NOBEL SARIAK
Gorde
Kendu nire zerrendatik

Kazuo Ishiguro idazleak irabazi du 2017ko Literaturako Nobel saria

Japonian jaio zen, 1954an, baina britainiarra da. Bob Dylanen lekukoa hartu du.
Kazuo Ishiguro idazle britainiarra, 2017ko Literaturako Nobel saria EFE.

Kazuo Ishiguro idazle britainiarrak irabazi du 2017ko Literaturako Nobel saria, Sara Danius Suediako Akademiako idazkariak ostegun honetan, urriak 5, jakitera eman duenez.

"Indar emozional handia baliatuta munduarekiko irudimenezko loturapean sortzen den amildegia" erakusteko gai dela nabarmendu du epaimahaiak. Ildo horretatik, jatorri japoniarra duen idazlari britainiarren lan ezagunenek oroimenarekin, denborarekin eta desengainuarekin lotura estua dutela azpimarratu dute.

Kazuo Ishiguro Nagasakin jaio zen 1954. urtean, baina sei urte besterik ez zituela Ingalaterrara joan zen bizitzera. Besteak beste, nazioartean prestigio handia duten Kent eta East Angliako unibertsitateetan ikasi du. Gaur egun Londresen bizi da, Anagrama argitaletxeak azaldu duenez.

1995ean Britainiar Inperioaren Ordeneko ofizial egin zuten, eta, hiru urte geroago, Arteen eta Letren Zalduna izendatu zuen Frantziako Gobernuak. Bere lan guztiak ingelesez idatzi dituen arren, berrogei bat hizkuntzatara itzuli dira. Halaber, zazpi eleberri idatzi ditu: A pale view of hills (Winifred Holtby Saria), An Artist of the Floating World (Whitbread Saria), The Remains of the Day (Booker Saria), The Unconsoled (Cheltenham Saria), When We Were Orphans, Never Let Me Go eta The Buried Giant. Era berean, Nocturnes izeneko liburuaren egilea da, baina, horretaz gain, zinema eta telebistako gidoilaria ere bada.

1993. urtean, James Ivory zuzendariak Egunaren azken hondarrak filma egin zuen, Anthonu Hopkins eta Emma Thompson aktoreak protagonistak zituela, idazle britainiarraren izen bereko eleberria oinarri hartuta. Halaber, Mark Romanek zuzendariak veste film bat egin zuen 2010ean, Ez iezadazu sekula utzi alde egiten eleberrian oinarrituta.

Hala, Ishigurok Bob Dylanen lekukoa hartu du. Iaz irabazi zuen saria musikariak; izan ere, epaimahaiaren esanetan, "AEBko musika herrikoian esamolde poetiko berria" sortu baitzuen.

Aurreko urteetan, beste hauek irabazi dute Literaturako Nobela: Svletana Alexievich ukrainarra (2015), Patrick Modiano frantziarra (2014), Alice Ann Muro kanadarra (2013), Mo Yan txinatarra (2012), Tomas Transtromer suediarra (2011), Mario Vargas Llosa perutar-espainiarra (2010), Herta Muller alemaniar-errumaniarra (2009), Jean-Marie Gustave Le Clezio frantziarra (2008) eta Doris Lessing britainiarra (2007).

Alfred Nobelen (1895) testamentuan aurreikusitako bost sarien artean, Literatura alorreko "lanik entzutetsuena" saritzekoa zegoen.

Literaturako 110. Nobel saria

Horrela, aurten, Literaturako 110. Nobel saria eman dute. Historian zehar, hainbat hizkuntzatan idatzitako lanen egileak saritu dituzte: 28 idazlek ingelesez hitz egiten zuten; 14k, frantsesez; 13k, alemanez; 11k, gaztelaniaz; 6, suedieraz; 6k, italieraz; 6k, errusieraz; 4k, polonieraz; 3k, norvegieraz; eta 3k, danieraz.

Sarituen artean, soilik 9 izan dira 50 urtetik beherakoak, eta gazteena Joseph Rudyar Kipling Oihaneko Liburua lanaren idazlea izan zen, 41 urterekin jaso baitzuen saria, 1907an. 1901etik 2015era bitartean, 112 idazlek jaso dute Nobel saria; horietatik 14 izan dira emakumeak.

Edizio bakoitzeko Literatura Nobel sarien batzordeko kideen iritzi eta izendapenak sekretupean gordetzen dira 50 urtez, Suediako Akademiak jakitera eman duenez.

Albiste gehiago literatura

18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

"Esteban Urkiaga, Lauaxeta. Poesia, artea, ideologia" liburua argitaratu du Jon Kortazarrek

Bizkaitar irakasle eta ikertzaileak bi atal nabarmendu ditu Pamiela etxeak argitaratu duen lanean. Lehenengoan, Lauaxetaren poesia artearekin eta ideologiarekin lotzen du, eta bigarrenean gizarteak Lauaxetaren bizitzaz eta lanaz egin duen harrera aztertu du. Bizkaitar idazlea fusilatu zuten eguneko 88. urtemugan aurkeztu dute lana. (Musika, "Azken oyua" Antton Valverdek musikatuta) 

Bizenta Mogel Durangoko liburutegia
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Bizenta Mogel, "zigor zaurigarriaren beldur" izan ez zen idazlea

Ekainaren 5ean, "Ipuin onak" Bizenta Mogelen liburua irakurriko dute Arriaga antzokian, Klasikoen XVIII. Irakurketa Jarraituan. Euskaraz idatzi zuen lehen emakumetzat hartu izan da Bizenta, Joan Antonio Mogel "Peru Abarka"ren egilearen iloba.

Renowned Kenyan writer Ngũgĩ wa Thiong'o reads excerpts from his recent work in both Gikuyu and English during a presentation in the Coolidge Auditorium, May 9, 2019. Photo by Shawn Miller/Library of Congress.

Note: Privacy and publicity rights for individuals depicted may apply.
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Ngugi Wa Thiong'o kenyar idazlea zendu da

Thiong'ok kikuyu hizkuntzan idazten zuen eta Nobel sarirako hautagai izan zen sarritan; 87 urteko idazlearen hainbat lan daude euskaratuta, "Gerra garaiko ametsak" lan autobiografikoa, berbarako.

Gehiago kargatu