Europako Parlamentuak klimaren eta ingurumenaren larrialdi egoera deklaratu du
Europako Parlamentuak "larrialdi klimatikoa" ezarri du ostegun honetan Europar Batasunean (EB), COP25 goi-bilera Madrilen hasi eta egun batzuetara eta Europako Batzordeak Europako Itun Berdearen lehen zirriborroa aurkeztu baino bi aste lehenago, eta hori egiten duen lehen kontinentea da.
Frans Timmermans Europako Itun Berderako Europako Batzordeko presidenteordeak argi utzi du Europak Ingurumenaren arloan "krisi existentzialari" egin behar diola aurre, eta klima-aldaketa iraultzeko ekitea "erantzukizun kolektiboa" dela defendatu du.
"Trantsizio horretan zenbat eta gehiago atzeratu, orduan eta kalte handiagoa egingo diogu gure industriari eta ekonomia berriaren enpleguari", esan zuen Timmermansek astelehenean Europako Parlamentuan.
COP25 Nazio Batuen Klimari buruzko goi-bilera astelehenean hasiko da Madrilen, eta Ursula von der Leyen buru duen Europako Batzorde berria abiaraziko du. Batzorde horrek bere agintaldiko lehentasun nagusietako bat bihurtu nahi du klima-aldaketaren aurkako borroka.
Ursula von der Leyen COP25en lehen egunean hitzaldi bat emanez estreinatuko da karguan, eta Europako Itun Berdea aurkeztuko duela iragarri du, Europar Batasuneko Exekutiboa zuzentzen ehun egun eman ostean, nahiz eta lehen zirriborro bat abenduaren 11tik aurrera egitea espero den.
Proposamen horrek legegintza-proposamen bat izango du, Europar Batasunak 2050ean "neutraltasun klimatikoa" lortzeko helburua blindatzeko. Formula horren bidez, Von der Leyenek bere aurrekoak (Jean-Claude Juncker) Europar Batasuneko (EB) 28 estatu kideek aho batez babestea lortu ez izanari buelta eman nahi dio.
Batzorde berriak iragarri duenez, Europako Inbertsio Bankua (EIB) klimarako banku bihurtuko du, 2021etik aurrera erregai fosiletan inbertsioak finantzatzeari utziko diona (gasari dagokionez, salbuespen batzuekin), eta 2025etik aurrera funtsen % 50 klima-inbertsioetara bideratuko du.
Aldi berean, Bruselak Bidezko Trantsiziorako Funtsa sortuko du ikatza erauzten duten eskualdeei laguntzeko, eta itsas garraioari CO2 isurien merkataritza-sistema (ETS) zabaltzea bilatuko du, gaur egun industriari eta, aldi baterako, hegazkingintzari aplikatzen zaiena.
Zure interesekoa izan daiteke
2040rako CO2 isurketak % 90 murriztea adostu dute EBko herrialdeek, baina malgutasunez
EBko herrialdeetako ministroek adostutako helburu lotesle horri esker, atzerriko karbono-kredituak erosi ahal izango dira isuriak murrizteko helburuaren betetzeko (% 5). Brasilen izango den COP30 Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Goi-bilera hasi baino ordu gutxi batzuk lehenago egin dute akordioa.
Albiste izango dira: Zohran Mamdaniren garaipena New Yorken, Donostiako masajistaren aurkako epaia eta Dani Alvarezek Euskal Kazetarien Saria jasoko du
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Nor da Zohran Mamdani, Trumpen amesgaizto berria?
34 urterekin, Mamdani alderdi demokrataren barruko olatu aurrerakoia, kultura aniztasunaren aldekoa eta ezkerzale berriaren izarra da. New Yorkeko alkate berriak boto gazte eta multikulturala bereganatzea lortu du, etxebizitza eskuragarrian eta ezker demokrataren berrikuntzan oinarritutako mezuari esker.
Mamdanik hauteskundeak irabazi ditu New Yorken eta "gizadiarentzat hobea den egun baten egunsentia" agindu du
Zohran Mamdani demokrata New Yorkeko historiako lehen alkate musulmana izango da, botoen % 50 baino gehiago eskuratuta. "Hiri berpiztu bat" gidatuko duela eta "islamofobia eta antisemitismorik gabe" denontzat gobernatuko duela agindu du.
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.
‘Melissa’ urakanak Jamaikan eragindako suntsipena
Melissa urakanak suntsipena eragin du Jamaika uhartean, eta gutxienez 28 hildako dira jada. Urakanak "aurrekaririk gabeko" hondamendia eragin duela adierazi dute Jamaikako agintariek. Horrela geratu da uhartea, Melissaren astinduaren ondoren.
6,3 graduko lurrikara batek Afganistan iparraldea astindu du
Lurrikararen ondorioz, 27 hildako eta 700 zauritu baino gehiago izan dira, baina bilaketa- eta erreskate-lanek aurrera jarraitzen dute, eta ez da baztertzen datozen orduetan hildakoen kopuruak gora egitea.
Trumpek esan du ez duela uste AEBk Venezuelaren kontrako gerrarik egingo duenik, baina ez du planei buruz hitz egin nahi izan
"Zer erantzun diezaioket horrelako galdera bati? Ba al dago Venezuelan eraso bat egiteko planik? Nork esango luke hori? Halakorik balego, esan egingo nizukeela uste duzue, zintzoki? Bai, planak ditugu. Oso plan sekretuak ditugu", esan du 'Air Force One' hegazkinean. "Begira, ikusiko dugu Venezuelarekin zer gertatzen den", adierazi zuen, eta Venezuelako Gobernuak "milaka pertsona bidali zituen kartzeletatik, erakunde mentaletatik eta mendekotasun zentroetatik".