Hamas desarmatzen ez bada eta Gazako su-etenaren bigarren fasea desblokeatzen ez badu “ondorioak” izango dituela ohartarazi du Trumpek

Donald Trump Ameriketako Estatu Batuetako (AEB) presidenteak eta Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroak bilera egin dute astelehen honetan Floridan, Gazako su-etena eta Washingtonek bultzatutako bake planaren etorkizuna hizpide hartuta. Bilera Trumpek Mar-a-Lagon duen egoitzan izan da, eta elkarrenganako laudorioak eta Hamasen armagabetzea izan dira nagusi.

Bileraren ostean, Trumpek berretsi egin du talde islamistaren armagabetzea ezinbesteko baldintza dela akordioaren bigarren fasera aurrera egiteko. “Hamasen armagabetze bat egon behar du”, adierazi du, gertatu ezean “ondorioak egongo direla” ohartaraziz. AEBko presidenteak adierazi du Hamasek epe “laburra” izango duela armak entregatzeko.

Trumpek Netanyahuren lidergoa goraipatu du, “gerra garaian dagoen lehen ministro” gisa definitu baitu, eta bi buruzagiak “ondorio askotara” iritsi direla azpimarratu du. “Gauza gehienetan ados gaude”, esan du, nahiz eta gai batzuetan desadostasunak onartu dituen, Zisjordanian kolono israeldarren indarkeria kasu.

Gazako bake planaren bigarren faseak blokeatuta jarraitzen du, desadostasunak direla eta, besteak beste, Hamasen armagabetzea, Israelgo tropak gunetik erretiratzea eta behin-behineko gobernantza eredua zehaztea. Su-etenaren lehen fasean, partzialki baino ez dute aplikatu, eta liskarrak mugatu egin dira eta bahitu gehienak askatu, baina adostutakoak bete ez izana elkarri leporatu dizkiote.

Irani dagokionez, Trumpek ohartarazi du litekeena dela Teheran bere programa nuklearra berreraikitzen aritzea, Estatu Batuek bonbardatu ez dituzten instalazioetan. “Iranek bere boterea eta ospea nola murriztu den ikusi du, baina ezin dugu berreraikitzen utzi”, esan du. Errepublika Islamikoarekin hitz egiteko prest agertu da presidentea, baina Iranek misil balistikoak edo ahalmen nuklearrak garatzen jarraitzen badu, Israelen eraso berri bat babestuko lukeela errepikatu du.

Era berean, Trumpek adierazi du Siriaren inguruan “elkar ulertzea” dagoela, eta Israelen eta Siriako presidentearen arteko harremana hobetzeko lan egingo duela esan du. Libanori dagokionez, adierazi du Washingtonek gertutik jarraituko dituela Hizbula armagabetzeko ahaleginak, eta “oso gaizki portatu dela” leporatu dio taldeari.

Bestalde, Netanyahuk nabarmendu du Trumpek argi hitz egin duela Palestinako Aginte Nazionalean erreforma sakonak egiteko beharrari buruz, eta gatazkaren ostean Gazan behin-behineko administrazio bat izateko ideia babestu du.

Presidente estatubatuarrak, gainera, Abrahameko Akordioak zabaltzearen aldeko apustua berretsi du eta Saudi Arabiak “uneren batean” haiekin bat egingo duela esan du. Txinak Taiwanetik gertu egin dituen maniobra militarren inguruan galdetuta, Trumpek garrantzia kendu die ariketa horiei eta ez dutela kezkatzen esan du.

Washingtonen eta Tel Aviven arteko koordinazioa erakusteko balio izan du bilerak, tentsio handiko testuinguru batean, Gazako bake prozesuak geldi jarraitzen duen bitartean eta Hamasek armak uzteari uko egiten dion bitartean.

Adierazpenek Hamaseko beso armatuak, al Qasam Brigadek, astelehen honetan bertan adierazitako jarrerarekin kontrajartzen dute; izan ere, Israelgo “okupazioak irauten duen bitartean, herri palestinarrak ez die armei uko egingo” eta Israelen “krimentzat” jo duenari erantzuteko “berezko eskubidea” duela berretsi du, su-etena urratu izana leporatu baitio.

Netanyahuk, berriz, “oso emankortzat” jo du topaketa, eta landutako gai gehienetan bat egiten dutela nabarmendu du, nahiz eta Trumpek aitortu desberdintasunak daudela oraindik, adibidez, Zisjordaniako kolonoen indarkerian. Hala ere, AEBko presidenteak esan du bi buruzagiek helburu bera dutela: “Bakea dugu Ekialde Hurbilean, eta horrela izaten jarraitzea nahi dugu”.