Nola lortu du Merkelek 2005etik agintean egotea?
Angela Merkelen agintaldiaren ezaugarri nagusia krisiei aurre egin behar izatea izan da, eta "urrats txikien politika" ezartzea. Horixe azpimarratu zuen 2005ean agintera iritsi zenean egindako hasierako adierazpenetan.
Lehenengo legegintzaldian ez zuen lortu Alderdi Liberalarekin (FDP) koalizioa egitea, bere asmoa zen arren, eta lehen "koalizio handia" osatu zuen bere alderdiarekin (CDU), CSU Batasun Sozialkristauarekin eta SPD Alderdi Sozialdemokratarekin.
Erretiro adina
Koalizio handiak erretiro adina apurka 67 urtera atzeratzea onartu zuen, osasun, lan eta enpresen tributazio arloetan egin behar zituen beste "ezinbesteko" erreformetatik lehena.
Hala eta guztiz ere, egitasmo hori bertan behera geratu zen unean uneko beste krisi batzuengatik.
Finantza krisia
Hori horrela, 2008ko finantza krisia izan zen Merkelen lehenengo erronka handia: aurrezkiak gorde egingo dituztela hitzeman zuen, izua baretzeko eta herritarrek dirua banketxeetatik atera ez zezaten.
Aldi berean, kontsumitzaileentzako pizgarriak jarri zituen martxan, eta langabeziaren gorakada galarazteko tresnak. Gainera, agintaldian beti egin du behera langabeen kopuruak.
Energia atomikoa
2009an, Merkelen bigarren gobernuak energia nuklearra bertan behera uzteko egitasmoa gelditu egin zuen, Gerhard Schroderren koalizio gorri-berdeak ezarri zuena.
Baina Fukushimako hondamendia gertatu zenean, Merkelek irauli egin zuen erabakia, eta hasierako egitasmoa berreskuratu zuen, liberalen eta zenbait alderdikideren iritziaren aurka. "Fukushimak aldatu egin du energia nuklearraz dudan iritzia", adierazi zuen.
Greziako krisia
Greziako krisiak beste erronka baten aurrean jarri zuen Merkel: hasieran esan zuen Greziak laguntzarik gabe irten behar zuela krisitik, baina erreskate funtsak onartu zituen ondoren, "beste aukerarik ez" zegoelakoan.
Europan Merkeli zuhurtzia politikak inposatzea leporatzen zitzaion bitartean, Alemanian, alderdi eskuindarren partetik, erreskate mekanismoak sortzea leporatzen zioten. 2013ko hauteskundeetan, Merkelek inoizko emaitza onena lortu zuen.
Gutxieneko soldata
Bere agintaldietan sortu zen gutxieneko soldata, aurretik Alemanian existitzen ez zena, eta soldata hori Gobernuak erabaki beharrean batzorde independente batek egitea adostu zuten (gaur egun lan orduko 9,6 eurokoa da).
Zorra eta eurobonuak
Greziako krisia larritu egin zen eta Europa hegoalde osoari eragin zion ia, baina Merkelen Gobernuak uko egin zion askok proposatutako formulari: zor komuna jaulkitzea.
Berlinek berretsi zuen erreskate funtsetako laguntzak jasotzeko baldintza batzuk bete behar zirela, murrizketa sozialak tarteko, eta horren aurka agertu ziren kaltetutako herrialdeak, Grezia bereziki.
Europako herrialde gehienek gogor jo zuten Merkel eta Wolfgang Schauble Finantza ministroaren aurka, baina Alemaniako oposizioak uste zuen erreskate funtsak onartzea bera gehiegizkoa zela.
Errefuxiatuen krisia
Merkelek, kide europarrei galdetu gabe, 2015ean Europara iritsi ziren errefuxiatuak hartzea erabaki zuen, horrek zatiketa eragin zuen kontserbadoreen artean, eta ultraeskuinaren diskurtso islamofoboa eta arrazista indartu zuen.
Merkelek ez zuen lortu errefuxiatuak Europan banatzeko mekanismo bat sortzea, eta hasierako erabakia Alemanian ondo hartu bazen ere, erreakzioak indartu egin zuen ultraeskuina.
Pandemia
Merkelen aroaren azken erronka handia izan da pandemia. Hasieran, eustea lortu zuen murrizketa eta konfinamendu zorrotzik gabe, baina bigarren eta hirugarren olatuek gogor jo zuten herrialdea.
Gainera, Europako kideen zorpetze komunaren tabua hautsi eta pandemiaren ondorengo susperraldirako laguntza funtsak onartu ditu.
Zure interesekoa izan daiteke
Hamas desarmatzen ez bada eta Gazako su-etenaren bigarren fasea desblokeatzen ez badu “ondorioak” izango dituela ohartarazi du Trumpek
AEBko presidenteak dio gai gehienetan adostasuna dagoela Israelekin, Abrahamgo Akordioak zabaltzearen alde dagoela eta ohartarazi du ez duela onartuko Iranek botere militarra berreskuratzea.
Putinen egoitzetako bati eraso egitea leporatu dio Errusiak Ukrainari, eta negoziazioak haustearekin mehatxu egin du
Zelenskik ukatu egin du erasoa egin izana, eta Putinen helburua "Ukrainaren aurkako erasoekin jarraitzeko aitzakia bat izatea" dela ohartarazi du bere sare sozialetan.
Trumpek Netanyahu hartuko du gaur Floridan, Israelek Gazarako duen plana aztergai
Aurten bosgarrenez bilduko dira bi buruzagiak. Aurreko hitzorduetan ez bezala, badirudi oraingo honetan nolabaiteko urruntze bat atzemango dela bien artean. Izan ere, eta hainbat iturriren arabera, ez dute jarrera bera Iranen eta Israelgo tropak Gazatik joatearen inguruan, besteak beste.
NBEko Segurtasun Kontseiluak premiazko bilera egingo du gaur, Israelek Somalilandia aitortu duela eta
Somaliak Tel Aviven aitortza "legez kanpoko erasoa" eta "Nazioarteko Zuzenbidearen aurkakoa" dela salatu du. Bestalde, Somalilandiak azpimarratu duenez, ez ditu Gazatik kanporatutako palestinarrak jasoko.
Trumpek eta Zelenskik aurrerapausoak eman dituzte Ukrainan bakea lortzeko bidean, baina akordiorik ez dute lortu
Floridan izandako bilerak Washingtonen eta Kieven arteko hurbilketa irudikatu du, baita Europako kide nagusiak berriro inplikatzeko asmoa ere. Hala ere, segurtasun-bermeei eta Ukraina ekialdeko lurraldeen egoerari buruzko funtsezko desadostasunak daude oraindik.
Lehen ministro nazionalistak alde handiz irabazi ditu Kosovoko hauteskundeak
Albin Kurtzen 'Autodeterminazioa' alderdiak botoen % 49 lortu ditu, 2021ean baino emaitza hobeak eskuratuz. Gobernua osatzeko enkargua jasoko du, eta otsailean botoen % 42 eskuratu eta gobernua osatzeko gai izan ez bazen ere, oraingoan herrialdea paralisi politikotik ateratzeko gai izan daiteke.
Zelenski eta Trump Floridan bildu dira, bake-planean "zehazteke" dauden gaiak argitzeko asmoz
Ukrainako presidentea itxaropentsu agertu da batzarraren atarian; izan ere, horren esanetan, "gauza asko erabaki daitezke Urteberri eguna heldu baino lehen". Donald Trumpek iragarri du Putinekin telefonoz hitz egin duela: "Oso elkarrizketa ona eta emankorra izan berri dut harekin".
Bi pertsona hil dira euriteen ondorioz Gazan, eta ur azpian geratu dira desplazatu askoren dendak
Bestalde, su-etena berez indarrean dagoen arren, laguntza humanitarioaren %41 bakarrik sartzen uztea leporatu dio Gazako Gobernuak Israeli. AEBra bidean da jada Netanyahu, astelehenean Donald Trumpekin biltzeko.
Hauteslekuak itxi dituzte Birmanian, bost urtean lehen hauteskundeak egin ondoren, gerra betean
Prozesuak hiru fase izango ditu, eta urtarrilaren 25ean izango da azkena. Oposizioak boikotatzeko deia egin du; izan ere, horren arabera, "prozesua ez da askea eta bidezkoa izango".
Israelek Somalilandia Estatu gisa aitortu du, eta erabakiak nazioarteko gaitzespen zabala eragin du
Somaliako eskualde separatistaren subiranotasuna onartu duen NBEko lehen kidea da Israel. Hamasek salatu du Gazako Zerrendatik palestinarrak kanporatu eta eremu horretara bidaltzeko asmoa duela Israelek; ez dute halakorik onartuko, ohartarazi du.