Bularreko minbizia duten emakumeen % 87 sendatu egiten dira Nafarroan
Nafarroan, tumorea atzeman eta bost urtera, bularreko minbizia jasaten duten emakumeen % 87 sendatu egiten direla azaldu du gaur Cristina Ibarrola Nafarroako Osasuneko zuzendari nagusiak. Gainera, mediku-azterketa goiz egiten duten 50 eta 69 urte arteko 1.000 emakumeko, 7 edo 9 heriotza ekiditen direla azpimarratu du.
Nafarroako Gobernuak gauzatu du bularreko minbiziaren atzemate goiztiarrerako programa. Aztertzen dituen 1.000 emakumeko, 71 minbizi kasu diagnostikatzen ditu programa horrek, azterketak egin gabe baino lau gehiago.
Urtero, 300 bularreko minbizi kasu aurkitzen dira Nafarroan programa horri esker.
Bularreko Minbiziaren aurkako Nazioarteko Eguna izanik, prentsaurrekoa eskaini dute Cristina Ibarrolak eta Nafarroako Osasun Publikoaren eta Lan Osasunaren Institutuko zuzendari Marisol Arangurenek. Bertan azaldu dutenez, bularreko minbiziaren hilkortasuna % 35 jaitsi da 1990an atzemate goiztiarrerako programa abiatu zenetik.
Programa horretan 45 eta 69 urte arteko emakumeek hartzen dute parte, eta bi mamografia egiten zaizkie bi urteko epean. Ibarrolaren hitzetan, "minbizia ezin da ekidin, baina bai kontrolpean izan, garaiz atzemanez gero".
90eko hamarkadatik, bularreko minbiziaren hilkortasun tasak goranzko bidea utzi du, eta azken bosturtekoetan behera egin du.
Horrela, 1993 eta 1997 urteen artean 100.000 biztanletik 17,9 heriotza izatetik, 2008 eta 2011 urteen artean 9,96 heriotza izatera igaro da.
Nafarroako emakumeen parte hartzeari esker izan du arrakasta programak, Marisol Arangurenen arabera. 45 eta 69 urte arteko pertsonen % 86,8k egin dituzte probak; guztira, 42.725 mamografia 2012an.
Azterketa egiten duten pertsonen % 86,8 horretatik, % 97 inguruk errepikatu egiten dute. Aipatutako adin tarteko emakume nafarren % 88,7k hartu dute parte programan.
Parte hartzea errazteko, Iruñan zentro bat du programak, hiriburuko eta inguruetako biztanleentzat, eta unitate mugikor bat gainontzeko eskualdeetako pertsonentzat.
Arangurenen ustez, Nafarroako Gobernuak abian duen programa erreferentea da Espainian eta Europan.
Bide beretik, azterketa egiteko gutxiengo adina 45 urte izatea Nafarroaren bereizgarria dela aipatu du Ibarrolak, Espainian 50 urtetik aurrerako emakumeak soilik aztertzen baitira.
1000 globo ikerketaren alde
Minbiziaren aurkako Nazioarteko Eguna dela eta, oroitzapenezko ekitaldi bat ospatu du gaur Espainiako minbiziaren aurkako elkartearen Bizkaiko batzordeak Bilbon, gaixotasun horren ikerketarako dirua biltzeko.
Ekitaldia Aldundiaren Jauregian ospatu da, eta gaixotasunaren inguruko hitzaldi informatiboak izan dira bertan. Begizta arrosak banatu dira, eta kolore bereko betaurrekoak ere jarri dira salgai, bularreko minbiziaren ikerketaren sinbolo baitira.
Ondoren, 1.000 globo arrosa askatu dituzte Emakundeko zuzendari Izaskun Landaidak zuzenduta. Bertan izan dira, besteak beste, Jose Antonio Nielfa 'La otxoa', Toti Martinez de Lezea idazlea eta Iraia Iturregi emakumezkoen Athletic Club taldeko jokalaria.
Globoak askatu aurretik, agiri bat irakurri dute, gizarteari gaixotasunaren aurkako borroka bultzatzen jarraitzeko eskatuz. Izan ere, bularreko minbizia emakumeen artean gaixotasunik ohikoena eta hilkorrena da. Urtero, 22.000 kasu atzematen dira Espainian; horietatik 1.300 Euskadin.
Zure interesekoa izan daiteke
Miguel Angel Montes, Iruña Okako alkatea: "Ez da kalte pertsonalik ezta materialik izan, dena kontrolpean dago"
Gauerdia pasata, Iruña Okan epizentroa duen 4 graduko lurrikara batek Araba astindu du. Miguel Angel Montes alkateak berak adierazi duenez, ez da inolako kalterik izan herrian. Gainera, alkateak lasaitasuna helarazi du, Eusko Jaurlaritzako eta Arabako Foru Aldundiko adituen txostenak eta ondorioak jasotzeko zain.
Gutxienez lau pertsona hil dira Tenerife hegoaldean, itsas kolpe baten ondorioz
Gainera, desagertuta jarraitzen du oraindik pertsona batek, eta bilaketa lanek aurrera jarraitzen dute.
Sokonuskoa, kakao mexikarretik eta gozogile bilbotarren eskutik jaiotako turroia
Bizkaiko gozotegiak galtzak bete lan dabiltza Gabonetako gozokirik esanguratsuenetako bat prestatzen: sokonuskoa, 300 urte baino gehiagoko historia duen Bilbon egindako turroia. Mexikoko Santa Ana de Soconusco herritik datorkio izena, XVII. mendean bilbotar batek kalitate bikaineko kakaoa aurkitu zuenean.
Jaurlaritzak ohi baino bentzeno-maila altuagoa antzeman du Muskizen, baina esan du osasunerako "segurutzat" jotzen diren mailak direla
Joan den ostiralean, Petronorrek jakinarazi zuen isuria izan zuela Bizkaiko findegiko gasolina-depositu batean, eta berehala ezarri zituzten beharrezko kontrol-neurriak.
Pertsona bat hil da AP-15 autobidean, Castejonen izandako istripu batean
Azken 15 urteetako hildako kopururik handiena utzi du urteak Nafarroan, eta oraindik ez da amaitu. Jada 45 dira aurtengo hildakoak.
Antonio Aretxabala: "Euskadiko historiako lurrikararik handiena izan da"
Iruña Okan epizentroa duen 4 graduko lurrikara batek Araba astindu du astelehen honetan, abenduaren 8an. Radio Euskadin egindako elkarrizketa batean, Antonio Aretxabaleta geologo eta dibulgatzaile zientifikoak adierazi duenez, mugimendu sismikoa Euskadiko historiako handiena izan da. Gainera, lurrikarak agerian utzi du Araban orain arte ezezaguna zen faila bat dagoela. Zientzialariak nabarmendu duenez, ziur aski 1 eta 2 km arteko luzera izango du. Hala ere, oraindik atea irekita utzi behar zaio etorkizuneko ikerketei.
Etxerik gabeko 1.500 lagunek baino gehiagok egiten dute lo egunero kalean Euskadin, 2022an baino bi aldiz gehiagok
Horietako 10etik 7 hiru hiriburuetan bizi dira. Gainera, beste 2.700 etxegabe daude, baina gaueko harrera-zentroetan edo aterpetxeetan lo egiten dute. Gehienak gizonezkoak dira, eta atzerritarrak 10etik 8tan. Erdiak dio dirua edo ondasunak lapurtu dizkiotela, 10etik 4k irainak edo mehatxuak jasan dituela, eta 10etik 3k fisikoki eraso egin dietela.
4 graduko lurrikara batek Araba astindu du, kalterik eta zauriturik eragin gabe
00:10ean izan da lurrikara eta epizentroa Iruña Okan izan du; milaka pertsona esnatu ditu gaur goizaldean Araban. Ez du kalterik eragin eta ez da erreplikarik espero, SOS Deiaken arabera.
Biriatuko ordainlekua itxita egongo da asteartetik asteazkenerako gauean, A-63 errepideko obrak direla eta
Abenduaren 9an itxiko dute, 21:00etan, eta 10ean irekiko dute berriro, 06:00etan. AP-8tik Lapurdirako noranzkoan doazen ibilgailu eta kamioiak Irunen atera beharko dira.
Gizon bat larri zauritu da Iruñeko Aranzadiko komentu abandonatuan, eskailerako zulotik erorita
Iruñeko Udaltzaingoak ingurua hesitu du eta erorikoaren arrazoiak ikertzen ari da.