Gaiztoak dira bai neska horiek, baina dohainaniztunak
Bada Bidasoaren bi aldeetako gure etxe ondoko zein urrutiko pantailetan duela hogei urte izugarrizko arrakasta izan zuen komedia ero baten musikaz beteriko bertsio mende honetakoa den pelikula arras majoa. Gainbegirada batez, inozoa dirudi, bai. Baina, arren, ez fidatu gehiegi. Punteria ezin hobea du bai gidoiarekin bai kamerearekin. Ondorioz, tiroka hasten denean inor ez da ez libre, ez salbo ez sano ateratzen. Eskarmentu handiko Samatha Jay eta Arturo Perez jr. senar-emazteek zuzenduriko Mean Girls-en inguruan ari eta arituko natzaizue hizketan, izkribuan.
2004ko hura segituan, ziztu batean bilakatu zen K zinema herrikoiaren klasikoa. Jendeak buruz eta bihotzez ikasi egin zituen bertan esandako esaera eta esamolde hainbat. Eta ez bakarrik ikasi, baita barra-barra erabili ere. Arrakasta haren seinale ezin ukatuzkoa: simpsondarrek etxera eta Springfield beren herrira gonbidatu zituzten pertsonaia zenbait. Ganberro/bihurri/lotsabako eta maltzur halakoak zirenez, izugarri ondo pasa zuten denek Homer, Maggie, Lisa eta Barten konpainian…
Pelikula hartan, gero bai bizitzak bai sare sozialetan argitalpen merkeetan diharduten haters/gorrotodun horiek gaizki tratatuko zuten Lindsay Lohan aktorearekin egin genuen enkontrua. Harrezkero, urteak eman ditu errehabilitazio prozesu etengabeetan, zulo ilun askotik atera nahian. Jakin beza gaurko bertsio musikala ikusterakoan berarekin gogoratu garela. Nostalgiaz eta kariñoz.
Azeri tornuetan ederki asko eta plazer handiz dabilen jendaia gaztez beteriko pelikula aldrebesak (geuk maite dugun zentzuan hartu hitza, faborez) badirudite ere, ez pentsa, Zientzia Politikoetan lizentziatua den Rosalind Wisemanek kaleraturiko Queen Bees and Wannabes izeneko ikerketa serio eta sakon batean aurkituko dituzue film horien oinarri eta zimenduak, baita, fundamentua ere. Orrialde anitzeko azterketa horretan, bai ikastetxeetan bai lizeoetan bai unibertsitateko campusetan sortzen diren botere/umiliazio/adoraziozko loturak agerian, begi bistan eta ezin garbiago adieraziak azaltzen dira.
Ikerlan hartatik nobelak atera ziren. Eta gero, zeluloidean, 2004ko klasiko hura. Handik hamarkada batera, New Yorkeko Broadwayen (badakizue, antzerkiaren, musikalen, ikuskizunaren barrutia, auzoa) jendetza bildu eta denak zoratu zituen antzezlan musikala altxatu zuten. Orain, 2024a hasi berritan dela, musikal hark zinemara egin du salto, eta urteak joan, hamarkadak pasa arren, ez du ezer galdu bidean. Alderantziz, soberako gauzak irabazi. Esaterako, ederki asko baieztatuko dugu bertan zinema gero eta abilagoa dela gure sega-poto adimentsuetan dauden pantaila poltsikokoak pantaila handira egokitzen. Izan ere, filma Tik Token jasotako saio batez hasten da. Sasoi eta erritmo kutsagarrian.
Baina badago beste kontu interesgarria musikal honetan. Hortxe agertzen diren neskak eta emakumeak dohainez gainezka dira. Antzezleak izateaz gain, musikaren ardura egin dute bere. Entzuten diren zenbait kantuen hitzak beraiek idatziak dira. Eta nola ez, abestu egiten dituzte. Ez galdu bistaz sortzaile hauek, Angourie Rice, Reneé Rapp, Auli'i Cravalho, Avantika…. Arraroak suertatzen zaizkizue deitura horiek? Zera, etorki ezberdinetakoak dira batzuk eta besteak. Reneé, Hegoaldeko Karolinakoa; Angourine Australiakoa; Auli'i Hawaiikoa. Avantikak Indian ditu sustraiak eta Bollywoodeko amets fabrikako hainbat pelikulatan hartu izan du parte…
Baina ezin bukatu aipaturiko horiek baino helduagoa (1970ean jaio zen) den Tinay Feyi ohorezko agurra egin barik. Komikari aparta, Mean Girls bietako gidoia idatzi izan du, eta bietan markaz fuerakoa den Norbury andrea, irakaslea, hots, antzeztu.
Gaiztoak dira neskak, bai, baina mugarik onartzen ez zuen Mae West sortzaile eta aktore mitikoak esan zuen bezala, zintzoa naizenean oso ona naiz, baina gaizto jarduten dudanean askoz hobea nauzue. Horixe baietz. Ekin eta jarrai, neskatook.
Albiste gehiago kultura
Joxe Azurmendi: "Euskaltasun jatorra egin egin behar da"
Euskal pentsalari oparoa atzo zendu zela eta, 1994an Hasier Etxeberriak "Ez dago larrosarik" saiorako egin zion elkarrizketako pasarte batzuk berreskuratu ditugu. Arantzazu, euskaltasuna, artea eta filosofia hartu zituen hizpide, besteak beste.
Txomin Olabarri, Azkuna Zentroko zuzendari nagusi berria
2018ko maiatzetik 2024ko abendura bitartean Azkuna Zentroko zuzendari izan zen Fernando Perezek kargua bere borondatez utzi ondoren, Olabarri izendatzea erabaki dute.
Milaka lagunek gozatu dute Bilboko Itsasadarreko ur gaineko kontzertuez
Bero egin arren, milaka lagun gerturatu dira Bilboko Itsasadarrera BBK Riak antolatutako kontzertuetara. ETSko Iñigo Etxezarreta, Amaia eta Arde Bogota ur gainerako eszenatokian aritu dira gerturartu direnen gozamenerako.
Itziar Mendizabal dantzariak amaiera eman dio bere ibilbide bikainari Londresko Royal Ballet konpainian
Lau urterekin hasi zen balletean lehen urratsak ematen, eta dantzarako grinak, besteak beste, Alemaniara eraman du. Hondarribiko dantzariak alde batera utziko ditu eszenatokiak, baina ez balleta. Londresko konpainia ospetsuak bere goi mailako dantza eskolako irakasle izateko fitxatuko duela iragarri du.
Santa Ana 1588ko ontziaren gila izan daitekeena topatu dute Pasaiako badian
Santa Ana ontzia Pasaian eraiki zuten, 1586an. Felipe II.aren “Armada Handiko” ontzietako bat zen, eta Ingalaterra konkistatu eta bertan katolizismoa ezartzeko misioan, huts egin zuen operazioan parte hartu zuen.
Hunkituta jaso du Antton Valverdek Adarra Saria
Antton Valverde musikari donostiarrak jaso du aurtengo Adarra saria Eneko Goia alkatearen eskutik. Euskal kantagintzari egindako ekarpena aitortu diote. Saria musika sortzen jarraitzeko bultzada handia dela esan du sortzaile donostiarrak.
Springsteenen zaleak gogotsu daude "The Boss" handiak Reale Arena dantzan jarri aurreko orduetan
Bruce Springsteenek bi kontzertu eskainiko ditu Donostian (larunbatean eta asteartean) "The Land of Hope and Dreams" biraren barruan. 2016an izan zen azkenekoz estatubatuarra Euskal Herrian. Springsteenek 17 musikari eta abeslari izango ditu alboan, E Street Bandeko kide historikoak barne.
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.