Ameriketako Estatu Batuentzako eta Auzitegi Gorenarentzako "egun tristea" dela uste du Bidenek
Joe Biden Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak ostiral honetan adierazi duenez, gaurkoa "egun tristea" da Auzitegi Gorenarentzako eta herrialdearentzako, Auzitegiak abortu eskubidea babesik gabe utzi ondoren.
"Oso argi hitz egingo dut. Emakumeen aukeratzeko eskubidea bermatzeko modu bakarra Kongresuak lege federal baten bidez Roe versus Wade babesa berrezartzea da. Presidenteak ezin du halako neurririk hartu", azaldu du Bidenek Etxe Zurian.
Bidenek gogorarazi du demokratek Senatuan eskubidea babesteko, legedi bat aurrera ateratzeko, boto nahikorik ez dutela, "ondorioz, boto-emaileek euren ahotsa entzunarazi behar dute".
"Datorren udazkenean senatariak eta ordezkariak aukeratu behar dituzte, lege federal batekin emakumeen aukeratzeko eskubidea berriro arautzeko", animatu du presidenteak.
"Udazkenean, Roe boto-txartelean izango da, askatasun pertsonalak, pribatutasun eskubidea, askatasuna, berdintasuna, guztia botoan izango da. Hala ere, gaurko erabakiaren ondorioak jasango dituzten estatuetan, emakumeen eskubidea babesteko eskura dudan guztia egingo dut", agindu du.
Gobernariaren hitzetan, tokian toki abortu eskubidea babestuko duten buruzagi gehiago behar ditu herrialdeak. Gaurko ebazpena "azken hitza" ez dela ziurtatu du.
Bestalde, Donald Trump (2017-2021) bere aurrekoak izendatutako hiru magistratuak kritikatu ditu agintariak.
"Donald Trump presidenteak izendatutako hiru epaileak justiziaren balantzarekin bukatzeko eta emakumeen oinarrizko eskubidea ezabatzeko erabakiaren atzean daude", azpimarratu du Bidenek, Neil M. Gorsuch, Brett M. Kavanaugh eta Amy Coney Barretti erreferentzia eginez.
Epaia "muturreko ideologia" baten emaitza eta "hanka-sartze tragiko" bat dela uste du buruzagiak.
Bestalde, Kamala Harris Estatu Batuetako presidenteordeak ohartarazi du "osasun krisia" ekarriko duela Auzitegi Gorenaren epaiak. "Goizean zituzten osasun- eta ugal-eskubiderik gabe oheratuko dira gaur Estatu Batuetako milioika emakume", deitoratu du Harrisek, Illinois estatura egindako bisitan zehar eskainitako hitzaldian.
Gainera, presidenteordeak adierazi du lehen aldia dela estatubaturrei konstituzio-eskubide bat kentzen zaiela. Era berean, ohartarazi du, honen ostean, "konpondutzat" ematen diren bestelako eskubideen ezabapena gerta litekeela, ezkontza homosexuala barne.
Trump pozik azaldu da ebazpenarekin, eta hiru epaile kontserbadoreak izendatzeagatik bere erantzukizunaren inguruan galdetu diotenean, "Jaungoikoaren erabakia da", erantzun du.
Erreakzio gehiago
Michelle Bachelet NBEko giza eskubideetarako ordezkariaren ahotan, "sexu eta ugaltze osasunaren babesean bost hamarkadetan zehar aurrerapausoak eman ostean, atzerapauso handi bat suposatzen du" erabakiak.
Emmanuel Macron Frantziako presidenteak emakume estatubatuarrei elkartasuna adierazi die. "Abortua emakume guztien oinarrizko eskubide bat da. Babestu behar dugu. Emakumeei elkartasuna adierazi nahi diet, AEBko Auzitegi Gorenak haien askatasunak zalantzan jarri dituelako gaur", idatzi du Twitter sare sozialean.
Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko presidenteak ohartarazi duenez, konkista sozialak "beti daude arriskuan". "Mundu guztiko emakumeentzako egun oso tristea da", ziurtatu du Irene Montero Berdintasun ministroak; izan ere, neurriarekin "ugaltze eskubideak" eta "sexu osasuna arriskuan jartzen ari dira".
Luis Arguello Espainiako Gotzainen Biltzarreko bozeramaile eta idazkari nagusia, aldiz, pozik agertu da AEBko sententziarekin, "aborturako eskubide konstituzionala ukatzen duelako"; "norabide onean emaniko pausoa" eta "borrokan jarraitzeko bultzada". Erabakia "batera gogoeta egiteko gonbite boteretsua da", ziurtatu du Vincenzo Paglia artzapezpiku eta Vatikanoko ordezkariak.
Albiste gehiago mundua
Flotilla Sumudek "gutxienez 13 leherketa" eta komunikazio etenak salatu ditu
Nazioarteko flotillak esan du "operazio psikologikoak" direla nabigazioa geldiarazteko, eta droneen presentziak "beldurtu eta Israelentzat inteligentzia biltzeko" helburua duela.
Jimmy Kimmelen saioa bueltan da eta Trump kritikatu du "txantxak ez jasateagatik"
Jimmy Kimmelek Donald Trump AEBko presidentearen aurka egin du, programa bertan behera uzteagatik eta adierazpen askatasunaren aurka egitea nahi duelako: "Gure liderrak estatubatuarrek euren lanak galtzea ospatzen du, txantxak jasaten ez dituelako", esan du umoregileak hasierako bakarrizketan.
Estatu palestinarra onartzea Hamas "saritzea" dela salatu du Trumpek
Dagoeneko 157 herrialdek aitortzen dute Estatu palestinarra, gehiengo zabala Nazio Batuen Erakundean eserlekua duten 193 herrialdeen artean.
Laku batek gainezka egin eta uholdeak eragin ditu Taiwanen, Ragasa supertifoiak utzitako euriteen ondorioz
Gutxienez 75 pertsona harrapatuta daude, eta bi lagun agertu barik, Guangfu udalerrian, Ragasa supertifoiak eragindako euriteen ondorioz laku natural batek gainezka egin du eta. Urak herriaren erdigunea estali du, eta herritarrak teilatu eta ibilgailuetara igo behar izan dira erreskate-taldeak iritsi arte.
Parazetamola, haurdunaldia eta autismoa: ikerketa askok baztertzen duten korrelazioa
Zientzialarien esanetan, parazetamola beste edozein aukera baino hobea da haurdun dauden emakumeen mina arintzeko. Gainera, seme-alaba autistak dituzten familiak estigmatizatzeko arriskuaz ohartarazi dute, gurasoek eragin duten ustea zabal daitekeelako.
Jimmy Kimmelen programa bueltan da, Charlie Kirken hilketari buruzko iruzkinengatik bertan behera geratu ostean
"Jimmy Kimmel Live!" umorezko late night arrakastatsua ABC katera itzuliko da, saioa kendu izanak Ameriketako Estatu Batuetan sortutako polemikaren ostean.
Beste hamaika herrialdek onartu dute Palestinako Estatua
Frantzia, Belgika, Luxenburgo, Andorra, Malta, Monako eta San Marino izan dira pausoa ematen azkenak, New Yorken bi estatuen konponbidea gauzatzeko pausoak zehazteko asmoz egindako goi bileran.
Trumpek parazetamola autismoarekin lotu du, ebidentzia zientifikorik ez dagoen arren
Donald Trumpen Gobernuak lotura posible bat aurkitu omen du autismoaren eta haurdunaldian parazetamola kontsumitzearen artean. AEBko presidenteak Etxe Zurian iragarri du aurkikuntza, adituek teoria horren sendotasun zientifikoa zalantzan jartzen duten arren.
Albiste izango dira: Nazio Batuen Batzar Nagusia, Zinemaldia eta eguraldia
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Palestinako Estatuaren aitortza erdigunean dela abiatuko da NBEren 80. Batzar Nagusian
Erresuma Batuak, Kanadak, Australiak, Portugalek eta Frantziak aitortu dute ofizialki Palestinako Estatua, goi-bileraren bezperan. Horren aurrean, Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroak esan du ez dela inolaz ere Palestinako Estaturik egongo, eta Bezalel Smotrich zein Itamar Ben Gvir Israelgo ministroek Zisjordania anexionatzea proposatu dute, Palestinako Estatua aitortzeko erabakiei erantzuteko.