikari larrabetzuarra zendu da, gaixotasun larri batek jota, 69 urte zituela.
"Duela 20 urte sortu zen lantalde bati emango zaio Zinemira saria"
Telmo Esnal eta Asier Altuna zuzendariek Zinemira ohorezko saria jasoko dute astearte honetan, Euskal Zinemaren Galan. Duela 20 urte eta Zinemaldian estreinatu zen, hain justu, elkarrekin egindako lehen filma: "Aupa Etxebeste!". Euren ibilbidearen hastapenak gogoratu ditugu, eta film horrek euskal zinemagintzari egindako ekarpena.
Albiste izango dira: Zinemaldiaren hasiera, lehendakariaren eta Illaren arteko bilera, eta abisu horia beroagatik
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Robert Redford hil da, 89 urte zituela
Aktore, zuzendari eta aktibista estatubatuarra bere etxean hil da, Utahn, The New York Times egunkariak jakitera eman duenez.
'The Studio', 'Adolescence' eta 'The Pitt' nagusi Emmy sarietan
"The Studio" telesailak 13 sari jaso ditu eta Emmy sarien 77. edizioko garaile nagusia izan da. Los Angelesen egindako ekitaldian "The Pitt" eta "Adolescence" telesailak ere nabarmendu dira.
"The Studio", "Adolescence" eta "The Pitt" garaile Emmy sarietan
Seth Rogen protagonista duen komediak 13 sari lortu ditu guztira, tartean komedia eta aktore onenarenak, Los Angelesen egin duten Emmy sarien 77. edizioaren galan.
Jende ilara luzeak lehen ordutik Zinemaldirako sarrerak erosteko
Pertsona ugari hurbildu dira goizean Kursaalera, Donostiako Zinemaldiaren 73. ediziorako sarrerak erosteko asmoz. Sarrerak arin erosten ari dira, eta ilarak azkar doaz aurrera.
Elkarretaratzea egin dute Uztaritzen Euskal Kultur Erakundeak deituta
Frantziar estatuak aurrekontua murriztuko dio Iparraldeko kultur eragileen egitasmoak sustatzen dituen erakundeari. Egoera salatzeko protesta egin dute administrazio kontseiluaren atarian.