Nigra sum… baita gaztea eta azkarra ere
Estreinatu berri da gurean Wakanda Forever film erraldoia, Black Panther mugarik gabeko eta sona handikoaren jarraipen elegante eta sutsua. 2018an plazaratutako lehen pelikula hark Estatu Batuetako beltzen urguilua (ber)piztu zuen sekulako indarrez.
Afrikan giza lapurrek eramandako esklabo haien ondorengo askoren ustez, existitzen ez den (ala bai, nork daki?) Wakanda herriaren Tchala erregeak, Marvel argitaletxearen komiki batean aspaldi zaharrean sortuak, euren arrazakideengan Barak Obamak berak, Martin Luther Kingek berak, Malcolm Xk berak, Jesse Owensek berak, Rosa Parksek berak edo Angela Davisek berak izandako eragina izango zuen Alabamako, Detroiteko, New Yorkeko beltzengan.
Mexikoko Joko Olinpiko haietan eskularru beltzez jantzitako ukabila altxatu zuten kirolari haien parekoa zen Black Panther zeluloidezko superheroia. Beisbol eta futbol amerikarraren zelaietan AEBko ereserkia entzuten denean, euren arrazaren alde belauniko baina harro demonio agertu ohi diren horien iguala.
Burua makurturik ibiltzera ohitu ziren haien seme-alabek erreferentzia eta amets hartu zuten 2018 hartan Wakanda, existitzen ez omen den erresuma (ez al da ba euskaraz esaten izena duen orok izana duenik?).
Historian zehar bitan saiatu izan dira esklabo izandako horiek beren aberri propioa sortzen: Liberian Haitin nola. Saiatu. Zazpi ahaleginetan eutsi, mundu zuria kontra zutela. Borroka eta porrota…
Agian oraingoa dute benetako beta, esperantza guztiak errealitate bihurtuko dituen lurrean, Denboratik at, Espaziotik at bada ere, binetetan zein pantailan erraz asko aurki daitekeen Wakanda erreinuan.
Hala ere, Liberiak eta Haitik izan zituzten arerio bertsuak ditu Wakandak, milurtekoetan zehar planeta nahi zuten erara kudeatu izan duten horiek, hots.
Black Panther hark milioiak eskuratu zituen munduko aretoetan. Baita garrantzi eta esanahi handiko sari pottoloak ere. Beste hamaika filmek egin zuten amore bere aurrean, denen gainean zela onartuz.
Baina Patua sarri da bastart eta zikoitz samarra. Tchala erregea antzezten zuen Chadwick Boseman minbiziak jota hil zen, 44 urte zituela. Pena samin-saminetan geratu zen komunitate beltza, buruzagirik gabeko armada balitz bezala.
Alta, altxatu ziren berriro, eta egun multibertsoko pantaila guztietan ikusgai den Wakanda Forever filma gauzatu zuten; hildako erregeari, zendutako aktoreari omenezko ekoizpen ikaragarria.
Mina dario gidoiari. Mina irudiei. Baina aho guztietan oihu, orro, bera: Wakanda Forever, Betiereko Wakanda! Eta bertan, handinahiko gobernu guztiek desiraturiko Vibranium metal nobleaz egindako lantzaz armaturik, emakumezkoen armada garaiezina. Eta bertan, Angela Bassettek antzeztutako erregina menderaezina. Eta bertan, zientzia guztien jabe den printzesa bat, motorren gainean, gidari abila. Eta bertan, 18 urteko neska zientzialaria, parekorik ez duen asmatzailea. Ozen ematen du bere dohainen berri: Gaztea naiz, Azkarra naiz. Beltza naiz. Emakumea naiz.
Esaldi horiek gaurkotzen/ahalduntzen dute Kantarik Ederrena liburuaren aldarrikapen hura. Gogoan? Latinez honela dio: Nigra sum sed formosa filiae Jherusalem. Euskaraz, berriz, honela egiten du berba Elizen Arteko Biblia delakoan: Beltzarana naiz, baina ederra; oi Jerusalemgo neskatxok: beduinoen oihal-etxolak bezain beltzaran. Salomonen jauregiko errezelak bezain eder.
Orain bizirik balego, nigra hura, honela mintzatuko zen, ziur, pantailatik: Beltza naiz eta harro; nire aberria defendatuko dut giza otsoen kontra, itsasotik datorren arerioaren kontra, Wakanda Forever.
Albiste gehiago kultura
Jose Ramon Soroizek irabazi du interpretazio onenaren Zilarrezko Maskorra, Zhao Xiaohong aktore txinatarrarekin batera
Jose Ramon Soroiz aktore euskaldunak irabazi du Donostiako Zinemaldiko interpretazio onenaren saria, 'Maspalomas' filmean egindako lanagatik. Ex aequo izan da saria, Zhao Xiaohong txinatarrarekin ('Her heart beats in its cage' ) batera. Soroizek filmeko zuzendariei eta bere familiari eskerrak eman dizkie, baita bere herriari, Legorretari, ere.
EITBk Jennifer Lawrence elkarrizketatu du, Zinemaldiko Donostia Saria irabazi ondoren
Aktore gazteak Die, My Love filma aurkeztu du Donostian, erditze osteko estresa duen ama bati buruzkoa. "Lynne Ramsay zuzendaria gure garaiko handienetakoa da. Bere poesiak eta zinemagintzak ikustea merezi dute", esan du. Oraindik ezin izan du hiriaren erdigunetik irten, baina prest agertu da.
Joseba Etxebarria Uriarte, Son Gokuren euskarazko ahotsa, hil da
Bikoizketa aktore, bertsozale eta musikari larrabetzuarra zendu da, gaixotasun larri batek jota, 69 urte zituela.
"Duela 20 urte sortu zen lantalde bati emango zaio Zinemira saria"
Telmo Esnal eta Asier Altuna zuzendariek Zinemira ohorezko saria jasoko dute astearte honetan, Euskal Zinemaren Galan. Duela 20 urte eta Zinemaldian estreinatu zen, hain justu, elkarrekin egindako lehen filma: "Aupa Etxebeste!". Euren ibilbidearen hastapenak gogoratu ditugu, eta film horrek euskal zinemagintzari egindako ekarpena.
Albiste izango dira: Zinemaldiaren hasiera, lehendakariaren eta Illaren arteko bilera, eta abisu horia beroagatik
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Robert Redford hil da, 89 urte zituela
Aktore, zuzendari eta aktibista estatubatuarra bere etxean hil da, Utahn, The New York Times egunkariak jakitera eman duenez.
'The Studio', 'Adolescence' eta 'The Pitt' nagusi Emmy sarietan
"The Studio" telesailak 13 sari jaso ditu eta Emmy sarien 77. edizioko garaile nagusia izan da. Los Angelesen egindako ekitaldian "The Pitt" eta "Adolescence" telesailak ere nabarmendu dira.
"The Studio", "Adolescence" eta "The Pitt" garaile Emmy sarietan
Seth Rogen protagonista duen komediak 13 sari lortu ditu guztira, tartean komedia eta aktore onenarenak, Los Angelesen egin duten Emmy sarien 77. edizioaren galan.
Jende ilara luzeak lehen ordutik Zinemaldirako sarrerak erosteko
Pertsona ugari hurbildu dira goizean Kursaalera, Donostiako Zinemaldiaren 73. ediziorako sarrerak erosteko asmoz. Sarrerak arin erosten ari dira, eta ilarak azkar doaz aurrera.
Elkarretaratzea egin dute Uztaritzen Euskal Kultur Erakundeak deituta
Frantziar estatuak aurrekontua murriztuko dio Iparraldeko kultur eragileen egitasmoak sustatzen dituen erakundeari. Egoera salatzeko protesta egin dute administrazio kontseiluaren atarian.