Pirinioetako elurra erdira murriztuko da 2050erako
Azken 50 urteetan, 1,2 gradu hazi da Pirinioetako batez besteko tenperatura, hala, 2050erako elurraren erdia galduko dutela aurreikusi dute adituek. Are, neurrik hartu ezean, mendea amaitu baino lehen elurraren % 80 galduko luke.
Klima Aldaketaren Pirinioetako Behatokiak (OPCC) eskatuta, Euskal Herriko, Kataluniako, Aragoiko, Akitaniako, Okzitaniako eta Andorrako 100 bat adituk txostena egin dute klima aldaketak mendiotan egindako kalteen eta etorkizuneko ondorioen inguruan. Astelehenean aurkeztu zuten Zaragozan, "Klima aldaketa Pirinioetan: eragina, ahultasunak eta egokitzapena" izenburupean.
Txostenak egindako diagnostikoa etsigarria da benetan, izan ere, munduan gehien epeldu diren mendietako batzuk dira Pirinioak. Munduko batez besteko tenperatura 0,85 gradu hazi da; Pirinioetakoa, 1,2 gradu (% 30 gehiago, beraz).
Juan Terradez ikerketaren koordinatzaileak aurkezpenean azaldu duenez, Pirinioetako glaziarren erdia desagertu dira, eta zalantzak ditu mendea amaierarako "baten bat geratuko ote den".
Klima aldaketak eragindako arazoak zerrendatu ditu Terradezek. Hala nola, eskuragarri dagoen ura nabarmen jaitsi da, eta horrek eragin zuzena du sor daitekeen energia hidroelektrikoan eta lehorreko laborean (izurrite gehiago dago orain).
Horrez gain, arrisku naturalak ere gehiago dira: lur-jausiak, elur-jausiak, uholdeak, baso suteak, lehorteak edota eurite gogorrak.
Egoera "larria" da
Bada gehiago. Elkarren beharra duten faunaren eta floraren (intsektu polinizatzaileak eta landareak, esaterako) "sinkronia falta" aipatu du.
Idoia Arauzo Behatokiko koordinatzailearen hitzetan, egungo egoera "larria" da, eta "lehenbailehen hartu behar dira neurriak, klima aldaketaren politikak garatuz". "Pirinioak sukarra dute, zerbait gertatzen ari den seinale", erantsi du Arauzok.
Txostena egin duten adituek datozen urteetako 10 desafioak xehatu dituzte: muturreko baldintza klimatikoek dituzten arriskuez herritarrak ohartaraztea, arrisku naturalen aurrean segurtasuna indartzea, lehorteen aurrean eskualdeko erakundeei laguntzea eta azaleko zein lurrazpiko uraren kalitatea bermatzea.
Horrez gain, Pirinioen erakargarritasun turistikoari eutsi beharko zaio, ekoizpen aldaketei aurre egin eta laboreen kalitateaz baliatu, paisaiaren itzulezinezko aldaketei aurrea hartu, biodibertsitatearen balizko galera kontuan hartzea eta gaixotasun, bizkarroi eta espezie inbaditzaileen hedapenari aurre egitea.
Albiste gehiago gizartea
Sutea Gizateriaren Ondare den Kordobako meskitan
Sua 21:00ak pasatxo zirenean hasi da, eta, batez ere, eraikinaren alde garaienari eragin dio. Meskitaren milaka urteko historian, aurretik bi sute baino ez ditu jasan: 1910ean, duela 115 urte, eta 2001ean, bigarrena.
Algen inbasioa Nojako Trengandin hondartzan
Kaltegarria ez den Asiako alga bat da, eta itsasoaren tenperatura altuagatik Kantauri itsasoan areagotzen ari da. Bizilagunen eta turisten arteko disgustua agerikoa da, eta batzuek uretara ez sartzea ere erabaki dute.
Kanibalismo arrastoak topatu dituzte Atapuercan
Ikertzaile talde batek beste kanibalismo kasu berri bat aurkitu du El Mirador kobazuloan, Atapuercako aztarnategian (Burgos). Duela 5.700 urte gertatu omen zen, Neolito amaieran, tokiko gatazken ondorioz, zeremonia edo erritualekin zerikusia duen zantzurik atzeman gabe. Lehen nekazari taldeen arteko liskarrak ohikoak ziren, eta oso bortitzak gainera. Beste tribuetakoak hiltzeaz gain, kanibalismoa praktikatzen zuten. Hala ere, badira kanibalismoaren ebidentziak beste aztarnategi askotan; adibidez, Isturitzen (Nafarroa Beherea).
Orain Jumillan edo lehenago Torre Pachecon gertatutakoaren atzean "asmo politiko garbia" ikusten du Othmanek
Zornotzan bizi den musulman honek ETBri esan dionez, baldintza soziekonomiko apaleko tokiak dira, baliabide gutxikoa bertako jendea, kanpotik lanera doana, "ia esklabutza egoeran" bada ere. Horren hitzetan, osagai horiek baliatzen dituzte "sumindura eragin eta etekin politikoa ateratzeko".
Elkartasun kanoikada batek piztuko du larunbat honetan Donostiako Aste Nagusiaren metxa
Udaletxetik jaurti ohi duten kanoikadak Elikagaien Bankua eta Amara Berriko Auzo Elkartea izango ditu protagonista aurten. Donostia Festak elkarteko ordezkariek prentsaurrekoa eskaini dute Aste Nagusiaren hasierari buruzko xehetasunak emateko.
Arantzazura eraman dituzte jada Donostian kalean bizitzen egon diren Maliko 50 migratzaileak
Gurutze Gorriak Oñatira eraman ditu gaua Donostian igarotzen zuten Maliko migratzaileak, aldi baterako ostatu batera. Amara auzoan kalean zeuden 50 afrikarrei Arantzazuko aterpean eman diete ostatu, asilo eskaria bideratu bitartean. Ostiral honetan eraman dituzte Amara Berri ikastetxe publikotik, Donostiako Kofradien plaza ondotik.
Joxe Mari Kortaren Bidetik Fundazioak amaiera eman dio bere ibilbideari, enpresaburua hil eta 25 urtera
Gaur 25 urte bete dira ETAk Joxe Mari Korta enpresari zumaiarra hil zuenetik. Haren familiak eta lagunek omenaldi xume bat egingo diote Arroako hilerrian. Urteurren borobil honekin bat eginez, bukatutzat emango da berak ordezkatzen zituen balioetatik abiatuta sortutako fundazioaren lana.
Bidarten chikungunya bigarren kasu autoktonoa antzeman dute, tigre-eltxoek transmititzen duten gaixotasuna
Ipar Euskal Herriko autoritateek herria fumigatuko dute larunbat goizaldean, abuztuaren 9an, 03:00etan.
Gizon bat atxilotu dute Bilbon, Atxuri auzoko eraikin bateko fatxadari su emateagatik
Suak ez du inor zauritu. Sutea telefono mugikor batekin grabatzen topatu dute inguru horretan atxilotutako gizona.
Aner Uriarte Bilboko epaile dekanoak ukatu egin du euskararen aurkako epailerik dagoenik: "Asmakeria bat da"
Lan-eskaintza publiko batzuetan euskararen ezagutzaren inguruan ezarritako baldintzak aldatu dituzten azken epaiei dagokienez, Aner Uriarte Bilboko epaile dekanoak ukatu egin du justizia-administrazioan euskararen aurkako jarrera "hitzartua" egotea.