500 zinemaldi korritu ondoren, FANTeko atari bihurtu
Hil honen azken egunean estreinatuko da gure etxe ondoko eta urrutiko pantailetan Tin&Tina filma.
Aurten, Gizon Ikusezina pertsonaia nagusi, aitzakia egundoko eta ikur izango duen Bilboko Zinemaldi Fantastikoak (Fant, lagunen eta zaleen artean) hil honen 23an (urteetan zehar itsu eta mugitu ezinik errezotan jardun zuen Himalaiako Santa Rebekaren eguna den ostegun udaberriko honetan) erregalu ikaragarria egin digu Rubin Steinen film luze lehena aurre estreinatu baitu, baitigu.
Ezagutu beharreko zinema izakia dugu paper ofizialetan Rubén Morales izena duen sortzaile beldurgarri hau. Plataformetan dituzue bere bi film labur estrainio eta dardarazleak. Alde batetik, 2 ordu irauten duen Tin&Tina honen abiapuntua izan zen 12 minutuko Tin&Tina, 2013n zuri-beltzean filmatua. 500 zinema jaialdi korritu izan ditu, bai, munduan zeharreko bidaia honetan 100 sari lortuz. Bestetik, Bilboko FANT 2019koan Epaimahaiaren Saria jaso zuen 15 minutuko Bailaora, are horrore handikoagoa, hezurretaraino sartzen zaizuen flamenko ilun/hilgarri baten doinuz betetako proposamen gerra kontrakoa.
Beharbada ustekabean harrapatuko zaituzte horren harirako notiziyak, baina zin dagizuet maite ditugun pelikula luze hainbatek pelikula labur hainbat dutela abiapuntu. Hala nola, ezagutzen ez baduzue oraintxe bertan alokatu beharko zenuketen Australiako Jennifer Kenten The Babadookek. The Exorcist-en autorea den William Friedkinen esanetan, ikusi duen filmik ikaragarriena. Bertan, ipuin liburu batetik sortzen da izua. Ba pelikula honek Monster izenburuko labur batetik etorri zitzaigun ilunabar batean.
Kontu bera Guillermo del Torok babesturiko Andy Muschiettiren Mamá-rekin. Bere oinarri eta tranpolina izen bereko laburrean aurkituko dituzue. Eta bietan lehergarri, Modigliani pintorearen kuadro ilunpeko bat.
As Bestas sortu zuten Sorogoyenek eta Isabel Peña gidoigileak bide bera zapaldu zuten Madre luzea burutu ahal izateko; askoz trinkoagoa, askoz konpaktuagoa, askoz dentsoagoa zen izen bereko laburra hartu zuten ardatz.
Jende makina batek maitaturiko Damien Chazelleren Whiplash hark , jazz bateria jotzaile haren istorio gaziak, inor gutxik kontuan edo estimuan harturiko Whiplash laburrean du oinarri (nahi izanez gero, YouTuben duzue, debalde ikusgai…)
Joko eta jolas maltzur batentzako gonbita luzatzen dizuet: konparazioetan hastea. Sartu, hartu, alokatu, partekatu hemen agertzen diren zinema puska batzuk eta alderatu. Zinema eskola polita. Plazer ezkutua. Antzemango duzue zer hartu duten batetik bestera jauzi egiterakoan. Zer galdu, zer irabazi. Ohartuko zarete, akaso, libertate handiagoarekin jokatzen dutela motzean ez baitago auskalo zenbat pantailatan estreinatu beharrik, zenbat ekoizle eta inbertitzaile konbentzitu urgentziarik. Badira sortzailearen erabaki propioak ere. Jakina, asko.
Bi Tin &Tina horietan zeharo ezberdinak dira, kasu, testurak. Laburrean kristalezkoak dirudite kasik. Luzean, nabarrak, lakarrak ditugu arras, eta oso agerikoa da garai-kokapena: 80ko hamarkadan gaude. Espainian. Izan ere, testura horiek horren guztiaren berri zehatza ematen digute.
Egizue joko…
Albiste gehiago kultura
Joxe Azurmendi: "Euskaltasun jatorra egin egin behar da"
Euskal pentsalari oparoa atzo zendu zela eta, 1994an Hasier Etxeberriak "Ez dago larrosarik" saiorako egin zion elkarrizketako pasarte batzuk berreskuratu ditugu. Arantzazu, euskaltasuna, artea eta filosofia hartu zituen hizpide, besteak beste.
Txomin Olabarri, Azkuna Zentroko zuzendari nagusi berria
2018ko maiatzetik 2024ko abendura bitartean Azkuna Zentroko zuzendari izan zen Fernando Perezek kargua bere borondatez utzi ondoren, Olabarri izendatzea erabaki dute.
Milaka lagunek gozatu dute Bilboko Itsasadarreko ur gaineko kontzertuez
Bero egin arren, milaka lagun gerturatu dira Bilboko Itsasadarrera BBK Riak antolatutako kontzertuetara. ETSko Iñigo Etxezarreta, Amaia eta Arde Bogota ur gainerako eszenatokian aritu dira gerturartu direnen gozamenerako.
Itziar Mendizabal dantzariak amaiera eman dio bere ibilbide bikainari Londresko Royal Ballet konpainian
Lau urterekin hasi zen balletean lehen urratsak ematen, eta dantzarako grinak, besteak beste, Alemaniara eraman du. Hondarribiko dantzariak alde batera utziko ditu eszenatokiak, baina ez balleta. Londresko konpainia ospetsuak bere goi mailako dantza eskolako irakasle izateko fitxatuko duela iragarri du.
Santa Ana 1588ko ontziaren gila izan daitekeena topatu dute Pasaiako badian
Santa Ana ontzia Pasaian eraiki zuten, 1586an. Felipe II.aren “Armada Handiko” ontzietako bat zen, eta Ingalaterra konkistatu eta bertan katolizismoa ezartzeko misioan, huts egin zuen operazioan parte hartu zuen.
Hunkituta jaso du Antton Valverdek Adarra Saria
Antton Valverde musikari donostiarrak jaso du aurtengo Adarra saria Eneko Goia alkatearen eskutik. Euskal kantagintzari egindako ekarpena aitortu diote. Saria musika sortzen jarraitzeko bultzada handia dela esan du sortzaile donostiarrak.
Springsteenen zaleak gogotsu daude "The Boss" handiak Reale Arena dantzan jarri aurreko orduetan
Bruce Springsteenek bi kontzertu eskainiko ditu Donostian (larunbatean eta asteartean) "The Land of Hope and Dreams" biraren barruan. 2016an izan zen azkenekoz estatubatuarra Euskal Herrian. Springsteenek 17 musikari eta abeslari izango ditu alboan, E Street Bandeko kide historikoak barne.
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.