Pirinioetako elurra erdira murriztuko da 2050erako
Azken 50 urteetan, 1,2 gradu hazi da Pirinioetako batez besteko tenperatura, hala, 2050erako elurraren erdia galduko dutela aurreikusi dute adituek. Are, neurrik hartu ezean, mendea amaitu baino lehen elurraren % 80 galduko luke.
Klima Aldaketaren Pirinioetako Behatokiak (OPCC) eskatuta, Euskal Herriko, Kataluniako, Aragoiko, Akitaniako, Okzitaniako eta Andorrako 100 bat adituk txostena egin dute klima aldaketak mendiotan egindako kalteen eta etorkizuneko ondorioen inguruan. Astelehenean aurkeztu zuten Zaragozan, "Klima aldaketa Pirinioetan: eragina, ahultasunak eta egokitzapena" izenburupean.
Txostenak egindako diagnostikoa etsigarria da benetan, izan ere, munduan gehien epeldu diren mendietako batzuk dira Pirinioak. Munduko batez besteko tenperatura 0,85 gradu hazi da; Pirinioetakoa, 1,2 gradu (% 30 gehiago, beraz).
Juan Terradez ikerketaren koordinatzaileak aurkezpenean azaldu duenez, Pirinioetako glaziarren erdia desagertu dira, eta zalantzak ditu mendea amaierarako "baten bat geratuko ote den".
Klima aldaketak eragindako arazoak zerrendatu ditu Terradezek. Hala nola, eskuragarri dagoen ura nabarmen jaitsi da, eta horrek eragin zuzena du sor daitekeen energia hidroelektrikoan eta lehorreko laborean (izurrite gehiago dago orain).
Horrez gain, arrisku naturalak ere gehiago dira: lur-jausiak, elur-jausiak, uholdeak, baso suteak, lehorteak edota eurite gogorrak.
Egoera "larria" da
Bada gehiago. Elkarren beharra duten faunaren eta floraren (intsektu polinizatzaileak eta landareak, esaterako) "sinkronia falta" aipatu du.
Idoia Arauzo Behatokiko koordinatzailearen hitzetan, egungo egoera "larria" da, eta "lehenbailehen hartu behar dira neurriak, klima aldaketaren politikak garatuz". "Pirinioak sukarra dute, zerbait gertatzen ari den seinale", erantsi du Arauzok.
Txostena egin duten adituek datozen urteetako 10 desafioak xehatu dituzte: muturreko baldintza klimatikoek dituzten arriskuez herritarrak ohartaraztea, arrisku naturalen aurrean segurtasuna indartzea, lehorteen aurrean eskualdeko erakundeei laguntzea eta azaleko zein lurrazpiko uraren kalitatea bermatzea.
Horrez gain, Pirinioen erakargarritasun turistikoari eutsi beharko zaio, ekoizpen aldaketei aurre egin eta laboreen kalitateaz baliatu, paisaiaren itzulezinezko aldaketei aurrea hartu, biodibertsitatearen balizko galera kontuan hartzea eta gaixotasun, bizkarroi eta espezie inbaditzaileen hedapenari aurre egitea.
Zure interesekoa izan daiteke
Azken erosketak Gabonak baino lehen: saltzaileen eguna
Gaur Gabon gaua da, eta dendek unerik frenetikoena bizi dute. Presak, urduritasunak eta azken orduko eskaerek markatzen dute jardunaldia, saltzaileek bezero guztiei arreta emateko malabareak egiten dituzten bitartean. Gabonetako kanpainako egunik gogorrenean, mostradoreen beste aldera begiratu bat eman diogu.
Euskal Herriko hiri eta herrietan ibili dira Olentzero eta Mari Domingi, Eguberria iragarriz
Urteko gaurik magikoenetako bat da Gabon Gaua, neguko solstizioa eta argi berria ospatzeko unea. Eta Olentzero eta Mari Domingi gure herri eta hirietara jaisten dira une hauek guztiokin igarotzeko. Gauean opariak banatu aurretik herri eta hirietako kaleetan ikusi ahal izan ditugu.
Monte Perdidon izandako elur-jausiak agerian utzi du Pirinioetan elur-jausiak gertatzeko arriskua handia dela
Azken egunetako elurte gogorrek metro erdiraino utzi dute elurra Aragoiko Pirinioetan, elur-jausien arriskua areagotuz. Astelehenean mendizale batek Monte Perdidon grabatu zuen elur-jausi berri bat, eta Aragoiko Gobernuak arreta handia eskatu die mendialdeetako bizilagun eta bisitariei.
Behin behineko espetxealdia ezarri diote Barakaldon emakume bat hiltzeagatik atxilotutako gizonari
Homizidioa eta eraso sexuala delituak leporatu dizkio epaileak biktimaren lankidea zen 27 urteko gazteari.
Iñigo Urrutia: "Azkenaldian badirudi Konstituzioak muga erantsiak ezartzen ari dizkiola euskararen normalizazioari"
Administrazioaren eta udalen hizkuntza-politikarako eskumena jarri du zalantzan EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak bere azken ebazpenetan. Iñigo Urrutiak, jurista eta Administrazio Zuzenbideko irakasleak, dio ezengonkortasun politikoa areagotu daitekeela azken erabaki horiekin.
Olentzero eta Mari Domingi Euskadiko hiribuetako umeekin izan dira
Olentzerok eta Mari Domingik azken bisita egin diete Euskadiko haurrei, Gabon gaueko opariak banatu aurretik. Hain zuzen, Bilboko Arriaga Antzokian, Basurtuko Ospitalean, Gasteizko Udalean eta Donostiako Unibertsitate Ospitalean izan da bikotea.
Garraio publikoak ordutegi bereziak izango ditu Gabon gauean Hego Euskal Herrian
Zerbitzu batzuek arratsalde-gau honetan aurreratuko dituzte azken bidaiak, eta kasu batzuetan gaueko zerbitzua indartuko da.
Nahi gabeko bakardadearen aurkako besarkadak
Gipuzkoako Foru Aldundiak 'Besarkaden jokoa' ekimen solidarioa jarri du martxan, opari-kutxa bat, "presak alde batera uzteko, pertsonak sentitzeko eta gogoratzeko" gonbidapenarekin. Dagoeneko salgai dago saltoki batzuetan, eta bildutako dirua Itxaropenaren Telefonoaren bi proiektutara bideratuko da.
12 urteko kartzela-zigorra eskatu dute bi gazterentzat, Donostian adingabe bat hiltzen saiatzeagatik
Eskolakide bat hiltzen saiatzea egotzi die gazteei Fiskaltzak. Dirudienez, erasotzailea "jeloskor" zegoen erasotutako adingabe bere bikotekidearekin "maite-jolasetan" ibiltzeagatik.
Artxandako parkeko horman izandako luizi baten ondorioz, ingurua itxi behar izan dute
Eremua hesitu dute eta obrak "proiektua amaitu bezain laster" egingo dituzte.