Zer da ‘fracking’a?
Frackinga edo haustura hidraulikoa presio handiko fluido baten bidez harri-geruzak hausteko eta gas naturala erauzteko teknika bat da. Horretarako, bertikalean zulatu behar da erreserbak dituzten harri-formazioetara heldu arte (normalean 1.000 eta 5.000 metro artean egon ohi dira). Ondoren, horizontalean zulatzen jarraitzen dute, 1.500 eta 3.000 metro inguru.
Une horretan, harea (% 98) eta produktu kimikoak (% 2) erantsita, milioika litro ur injektatzen dute presio handian, gas naturala biltzen duen harkaitza zartatzeko. Horrela, gasa askatu eta azalera arte igotzen da hoditik, urarekin eta osagai kimikoekin batera. Leherketa horiek lurrikarak sor ditzakete.
Gasarekin eta produktu kimiko horiekin batera, urak beste substantzia batzuk ere garraia ditzake, askotan arriskutsuak, baita erradioaktiboak ere. Azalera osasunerako kaltegarriak diren metal astunak hel daitezke, merkurioa eta beruna, besteak beste. Hondakin-ur hori azalean biltzen dute, hainbat putzutan.
Ingurumen-arazoak
Iragazgaitzek, hodiek eta hesiek huts egin dezakete; edota euriteek putzuek gainezka egitea eragin dezakete. Hori dela eta, erraza da ura isurtzea eta inguruan filtratzea.
Haustura hidraulikoa eraginez gas ugari erauzteko, beharrezkoa da hainbat putzu egitea, lursail handiak okupatuta, eta gai kimikoekin nahasitako milioika litro ur injektatzea.
Hainbat estatuk urteak daramatzate erregaiak erauzteko teknika hori erabiltzen, AEBek batez ere. Herrialde horietan, ustiatze horiek eragindako hainbat arazo aurkitu dituzte. Hala, prozesu horrek hainbat ingurumen-arazo sor ditzakeela egiaztatu dute, horien artean lurpeko uren kutsadura, kutsadura atmosferikoa, negutegi efektua sortzen duten gasen isurketa (metanoa), lurrikarak, kutsadura akustikoa, eta paisaiarako inpaktuak.
2011n, Europar Parlamentuko Ingurumeneko, Osasun Publikoko eta Elikagaien Segurtasunerako Batzordeak zabaldutako txostenaren arabera, haustura hidraulikoak "substantzia kutsatzaileak isurtzen ditu atmosferara, eta lurpeko urak kutsatzen ditu fluido eta gasen jarioengatik, hausturetarako erabiltzen dituzten likidoen isurketengatik, kontrolatu gabeko hondakin-uren husteengatik eta gas naturala askatzeko erabilitako produktu kimikoengatik (600 baino gehiago)".
Europako hainbat lurraldetan debekatu egin dute haustura hidraulikoa, Frantzian, Bulgarian, Irlandan, Errumanian, Txekiar Errepublikan edota Alemaniako hainbat estatutan, esaterako. Beste batzuetan, Austrian kasu, limite zorrotzak ezarri dituzte frackinga erabiltzeko.
Zure interesekoa izan daiteke
Gabonetako Loteriaren bigarren saria: 70048, oso-osorik Madrilen saldua
Zehazki, hamargarren irabazle bakoitzak 125.000 euro jasoko ditu (1.250.000 euro serieko), baina % 20 Zerga Agentziara bideratu behar da, eta, beraz, dezimo oso bat lortzen dutenek 108.000 euro inguru jasoko dituzte.
Desfileak, kalejirak eta gutunak ematea hiriburuetan: badatoz Olentzero eta Mari Domingi!
Hiriburuak prestatzen ari dira Gabonetako protagonistei harrera egiteko: desfileak, kalejirak eta bereziki haurrei zuzendutako harrerak udaletxeetan.
Auto-ilarak N-1 errepidean, Tolosan, Gasteizerako noranzkoan izandako istripu baten ondorioz
Ibilgailu bat galtzadatik irteten da eta kilometro eta erdi inguruko auto-ilarak daude; pertsona bat zauritu da. Bestalde, N-634 autobideak itxita jarraitzen du Zumaia eta Getaria artean olatu handiek eragindako itsasaldeko arriskuaren ondorioz.
Albiste izango dira: Gabonetako Loteriaren zozketa, Extremadurako hauteskundeen biharamuna eta abisu horia izotzagatik
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
21.000 etxebizitza berri egingo dituzte Gasteizen, eta hiria barrurantz haziko da
HAPO berrian, etxebizitzak zaharberritzeko erreztasunak emango dira eta lokalak beheko solairuetan etxebizitza bihurtzeko atea ireki da, betiere bizigarritasun-baldintza zorrotzak betetzen badituzte. Gainera, Europa Jauregia edo Hornidura Merkatua bezalako eraikinen goiko solairuetan ostalaritza-erabilerak ahalbidetuko dira eta industrialdeetako arauak malgutuko dira.
Gabonetako loteriak 2.772 milioi euro banatuko ditu gaur saritan
Behin-behineko datuen arabera, EAEn 87,43 eurokoa da batez besteko gastua biztanleko; Nafarroan, aldiz, 58,62 eurokoa. Ikusteko dago Hego Euskal Herriak zortea alde duen, duela bi urte bezala. Zozketa 09:00etan hasiko da, eta ORAIN albiste zerbitzu digitalak zuzenean jarraituko du.
Gizon bat atxilotu dute Barakaldon hilda agertu den emakumearen kasuarekin zerikusia duelakoan
Emakumea bere etxean hilda aurkitu dute senideek, "indarkeria zantzuekin". Ikerketak aurrera jarraitzen du, eta autopsiak zehaztuko ditu heriotzaren arrazoiak.
Euria gorabehera, giro ederrarekin ospatu dute San Tomas Bilbon eta Donostian
Negu giroa nagusitu da, baina horrek ez ditu bisitariak kikildu, eta milaka pertsona ibili dira Bizkaiko hiriburuan eta Gipuzkoakoan hara eta hona.
51 urteko gizonezko bat hil da A-1 autobian, Agurain parean izandako istripu batean
Kamioi batek eta auto batek talka egin dute, Irungo noranzkoan. Autoan zihoan beste pertsona, 59 urteko gizasemea, Txagorritxuko Ospitalera eraman dute.
Emakume baten gorpua agertu da Barakaldoko etxebizitza batean, "indarkeria zantzuekin"
Emakumearen senideek Ertzaintzari jakinarazi diotenez, konorterik gabe aurkitu dute bere etxean goizean. Bertaratu ostean, heriotza baieztatu eta ikerketa abiatu du Ertzaintzak gertatua argitzeko.