Motorren soinu banda bisuala
Motorrak maite badituzue. Zinema maite baduzue. Motorrak zinema adina laket badituzue. Zinema motorrak adina gustuko baduzue.
Joandako garaietako gasolina usaina baina perfume hoberik ezagutzen ez baduzue; gaurko eta biharko fotogramak sakon maitatu arren, bueltatuko ez diren garai horietako zeluloide keztatu eta haustu haren minez bazaudete, nahiz eta ederki jakin gure hezur eta neurona muinetan ondo baino hobeto gorderik dugula, gure karteldegiko (Hegoaldekoa, ekainean izan baitzen Iparraldekoan) galdu ezinezko pelikula bat aurkezten dizuet: The Bikeriders. Jeff Nicholsek sinatzen du. Jeff ez da derrepentean gurean agertzen den doninorrez bat, etorri/hasiberri bat. Jeffen beste film guztiak bereziak izan dira, besteek ezarritako mugetatik gaindi dauden horietakoak: Mud, Take Shelter…
Joan den mendeko 60ko hamarkadan sortuak diren Marlon Brandoren eta Laszlo Benedeken The Wild One eta Dennis Hopperren Easy Riderren garaietara, giroetara, paisaietara garamatzan zine puska dugu 2024ko The Bikeriders hau, bien ondorengo eta pareko leiala eta librea den zine mirari hau.
Ez izan beldur; nostalgiak ez du, ordea, itotzen burdinaz, gasolinaz, olioz, gauaz, amodioz eta desamodioz gainezka den zine pieza hau, non erraz asko Shakespeareren arrastoak antzemango dituzuen, herioa, mendekua eta libertatearen grina dantzan dabiltzalako bertan. Motorrik ederrenen artean, inguruan, gainean, ondoan, frentean, airean.
Filmak badu oinarri eder bat, motorzaleen banden gaineko iruditeria osatzen lagundu duen 60ko hamarkadako argazki bilduma kategoriakoa. Erosten erraza da oraindik merkatu elektroniko plataformetan. Baina adi ibili, batzuetan mila dolar ere eskatuko dizkizuete trukean. Ez egin ez espanturik ez kasurik. Lortuko duzue besteetan 40 eurogatik… Inbertsioak, gastuak, merezi du, zinez dizuet, kromatuek, larruzko jakek eta zakutoek dir-dir zilarrezkoa egiten duten zuri-beltzezko argazkiak miresten badituzue, zinemak maitatzen irakatsi dizkigun lautadak eta kamino soilak begiko badituzue. Liburu altxorrak pelikularen izenburu bera du, The Bikeriders, eta Kazetaritza Berria (New Journalism, alegia) mugimenduan kokatu izan duten Danny Lyonek egina da. Motorrak, zinema eta argazkigintza nola maite badituzu, Danny Lyonen liburuak burura zein erraietara ekarriko dizue New Journalism horren buru izan zen Hunter S. Thompsonen beste bat, Hell's Angels: A Strange and Terrible Saga. Nik uste, ordea , azken hau Dannyrena baino askoz gordinagoa dela. Lyonenean baitago amodiorako, lilurarako, pasiorako, hausnarketarako lekua eta Thompsonenean, aldiz, ez.
Motorrak zein zinema beste gauza askoren gainean jartzen dituzuenok galdu ezin duzuen film Nicholsenak badu pare gutxiko soinu banda ikaragarria ere, irudiak eta kontakizuna are eta beteagoak egiten dituena. Motorren zarata eta burrunbaren artean, belarriak tente asko izanik, honako kantu hauei erreparatuko diezue: Gary U.S. Bondsen "New Orleans", The Staple Singersen "Masters of Wars", The Shangri-Lasen "I´ll Never Learn", The Stoogesen Down of the Street"… Bai justu, garai haietako kontrakulturaren eredurik garbienak… edo zikinenak.
Soinu banda HORI erosterik al da? Nola ez? Edizio mugatu eta zenbatuan. Biniloan. Oraintxe bertan erosiko? Ez, pixka bat itxaron behar. Abuztua bukatu arte. Mutant Exclusive eta Black Loteren 140 gramoko edizio esklusibo hau urteko zortzigarren hilabetea bere akaberara iritsi orduko jarriko da salgai. 30 euroren truke.
Mereziko al du espero desesperatuan izatea? Motorrak zein zinema argazkiak rockabillya, bluesa eta rock & roll klasikoa nola maite badituzue, ezingo duzue bizi soinu banda hau gabe.
Azken erregu bat, The Bikeriders ikustera zoaztenean ez hartu, otoi, ez autobusik ez patineterik ez bizikletarik. Ez duzuela motorrik? Zoazte ba oinez edo pick up batean baina ez tranbiaz edo trenez. Manerak eta estiloa gorde behar ditugu eta.
Albiste gehiago kultura
Joxe Azurmendi: "Euskaltasun jatorra egin egin behar da"
Euskal pentsalari oparoa atzo zendu zela eta, 1994an Hasier Etxeberriak "Ez dago larrosarik" saiorako egin zion elkarrizketako pasarte batzuk berreskuratu ditugu. Arantzazu, euskaltasuna, artea eta filosofia hartu zituen hizpide, besteak beste.
Txomin Olabarri, Azkuna Zentroko zuzendari nagusi berria
2018ko maiatzetik 2024ko abendura bitartean Azkuna Zentroko zuzendari izan zen Fernando Perezek kargua bere borondatez utzi ondoren, Olabarri izendatzea erabaki dute.
Milaka lagunek gozatu dute Bilboko Itsasadarreko ur gaineko kontzertuez
Bero egin arren, milaka lagun gerturatu dira Bilboko Itsasadarrera BBK Riak antolatutako kontzertuetara. ETSko Iñigo Etxezarreta, Amaia eta Arde Bogota ur gainerako eszenatokian aritu dira gerturartu direnen gozamenerako.
Itziar Mendizabal dantzariak amaiera eman dio bere ibilbide bikainari Londresko Royal Ballet konpainian
Lau urterekin hasi zen balletean lehen urratsak ematen, eta dantzarako grinak, besteak beste, Alemaniara eraman du. Hondarribiko dantzariak alde batera utziko ditu eszenatokiak, baina ez balleta. Londresko konpainia ospetsuak bere goi mailako dantza eskolako irakasle izateko fitxatuko duela iragarri du.
Santa Ana 1588ko ontziaren gila izan daitekeena topatu dute Pasaiako badian
Santa Ana ontzia Pasaian eraiki zuten, 1586an. Felipe II.aren “Armada Handiko” ontzietako bat zen, eta Ingalaterra konkistatu eta bertan katolizismoa ezartzeko misioan, huts egin zuen operazioan parte hartu zuen.
Hunkituta jaso du Antton Valverdek Adarra Saria
Antton Valverde musikari donostiarrak jaso du aurtengo Adarra saria Eneko Goia alkatearen eskutik. Euskal kantagintzari egindako ekarpena aitortu diote. Saria musika sortzen jarraitzeko bultzada handia dela esan du sortzaile donostiarrak.
Springsteenen zaleak gogotsu daude "The Boss" handiak Reale Arena dantzan jarri aurreko orduetan
Bruce Springsteenek bi kontzertu eskainiko ditu Donostian (larunbatean eta asteartean) "The Land of Hope and Dreams" biraren barruan. 2016an izan zen azkenekoz estatubatuarra Euskal Herrian. Springsteenek 17 musikari eta abeslari izango ditu alboan, E Street Bandeko kide historikoak barne.
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.