Koronabirusa dutenen birikiek ez dute izaten ehuneko 50eko fibrosia lehen sintomekin
WhatsApp bidez asko zabaldu den eta oraindik zirkulatzen duen bideo baten Manuel Elkin Patarroyo immunologoak dioenez, koronabirusaren infekzioko lehen sintomak azaltzen direnean "birikiek ehuneko 50eko fibrosia izan dezakete, eta jada beranduegi da". Bulo bat da. Gainera, Rodolfo Llinas neurozientifikoak egindako bideo moduan zabaldu zen.
"Hamar segundo eztul egin gabe iraun baditzakezu eragozpenik izan gabe, esan nahi du birikietan ez duzula fibrosirik, eta, ondorioz, ez zaudela infektatuta", baieztatzen du Patarroyok. Immunologo kolonbiarrak gaineratzen duenez, "15 minuturo ur zurrupadak edateak" kutsatua izatetik babesten zaituela, ustez, likidoaren eraginez birusa gure urdailera lehenago iristea ahalbidetu, eta azidoak birusa hilko baitu. Adierazi dugunez, bulo bat da. 'Maldito Bulo'k guzti hau ezeztatu ahal izan du. Webgune honek, koronabirusaren inguruan sortutako buloak eta albiste faltsuak detektatzen ditu, eta egun hauetan EiTBrekin harremanetan dabil 'fake' albisteak gelditzeko helburuarekin, aldi berean VOST Euskadi Boluntario Digitalen Elkartearen laguntza jasotzen dugularik.
Hainbat erabiltzaile gurekin kontaktuan jarri dira 600900454 zenbakian, EiTBk koronabuloak gelditzeko duen ekimenaren WhatsAppean, informmazio hau egiazkoa den galdetuz.
'Maldito Bulo'k Manuel Elkin Patarroyori deitu dio jakiteko bera den WhatsApp bidez zabaldu den bideoaren egilea, baina ez dute erantzunik jaso. Bestalde, Rodolfo Llinasek, hauxe adierazi dio 'El Espectador' egunkariari: "Honek guztiak ez du zerikusirik nirekin". Llinasen erantzuna jaso dute baita, International Fact Checking Networkeko kideak diren Colombia Checkeko egiaztatzaileek.
Ez du fibrosia garatzeko denbora ematen, adituen aburuz
Tarik Jasarevic Munduko Osasun Elkarteko bozeramaileak AFP Factuali azalpen hau eman dio: "Arnasari eustearen teknika COVID-19 koronabirusa antzemateko baliagarria esaten duen ebidentziarik ez dago, ezta ura edatea birusa hiltzeko eraginkorra denik". Eztul egin gabe 10 segundo eusteari buruz Munduko Osasun Elkarteak esan du, aholku hauek eraginkorrak direla frogatzen duen ebidentziarik ez dagoela.
Bestalde, adituek diote ez dela egia kutsatuta dagoen pertsona baten lehen sintomekin batera birikiek ehuneko 50eko fibrosia izan dezaketela, bideoan esaten den moduan, COVID-19aren kutsakortasuna handia eta bizkorra baita, eta ez baitu fibrosia garatzeko denborarik ematen.
Jose Ignacio Peis Prebentziozko Jardueren eta Lehen Arretako Osasun Publikoko Espainiako Elkarteko (SEMERGEN) koordinatzaileak Maldita.es webguneari azaldu dio, koronabirusak ez duela birikietako fibrosia sortzen, fibrosia COVID-19arekin zerikusirik ez duen beste patologia bat delako.
AFP Factualek Fernando De La Hoz Bogotako Unibertsitate Nazionaleko maisu eta epidemiologoak dioena biltzen du: Fibrosia birikietako gaixotasun bat da. Urteetan zehar kutsakorrak diren jarduera industrialetatik datozen substantzia kaltegarriekiko esposizioaren eraginez sor daitekeena. Koronabirusa oso azkar kutsatzen da, eta ez du denbora ematen gaixoetan fibrosia garatzeko. Hori ba, pneumonia bat garatu dezake".
15 minutuero ura edateak ez du kutsakortasuna murrizten
WhatsApp bidez zabaldu den bideoan esaten da "15 minuturo ura zurrupatzeak" koronabirusagatik kutsatua izatetik babesten zaituela. Peisek azaltzen duenez, "likidoak edateak ez du zerikusirik infekzioarekin". Munduko Osasun Elkarteak ez du bere gomendioen edo aholkuen barnean, ezta Espainiako Osasun Ministerioak ere. "Balora daitekeen arrazonamendurik gabeko bulo bat da, sinesgarritasunik ez duena", gaineratu du Jose Ignacio Peisek.
Albiste gehiago gizartea
EITBk aitortza jaso du EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien fakultateko graduazio ekitaldian
Dozenaka ikaslek jaso dute diploma, eta ekitaldia aprobetxatuz EITBri saria eman diote gizarteari egiten dion ekarpenagatik. Bertan egon da Andoni Aldekoa zuzendari nagusia, Arantza Ruiz albistegietako zuzendaria eta Lontzo Sainz, etxe honetako estrategia eta ikerketa burua.
Gasteizko LEA enpresaren lantegiko sutearen aireko irudiak
Gaur arratsaldean izandako sute handia kontrolatutzat jotzen da, ez baita zabaltzerik espero, baina erabat itzaltzeko "denbora" beharko da. Suteak ez du zauriturik utzi, baina bi auzo konfinatu behar izan dituzte bi orduz, ke handia dela eta. Sutea 13:45 inguruan hasi da, eta litekeena da enpresara produktu kimikoak eramaten ari zen zisterna-kamioi batek eragitea ezbeharra.
"6 edo 7 leherketa izan dira, baina bat oso handia izan da eta eraikin osoa dardarka jarri du"
Abetxuku eta Arriaga auzoetako bizilagunek ez dakite oraindik noiz itzuli ahalko diren etxera. Gasteizko Udalak iragarri du Arriaga Gizarte Etxera eramango dituztela Aramangelu kaleko atarietan, ezbeharraren ingurutik gertu, bizi diren hainbat pertsona.
Sute bat piztu da LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea
Sute handi bat piztu da Gasteizko LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea. Langileak barrutik atera, eta suhiltzaileak bertaratu dira. Sua bertan dagoen oxigeno biltegira ez heltzeko lanean ari dira. Segurtasun Sailak etxeko lehioak itxita izateko gomendatu die inguruko bizilagunei.
LEAko langilea: "Shock egoeran gaude, eta ez dakigu zer gertatuko den gure lanpostuekin"
Ana Esther Condek ia 20 urte daramatza Lascaray-LEA enpresan lanean. EITB Mediari adierazi dionez, 13:30ean suteen aurkako alarma jotzen hasi da, eta alde egin behar izan dute, korrika. "Irtetean, sugarrak ikusi ditugu, eta beldurtu egin gara", gaineratu du.
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzagan
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzaga inguruan, Baso-suteetarako larrialdi plana (INFOBI) osatzen duten taldeen prestakuntza, koordinazioa eta erantzuteko gaitasuna hobetzeko.
Yazan, gazatarra eta paziente onkologikoa Euskadin: "Handitan medikua izango naiz, beste ume batzuk artatzeko"
Gaixotasun onkologikoak dituzten Gazako 5 ume artatzen ari da Osakidetza Gurutzetako Ospitalean eta Donostiakoan. Horietako bat, Yazan, duela bi hilabete dago Donostian, amarekin, tratamendua jasotzen.
Kontrolpean dute Gasteizko LEA fabrikan piztutako sutea
Oraindik orduak edo egunak beharko dira sua erabat itzaltzeko. Ez da inor zauritu, industrialdea jendez hustu dutelako. Abetxuku eta Arriaga auzoak normaltasunera itzuli dira.
Alkolea pasaiako paumaren habia desagertu da, Donostian
Parkea Bizirik elkarteak parkearen egoera salatu du eta neurriak hartzeko biltzera gonbita egin die udal gobernuari eta oposizioari.
EAJk hautsi egin ditu lan deialdi publikoetan euskara blindatzeko PSE-EEkin abiatutako negoziazioak
Jeltzaleen iturriek aurreratu dute EAJk berak bakarrik egingo duela aurrera eta Enplegu Publikoaren Legea aldatzen saiatuko dela, euskara eskakizunak bermatzeko.