Artizarrean bizia egon litekeela dio ikerketa batek
Fosfanoa izeneko gasa detektatu dute Artizarreko atmosferan eta planeta horretan bizia egon litekeela edo noizbait bizia izan zela ondorioztatu dute, Nature Astronomy aldizkariak gaur argitaratu duenez.
Aurkikuntza Cardiffeko Unibertsitateko ikerlari talde batek egin du. Gas hori badago, Artizarrean "prozesu fotokimikoak eta geokimikoak egitea posible" dela adierazi dute, "horrek ezinbestean bizitza mikrobianoa egotea suposatzen ez badu ere".
Zientzialariak hainbat behaketa egin zituzten 2017an eta 2019an Txileko Atacama basamortutik, James Clerk Maswell teleskopioa eta Milimetro/Azpi-milimetro Teleskopio Handia erabilita.
Bizitza estralurtarra topatzeko bidean ate berri bat ireki du aurkikuntza honek. "Artizarreko atmosferan aurkitu duguna gas fosfanoa dela uste dugu. Lurraren antzera, Artizarra ere planeta arrokatsua da. Fosfanoa gas arraroa da eta bizidunen ondorioz sortzen da", azaldu du Emily Drabek-Maunder astronomoak.
Lurrean, fosfanoa gizakiaren jarduerak eragiten du –industriak, adibidez-, baina mikroorganismoek ere sor dezakete. Horregatik uste dute bizia egon litekeela Venusen.
Ikerketaren arabera, planeta horren azaleko baldintzak "oso gogorrak" dira, baina atmosferan, 53 eta 62 kilometroko altueran, giroa epelagoa da. Edonola ere, “laionen osagaiak oso azidoak dira, fosfanoa azkar desagertuko litzateke baldintza horietan”, erantsi dute.
Jane Greaves irakasleak zuzendu du ikerketa eta zehaztu du fosfanoaren jatorria zein den oraindik ez dutela argitu. "Behaketa gehiago egin behar ditugu eta Artizarrean topatutako fosfanoa nola sortu den jakiteko", erantsi du.
William Brains irakasleak azpimarratu du "zuhurtziaz" jokatu nahi dutela. "Guk ez dugu esan Artizarrean bizitza badagoela. Esaten duguna da ezezaguna den zerbait topatu dugula eta bizia izan litekeela", nabarmendu du.
Komunitate zientifikoak euforiaz eta eszeptizismoz hartu du iragarpena. Aurkikuntza egin duten ikertzaileak pozik eta itxaropentsu agertu dira, baina aitortu dute oker egon daitezkeela.
"Beti ibili naiz unibertsoan bizia egon daitekeen ikertzen eta aukera hori existitzen dela egiaztatzeko aukera izan dezakegu orain. Edonola ere, oker egon gaitezke. Gure ikerketa zabalik dago inork ekarpenik egin nahi badu", adierazi du Greavesek.
Albiste gehiago gizartea
Carla Emazabel Amunarrizek izan du aurten kutxa eramateko ohorea eta amets bikoitza bete du: berea eta aitonarena
Duela 30 urte, Carlaren aitonak ez zekien bilobarik izango zuenik ere, baina zilarrezko ezteietan Sevillara joan zenean, erakusleiho batean mantoia ikusi, erosi eta gordeta izan du ordutik. Inork ez zekien zeukanik, eta gaur Carlak ohore handiz jantzi du. Hura soinean, 40 buelta eman dizkio 20 kiloko kutxari, bere aitak itsasoan daramatzan urteak hainbeste.
Donibane Lohizuneko klinika pribatuak zerbitzu publikoko larrialdi zerbitzua eskaintzen jarraituko du
Azken urteetan itxita egon dira maiz larrialdi zerbitzuaren ateak, bereziki gauez, dirua eta langileak falta direla eta. Herri Berri udal oposizio taldeak deituta, herritarrek mobilizazioei ekin zieten urte hasieran, zerbitzu "iraunkor eta eraginkorra" defendatzeko.
Espainiako Poliziako komisario bat atxilotu dute Nafarroan, haren menpeko lankide bati sexu-erasoa egitea leporatuta
Epailearen esku geratu ondoren, baldintzapean aske utzi dute. Urruntze agindua ezarri diote, eta ezingo da biktimarekin komunikatu. Arma baimena ere kendu diote polizia komisarioari.
Goizeko arazoak eta ilarak konponduta, lasaitasuna nagusi euskal errepideetan
Goizean, AP-8an hiru kilometrorainoko auto-ilarak sortu dira Biriatun. Halaber, AP-1erako sarbidea itxi behar izan dute, A-1 errepidean, Armiñonen, hiru autok istripua izan ondoren, baina eguerdirako ireki dute.
Milaka pertsonak gozatu dute Aixerrotako paellen jaian
Getxoko Nazioarteko Paella Lehiaketaren 70. edizioak milaka pertsona bildu ditu beste behin Aixerrotan, 1956ko uztailaren 25ean hasi zen festa ospatzeko. Zaporeak elkarteak kanpaina bat abiarazi du, kuadrillek arroz kiloak eman ditzaten, Greziako Lesbos uharteko errefuxiatuen kanpalekura bidaltzeko.
Marmokak iritsi dira Ondarreta, Kontxa, Barinatxe eta Lagako hondartzetara
Marmoken presentziaz ohartarazteko bandera berezia jarri dute Gipuzkoako eta Bizkaiko hondartza horietan, baina sorosleek soilik pertsona bat artatu dute. Topatu dituzten marmokak txanpon baten neurrikoak dira, eta horien ziztadak ia ez du minik eragiten.
RESAC-OFF: Adimen artifizialeko teknologia berria hondartzetan itotzeak prebenitzeko
Tekniker zentro teknologikoak denbora errealean bainulariak automatikoki detektatzeko sistema bat garatu du, adimen artifizialean oinarritua. Gailuak gune horretan dauden erresaka korronte aktiboak eta bainulariak identifikatzen ditu, jarraian sorosleei arriskuaz ohartarazteko.
Juana Rivasek bere seme txikia aitari entregatu dio
Lehen saiakerak sortu zuen zalaparta mediatikoaren ondoren, oraingoan pribatutasun handiagoz egin da.
1,3 milioi eurorekin saritua Bilboko bizilagun bat
Ostegun honetako Primitivako zozketak irabazle bakarra utzi du Zorrotza auzoan, Bilbon.
Blusa eta Neskaren Eguna, Gasteizko jaien atarian
Tradizio den bezala, uztailaren 25ean kuadrilla gasteiztarrak kalera irten dira gaur, Done Jakue egunean euren jaia ospatzeko.