Ikerkuntza
Gorde
Kendu nire zerrendatik

Adingabe batek minbizia 5 minututan atzematen duen sentsorea asmatu du

Hamasei urteko mutil estatubatuarrak garatu duen paperezko sentsoreak hiru minbizi mota desberdin atzeman ditzake gaixotasunaren fase goiztiarrenetan.
Jack Andraka
Jack Andraka, sistema berriaren asmatzailea. EFE

Jack Andraka hamasei urteko ikasle estatubatuarrak minbizia bost minututan atzeman dezakeen sentsore bat asmatu du.

Asmakizunak paperezko sentsore bat dauka, eta pankreako, obarioko edota biriketako minbizia hauteman ditzake. Egun erabiltzen diren metodoak baino 26 mila aldiz merkeagoa, 168 aldiz azkarragoa eta 400 aldiz sentikorragoa da, eta ez da inbaditzailea.

Jack Andrakak 13 urte zituen senide bat minbiziaz hil zitzaionean. Gertakari horren ostean, gaixotasunari buruz ikertzen hasi zen Internet bidez. Hiru urte geroago, minbizia atzemateko modu "azkar, sinple eta eraginkorra" topatu du.

"Minbizia duten pertsonen odolean dauden milaka proteinetako bat, mesotelina, hautematen du. Honela, gaixotasuna fase goiztiarrenetan antzeman daiteke, gaixoak bizirauteko % 100eko aukerak dituenean", azaldu du Andrakak.

"Antigorputzak aldatuta, asmakizun berberak proteina desberdinak erabili ditzake Alzheimerra, beste minbizi mota batzuk edota GIB giza immunoeskasiaren birusa atzemateko", gehitu du asmatzaileak.

Zure interesekoa izan daiteke

Antonio Aretxabala Geólogo
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Antonio Aretxabala: "Euskadiko historiako lurrikararik handiena izan da"

Iruña Okan epizentroa duen 4 graduko lurrikara batek Araba astindu du astelehen honetan, abenduaren 8an. Radio Euskadin egindako elkarrizketa batean, Antonio Aretxabaleta geologo eta dibulgatzaile zientifikoak adierazi duenez, mugimendu sismikoa Euskadiko historiako handiena izan da. Gainera, lurrikarak agerian utzi du Araban orain arte ezezaguna zen faila bat dagoela. Zientzialariak nabarmendu duenez, ziur aski 1 eta 2 km arteko luzera izango du. Hala ere, oraindik atea irekita utzi behar zaio etorkizuneko ikerketei.

PERSONA SIN HOGAR EN LA CALLE, ETXEGABE BAT KALEAN
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Etxerik gabeko 1.500 lagunek baino gehiagok egiten dute lo egunero kalean Euskadin, 2022an baino bi aldiz gehiagok

Horietako 10etik 7 hiru hiriburuetan bizi dira. Gainera, beste 2.700 etxegabe daude, baina gaueko harrera-zentroetan edo aterpetxeetan lo egiten dute. Gehienak gizonezkoak dira, eta atzerritarrak 10etik 8tan. Erdiak dio dirua edo ondasunak lapurtu dizkiotela, 10etik 4k irainak edo mehatxuak jasan dituela, eta 10etik 3k fisikoki eraso egin dietela.

Gehiago ikusi