Argindarraren faktura berriaren gakoak: aurrezteko aholkuak
Ekainaren 1etik aurrera argindarraren tarifak aldatu egingo dira. Egun horretatik aurrera, gehiago ordainduko da kontsumitutako energiagatik, eta gutxiago kontratatutako potentziagatik. Aldaketa horren helburua sare elektrikoaren erabilera optimizatzea da, eskari edo saturazio handieneko orduetan kontsumoa saihesteko.
Javier Arranz OCUko energia-adituak ohartarazi duenez, asko dira fakturazio-eredu berri horrek dakartzan aldaketak, eta erabiltzaileei eskatu die argi izan dezatela zer ordaintzen den fakturan, zer kontzeptu aldatzen diren eta zeintzuk diren berrikuntzak, ondorioak oso desberdinak izango baitira etxe bakoitzaren tipologiaren, kontratuaren, kontsumoen banaketaren eta ohiturak egokitzeko egiten den ahaleginaren arabera.
Oro har, formatu berriak fakturaren zati finkoa (kontratatutako potentziagatik ordaintzen ditugun kostuak, nahiz eta kontsumorik ez egin) % 15 eta % 20 artean jaitsiko da, eta aldagaia (kWh-aren prezioa) igo egingo da zenbait ordu-tartetan.
Horrenbestez, 15 kW baino gutxiago kontratatuta dituzten elektrizitate-kontratu guztiak bateratuko dira. Hau da, egungo bidesariak (2.0 A, 2.0 DHA, 2.0 DHS, 2.1 A, 2.1 DHA eta 2.1 DHS) bidesari edo tarifa bakar bihurtuko dira, 2.0 TD izenekoa.
Aurrezteko lehen neurria
2.0 TD tarifa berri horrek hainbat prezio aplikatuko ditu eguneko orduaren arabera; horrela, hiru ordutegi-tarte izango dira, garestienetik merkeenera ordenatuta:
Puntako ordua (P1), garestiena: 10:00etatik 14:00etara eta 18:00etatik 22:00etara, astelehenetik ostiralera. Etxeetan jarduera handiko orduak dira, hala nola bazkari eta afaria prestatzeko tarteak, eta prezioak eguneko beste ordu batzuetan baino askoz garestiagoak izango dira. Beraz, adi egotea komeni da, ordu-tarte merkeagoetara mugitu daitezkeen kontsumoak (garbigailuak, ontzi-garbigailuak...) tarte horietan egiteko.
Bitarteko ordua (P2): astelehenetik ostiralera ere, baina 08:00etatik 10:00etara, 14:00etatik 18:00etara eta 22:00etatik 24:00etara.
Haraneko ordua (P3) da merkeena: 24:00etatik 08:00etara lanegunetan, eta larunbat, igande eta Espainiako jaiegun nazionaletako 24 orduetan. Guztira, 88 ordu izango dira astean, ordu guztien % 52.
Arranzek azaldu duenez, "ez da gehiago kostatzen energia sortzea sarea gainezka dagoen ordu horietan, baina tarifa garestiagoak ezarriko dira, ahal duenak sarea gainezka ez dagoen beste ordu batzuetan kontsumi dezan".
Horrela, kontsumoa bitarteko eta hareneko orduetara eramaten duten erabiltzaileek gehiago aurreztuko dute fakturan. Horrela, garbigailua, ontzi-garbigailua edo lisatzea merkeagoa izango da 24:00etatik 08:00etara eta asteburu eta jaiegunetan.
Aurrezteko bigarren neurria
Ordu-tarte berriez gain, bi potentzia kontratatu ahal izango dira (orain arte etxeko hornidurek potentzia bakarra zuten), eta gauez askoz merkeagoa izango da. Horrela, etxetresna elektriko guztiak haraneko ordutegian jartzea merkeagoa izango da.
Haranekoan potentzia-premia handiagoak dituzten kontsumitzaileek, hala nola ibilgailu elektrikoaren erabiltzaileek, gauez autoa edo motorra etxean kargatu nahi badute, aukera izango dute haranekoan potentzia handiagoa kontratatzeko, eta ohiko potentziari eutsi ahal izango diote beste bi tarteetan, potentzia estra horren gainkostua eguneko ordu guztietan ordaintzea saihestuta.
Potentzia horiek aukeratzen laguntzeko, azken urtean etxean izan diren potentzia maximoen berri emango du faktura berriak, bai puntako ordutegian, bai haranekoan. Informazio hori banatzailearen webgunean ere badago, eta Datadis bidez eskura daiteke.
QR kode bat ere agertuko da fakturan, erabiltzaileak Merkatu eta Lehiaren Batzorde Nazionalaren webguneko konparatzailea erabili ahal izan dezan. Hemendik aurrera, sare-bidesarien prezio finkoak (elektrizitatea etxe bakoitzera garraiatzearen eta banatzearen kostua) nola ordaindu eta kobratu behar diren ezarriko du Merkatu eta Lehiaren Batzorde Nazionalak.
Hala, Merkatu eta Lehiaren Batzorde Nazionalak (fakturaren zati handi bat finkatzen du) garraio- eta banaketa-bidesariaren zatia metodologia propio eta gardenago batekin ordaintzea proposatu du. Metodologia hori kontsulta daiteke eta modu jakin batean ordaintzen da, aipatutako hiru ordu-tarteak eta bi potentziak kontuan izanda.
Bestalde, fakturaren beste zatiak, Espainiako Ministerioak arautzen duenak eta funtsean karguekin zerikusia duenak (berriztagarrien primak eta beste urte batzuetako atzeratutako tarifa-defizita), Merkatu eta Lehiaren Batzorde Nazionalaren antzeko egitura izango du, eta bere zatia kobratuko du hiru ordu-tarte horietan oinarrituta eta balizko bi potentziekin.
"Ekainaren 1etik aurrera aldatuko dena da Merkatu eta Lehiaren Batzorde Nazionalak arautzen duen zatiak eta Ministerioak arautzen duen zatiak tarifen eskema bat proposatuko dutela, kontsumitzaile txikiarentzat hiru ordu-tarte eta bi potentzia posible barne hartzen dituena", gaineratu du Arranzek.
Nori egingo dio mesede argiaren faktura berriak?
Aldaketa horiek kontsumitzaile guztiei eragiten diete (baita industrialei ere), baina ez da berdin-berdina izango guztientzat, merkatu arautuan egon eta PVPC (kontsumitzaile txikiarentzako borondatezko prezioari atxikitako kontsumitzaileak) tarifa izan edo merkatu librean egon (enpresa elektrikoekin kontratatutako tarifa dutenak).
Merkatu arautuari atxikitako kontsumitzaileen kasuan, gehienek faktura berri hori automatikoki izango dute, eta ez dute ezer egin beharko. Azaldu berri ditugun sarbide-tarifei energiaren kostua gehituko zaie merkatu arautuan (tarifa horiek, jakina denez, egunero aldatzen dira), orain arte zure tarifan gertatzen zen bezala. Gainera, kontratatuta duzun potentzia puntako ordutegian eta haranekoan aplikatuko zaizu, aldatzea erabakitzen ez duzun bitartean.
Merkatu librean hornidura kontratatzen duten eta argindarragatik konpainia merkaturatzailearekin kontratu bidez hitzartutakoa ordaintzen duten erabiltzaileek, berriz, tarifak "alderatu" beharko dituzte.
OCUren arabera, tarifa berri horrek 21,16 euroko beherapena ekarriko die tarifa hori diskriminaziorik gabe (2.0 A) zuten 16 milioi etxeei. Hori bai, uste dute ordu diskriminazioa aktibatuta zuten 10 milioi familiek 34,47 euroko igoera izango dutela ordainagirian.
Halaber, ohartarazi du PVPCren (tarifa arautua) mendeko etxekoen unitateentzat tarifen aldaketa "erraza eta gardena" izango dela, baina merkatu liberalizatuan 16 milioi kontsumitzaile merkaturatzailearen menpe egongo direla, eta, horregatik, "aldaketaren berri gardentasunez emateko" eskatu diete merkatu libreko enpresei, "tarifa bat egitura berriarekin eta zigorrik gabe kontratatu ahal izateko aukera eskainiz". Azkenik, edozein zalantza izanez gero, merkaturatzaile elektrikoarekin harremanetan jartzeko gomendatu du OCUk.
Albiste gehiago ekonomia
Jaurlaritzak onartu egin du Araban bi eguzki-parke eraikitzea, bata Agurainen eta bestea Arespalditzan
Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkariak ostegun honetan argitaratu du bi proiektuek ingurumen baimena lortu dutela. Instalazioek 32 hektareako azalera eta 20 megawatteko potentzia izango dute.
EHNE sindikatuak salatu du Nafarroako Gobernuak urratu egin duela suteei aurre egiteko hitzartutako protokoloa
Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko lehen sektoreko hainbat jarduerei ezarri dien murrizketa-sortak hautsak harrotu ditu. Hala, EHNE laborarien sindikatuak protesta egin du astearte honetan, salatzeko Barne Departamentuak urratu egin duela hitzartua zuten suteen kontrako protokoloa.
Trumpen muga-zergek 400 milioi inguruko eragina izango lukete Euskadin, eta 73 milioi ingurukoa, Nafarroan
Bi lurraldeek dituzten esportazio-kopuruak direla eta, merkataritza-gerrak hainbat ondorio utziko lituzke Hego Euskal Herrian. Sektore kaltetuenak automobilgintza, makina-erremintagintza, altzairugintza eta ardogintza dira.
Udan egiten dira dendetako lapurreten % 26, eta ardoa, hestekiak eta aurpegiko kremak lapurtzen dira gehien-gehien
Jan-edatekoak daude Nielsenek egindako Estatu mailako rankingaren buruan. Horien atzetik zaintza pertsonalerako produktuak daude.
Debekatu egin dituzte zenbait nekazaritzako lan Nafarroan, sua dela eta
Nafarroako lurralde osoan debekatuta egongo da lurzoru urbanizaezinean nekazaritzako, basogintzako eta beste edozein motatako jarduerak egitea, baldin eta sua, makinak edo ekipoak erabiltzen badituzte eta horien funtzionamenduak baso-suteak eragin baditzake leherketen, txinparten edo deskarga elektrikoen bidez.

Etxebizitzen salerosketa-kopurua % 29 igo zen ekainean Euskadin
2.314 da eragiketen zenbatekoa. Interes-tasek behera egin dute, eta horrek finantzaketa merkatzea eragin du.
Euskadiko etxebizitza berrien prezioa, maximo historikoetan: 3.450 euro metro koadroko
Nafarroa aurretik (% 6,4) dago etxebizitza berrien prezioaren urtebeteko igoerari erreparatuta. Hiriburuei banan-banan begiratuta, batez besteko preziorik altuena Donostian dago, gero, Bilbon, eta azkenik, Gasteizen.
Iazko datuekin alderatuta, 3.074 langabe gutxiago zenbatu dira Euskadin uztailean, eta 78.743 kontratu sinatu dira
Ekainean baino 1.600 langabe gehiago daude, 104.991 guztira. Nafarroan duela urtebete baino 801 langabe gutxiago zenbatu dira, eta Espainiako Estatuan, oro har, 1.357 langabe gutxiago daude, eta 21.865.503 kotizatzailera iritsi dira. Kotizatzaile-kopuruaren gaineko datua maximo historikoa da.
Kutxabank, Espainiako bankurik kaudimendunena Europako Banku Zentralaren arabera
Erakundeak aise gainditzen du Europako batezbestekoa erresistentzia-testetan, eta Espainiako finantza-sektoreko kapital- eta palanka-adierazle nagusien buru da.
Ardo-ekoizleek AEBko muga-zergen eragin handiaz ohartarazi dute: "Ardoa % 50 garestituko da"
Mariasun Saenz de Samaniegok (Ostatu) Europako ardoaren garestitzeaz ohartarazi du, eta merkatu berriak bilatzeko deia egin du, Estatu Batuetan salmentak galduko direlako.