Ez dakite Schiaparelli modulua Marten onik lurreratu ahal izan den
Europako Espazio Agentziak (EEA) ezin dezake oraindik baieztatu zer egoeratan dagoen ExoMars espazio-ontziko Schiaparelli modulua, Marten lur hartu behar zuenean aurreikusi ez bezala aritu ostean; horrenbestez, denbora gehiago behar du datuak aztertzeko, baina ez du baztertzen behar bezala galgatu ezin izatea.
Moduluak atzo lur hartu behar zuen planeta gorrian, baina Marteko atmosferan barrena egin behar zuen sei minutuko jaitsiera amaitzear zegoela komunikazioa galdu zen, eta ezin izan dute orain arte berreskuratu.
Schiaparelli Marteko atmosferaren goiko partean sartu zen, jausgailua ireki zuen bere abiadura galgatzeko, aurrealdeko ezkututik bereizi zen, baina ez zen jausgailutik askatu espero zen eran. Hala adierazi du Andrea Accomazzok, EEAko arduradunetako batek.
Hala ere, sinetsita dago zehatz-mehatz jakin ahal izango dela zer gertatu den eta hura azaltzeko gai izango direla.
Seinalea galdu arte Schiaparellik igorri zituen datu guztiak ditu EEAk, eta datu horiek atmosfera zientifikoki aztertzeko erabili ahal izango dira.
Aurreikusita zegoen lurreratze-sekuentziaren arabera, Schiaparelli 14:42an (GMT) sartu behar zen Marteko atmosferan eta sei minutuz jaitsi behar zen.
EEAren esanetan, ondo sartu zen atmosferaren goiko partean.
Jaisten hasi eta hiru minuturen ondoren, jausgailua ireki zen, Schiaparelliren abiadura 1.650 kilometro orduraino jaitsi eta modulua Marteko zaletik 11 kilometrora zegoela.
Lau minutu pasa ostean, azaletik 1,3 kilometrora eta 240 kilometro orduko abiaduran, jausgailua askatu behar zen, baina hori ez zen gertatu aurreikusita zuten legez, eta ez dakite zer egin zuen.
Une horretan moduluaren jaitsiera 10 kilometro ordura galgatu behar zuten motorrak piztu behar ziren, baina hiru edo lau segundoz besterik ez ziren egon martxan; hortaz, baliteke abiadura ez moteldu izana Marteko azalean lurreratzeko adina.
Zure interesekoa izan daiteke
Eskola jazarpenagatik iaz aztertutako 2.263 kasuetatik 522 baieztatu ditu Hezkuntza Sailak
2024-25 ikasturtean eskola jazarpen kasu gehiago ikertu dira (aurreko ikasturtean baino 364 gehiago) eta baieztatutakoak ere igo egin dira (522). Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak azaldu duenez, datuek erakusten dute "sentsibilizazio handiagoa, detekzio goiztiarra eta prozeduretan konfiantza handiagoa" dagoela.
San Juan ontziaren uretaratzea, zuzenean
Jarraitu zuzenean Albaolatik Itsas Kultur Faktoria (Pasai San Pedro), San Juan ontziaren uretaratzea, munduko itsas ondarearen historian mugarri izango den gertaera.
Gazteek inoiz baino gutxiago edaten eta erretzen dute, baina Euskal Herrikoak cannabisaren kontsumoaren buruan daude
ESTUDES txostenak egiaztatu duenez, alkoholaren, tabakoaren eta cannabisaren kontsumoak behera egin du Euskadiko nerabeen artean, azken 25 urteetako mailarik baxuenetara. Hala ere, Euskadi kalamuaren kontsumoaren buruan dago 14-18 urte bitarteko adingabeen artean, eta Estatuko mozkorraldien tasarik handiena ere badu.
Albiste izango dira: Eskola jazarpenaren aurkako eguna, klima aldaketari buruzko goi bilera eta abisu horia itsasaldeko arriskuagatik
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Adimen Artifiziala, bullyinga egiteko tresna berria: “Hezkuntza digitalean hezi behar ditugu haurrak”
Azken urtean, ziberjazarpena gauzatzeko adimen artifizialaren erabilerak nabarmen egin du gora, hainbat ikerketaren arabera. Gelakideren baten argazki, bideo edo audio bat manipulatuz bideo faltsuak sortzeko erabiltzen da AA, eta sare sozialen bidez zabaltzen dira. Mikel Cerezo gizarte hezitzaile eta adikzioetan adituak adierazi du orain "duela urte batzuk baino askoz bizkorrago" hedatzen direla edukiak, eta ondorioak suntsitzaileak izan daitezkeela.
Dani Alvarezek Euskal Kazetariak Saria jaso du
Dani Alvarez EITB taldeko kazetariarentzat izan da Kazetarien Euskal Elkargoaren aurtengo Euskal Kazetariak Saria. Bilboko BBK aretoan egindako sari-banaketa ekitaldian, pozik agertu da Alvarez, eta esan du "ohore" bat dela aitortza hau jasotzea. EITBren parte-hartzea duen "Natur Bizia" ikus-entzunezko lana ere nabarmendu dute Ingurumen Kazetaritza atalean.
Hiru adingaberi sexu-erasoak egin zizkien masajistari 26 urteko kartzela-zigorra ezarri diote
Gipuzkoako Auzitegiak jada agindu du gizona espetxeratzea. 14 urteko kartzela-zigorra ezarri dio 16 urtetik beherako adingabeei egindako bi sexu-eraso delituengatik (zazpi urte, biktima bakoitzeko), 10 urtekoa, 16 urtetik beherakoari egindako sexu-eraso jarraituagatik, eta, bi urtekoa, haurren sexu-ziberjazarpenagatik. Gainera, beste neurri batzuen artean, espetxetik ateratzen denean 17 urte egin beharko ditu zaintzapeko askatasunean, eta, orotara 40.000 euroko kalte-ordaina eman beharko die hiru biktimei.
Euskalmeten arabera, urria "oso lehorra" izan da: ohiko prezipitazioen erdia egin du
Arabako zenbait eremutan, mende honetan izan den "urririk beroena eta lehorrena" izan dute, eta batez besteko tenperatura ohi baino 1,2 ºC gorago egon da.
NEIKERrek animalia-osasunaren inguruko ikerketa indartu du, segurtasun handiko laborategia berrituta
Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia handitu dute, eta laborategi eta gela espezializatu berriak jarri dira. Horrek arrisku handiko patogenoak aztertzeko eta biosegurtasunean aurrera egiteko gaitasuna optimizatzen du, animalien ongizatearen nazioarteko estandarrak errespetatuz.
Horrelakoa da NEIKERren Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia (NCB3)
NEIKER Nekazaritza Ikerketa eta Garapenerako Euskal Erakundeak erabat berritu du Euste Biologikoko 3. Mailako Laborategia (NCB3), P3 laborategi gisa ere ezaguna, Derioko egoitzan. Aurrerapen hori funtsezkoa da tuberkulosia eta hegazti gripea eragiten dituzten arrisku handiko agente patogenoen azterketan, besteak beste.