Nafarroa hondamendi naturaleko eremu izendatuko dute eta kaltetutako udalerriek laguntzak jasoko dituzte
Pedro Sanchez Espainiako presidenteak astelehen honetan bertan iragarri duenez, Ministroen Kontseiluak aste honetan Nafarroa hondamendi naturaleko eremu izendatuko du, azken egunetako uholdeengatik.
Atzo, Nafarroako Gobernuak iragarri zuen hondamendi naturaleko eremu izendatzea eskatu nahi zuela, uholdearen ondorioengatik; izan ere, azpiegituretan izandako kalteez gain, bi pertsona hil dira Foru Erkidegoan.
Horrez gain, Maria Chivite uholdeek kaltetutako 74 udalerrietako alkateekin bildu da bideokonferentzia bidez eta hondamendiari aurre egiteko Nafarroako Gobernuak diru-laguntzak bideratuko dituela jakinarazi die.
Alde batetik, larrialdi egoeretarako aurrekontua baliatuko dute kaltetutako azpiegiturak konpontzeko, eta bestetik, kaltetutako ondasunak salbuetsita geratuko dira udal zergak ordaintzetik.
Halaber, ezohiko laguntza horiek bideratzeko araudia Ogasun departamentuarekin landuko dutela zehaztu du.
Ildo berean, Chivitek gogora ekarri die 3,5 milioi euroko diru-sail bat dutela nekazaritzarako seguruetan erabiltzeko, eta beste hainbat abeltzaintzarako.
Uholdeek kaltetutako pertsonek Nafarroako Gobernuaren Kontsumorako telefonora (848427733) dei dezakete jada, 08:00etatik 14: 00etara, beren ondasunetan izandako kalteei nola aurre egin jakiteko.
Adibidez, Erriberako baratze asko ur azpian geratu dira, eta brokoli edo azalore labore ia guztiak hondatu dira.
Uraren maila beheraka, baina arazoak konpontzeke
Ibaien emariak eta mailak behera egin arren, zailtasunek jarraitzen dute herri kaltetuenetako batzuetan. Nafarroako Gobernuaren arabera, bi ikastetxek, Iruñean eta San Adrianen, ezin izan dituzte ateak ireki; Tuterako Hizkuntza Eskola Ofizialak, berriz, on line eskoletara jo du, eta Cabanillasen eta Fustiñanan bizi diren ikasleek ezin izan dute beren ikastetxeetara joan, errepideak urez gainezka zeudelako.
Astelehen honetako lehen orduetatik Tuterako Udalak Iruñeko pasealekua eta Ebro ibaiaren gaineko zubia ireki ditu berriz ere.
Mendabian, Ebro ibaiaren altuera 2,1 metro jaitsi da, eta aurreabisutik normaltasunera igaro da.
Ega ibaiari dagokionez, Andosillan, gaur goizean, ibaiak 2,4 metroko altuera zuen, larunbatekoaren ia erdia (2,2 metro gutxiago) eta 109 m3/s, normaltasun-egoerari dagozkion balioak.
Alerta mailan mantentzen da Arakil ibaia Urdiaingo estazioetan, beheranzko joerarekin; Larraun ibaia Irurtzunen (joera egonkorra) eta Ebro ibaia Castejonen zein Tuteran, bietan beheranzko joerarekin.
Gainera, garbiketa- eta obra-lanak egiten jarraitzen dute San Adrianen, bertako hirigunearen zati handi bat ur azpian geratu baitzen, Ega ibaiak gainezka egin zuelako. Bai osasun-zentroa, bai uholdeak kaltetutako ikastetxeak itxita daude, baita udal-bulego batzuk ere.
Mailak eta emariak behera egin dutenez, ez da ur gehiago iristen urpean dauden lautadetara, baina, hala eta guztiz ere, urpean egongo dira zenbait egunetan, batez ere uraldiak babes-motak gainditu eta ura ibaien ibilgura itzultzea eragozten duen lekuetan.
Puntu horietan, lurruntzeak eta iragazteak urtegia pixkanaka murrizten duten arte itxaron behar da.
Hori dela eta, trafikoa eten egingo da Castejonen N-113 errepidean, baita Ribaforada, Fustiñana eta Cabanillaserako sarbideetan ere.
N-121-A (Iruñea-Behobia) errepideko Almandoz tunela gaur goizean ireki dute berriro, egunez eta abiadura mugarekin, eta N-113 errepidea da itxita dagoen bide bakarra, denboralearen ondorioz.
Bigarren hezkuntzan hogei bat dira elurteen, lur-jausien eta uholdeen ondorioz moztutako edo txandaka igarotzen diren tarteak. Hori dela eta, bide-sarearen egoera Nafarroako Gobernuaren trafiko-webgunean kontsultatzea gomendatzen da.
Nafarroako Gobernuak eta udalek dei egiten diete herritarrei arduraz jokatzera eta arrisku-egoerak eragin ditzaketen zuhurtziagabekeriazko portaerak saihestera, esate baterako, urak hartutako nekazaritza-eremuetara joanez.
Bigarren mailako errepideetan, hogei bat dira elurteen, lur-jausien eta uholdeen ondorioz itxitako edo txandaka igarotzen diren bide-zatiak. Hori dela eta, komeni da bide-sarearen egoera Nafarroako Gobernuaren trafiko-webgunean kontsultatzea.
Nafarroako Gobernuak eta udalek dei egiten diete herritarrei arduraz jokatzera eta arrisku-egoerak eragin ditzaketen zuhurtziagabekeriazko portaerak saihestera, esate baterako, urak hartutako nekazaritza-eremuetara joanez.
20 pertsona ebakuatu dituzte Tuterako Alde Zaharrean
Tuterak normaltasuna berreskuratu nahi du uholdearen ondoren; izan ere, hogei pertsona Alde Zaharreko etxebizitzetatik atera behar izan dituzte hiriko hotel batean ostatu hartzeko.
Urak urpean utzi zituen hogei kaleetatik, astelehen honetan Verjas, Huerto del Rey, Miguel Servet eta San Julianen zati bat bakarrik zeuden urpean. Ribotaseko kirol-instalazioen ondoko aparkalekuak eta Prado pasealekuak ere urpean jarraitzen dute.
Ibaiaren mailak behera egiten jarraitzen du, eta 13:00etan Ebroko Konfederazio Hidrografikoaren bat-bateko neurketa-sistemak 2.142 metro kubiko zituen segundoko, atzo arratsaldeko ordu bietan baino ia 800 metro kubiko gutxiago.
Gaur goizeko lehen orduan Ebroko zubia ireki ondoren, Udaltzaingoak jakinarazi du zirkulazioa erabat berrezarrita zegoela Iruñeko Pasealekuan ere, garbiketa lanak amaitu ondoren.
Leku horretan, beste batzuetan bezala, dendariak eta bizilagunak establezimenduak eta garajeak garbitzen saiatzen ziren, erritmo normala berreskuratzeko; bitartean, aseguruetako perituak lehen bisitak egiten hasi dira Alde Zaharreko gune kaltetuetara, Ebro ibaiaren ezohiko uholde horrek eragin dituen kalteak egiaztatzeko.
Kaltetutako herritar guztiek adierazi dute inoiz ez dutela horrelako uholderik ikusi, eta urak metro eta erdiko altuera gainditu duela Alde Zaharreko zenbait gunetan.Azkenik, ibilgailuen zirkulaziorako eta oinezkoen zirkulaziorako ireki dira Kristoren Pasealekua, Berdeen kalea, Atea eta Fosal kaleak.
Zure interesekoa izan daiteke
San Juan ontziaren uretaratzea, zuzenean
Jarraitu zuzenean Albaolatik Itsas Kultur Faktoria (Pasai San Pedro), San Juan ontziaren uretaratzea, munduko itsas ondarearen historian mugarri izango den gertaera.
Gazteek inoiz baino gutxiago edaten eta erretzen dute, baina Euskal Herrikoak cannabisaren kontsumoaren buruan daude
ESTUDES txostenak egiaztatu duenez, alkoholaren, tabakoaren eta cannabisaren kontsumoak behera egin du Euskadiko nerabeen artean, azken 25 urteetako mailarik baxuenetara. Hala ere, Euskadi kalamuaren kontsumoaren buruan dago 14-18 urte bitarteko adingabeen artean, eta Estatuko mozkorraldien tasarik handiena ere badu.
Albiste izango dira: Eskola jazarpenaren aurkako eguna, klima aldaketari buruzko goi bilera eta abisu horia itsasaldeko arriskuagatik
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Adimen Artifiziala, bullyinga egiteko tresna berria: “Hezkuntza digitalean hezi behar ditugu haurrak”
Azken urtean, ziberjazarpena gauzatzeko adimen artifizialaren erabilerak nabarmen egin du gora, hainbat ikerketaren arabera. Gelakideren baten argazki, bideo edo audio bat manipulatuz bideo faltsuak sortzeko erabiltzen da AA, eta sare sozialen bidez zabaltzen dira. Mikel Cerezo gizarte hezitzaile eta adikzioetan adituak adierazi du orain "duela urte batzuk baino askoz bizkorrago" hedatzen direla edukiak, eta ondorioak suntsitzaileak izan daitezkeela.
Dani Alvarezek Euskal Kazetariak Saria jaso du
Dani Alvarez EITB taldeko kazetariarentzat izan da Kazetarien Euskal Elkargoaren aurtengo Euskal Kazetariak Saria. Bilboko BBK aretoan egindako sari-banaketa ekitaldian, pozik agertu da Alvarez, eta esan du "ohore" bat dela aitortza hau jasotzea. EITBren parte-hartzea duen "Natur Bizia" ikus-entzunezko lana ere nabarmendu dute Ingurumen Kazetaritza atalean.
Hiru adingaberi sexu-erasoak egin zizkien masajistari 26 urteko kartzela-zigorra ezarri diote
Gipuzkoako Auzitegiak jada agindu du gizona espetxeratzea. 14 urteko kartzela-zigorra ezarri dio 16 urtetik beherako adingabeei egindako bi sexu-eraso delituengatik (zazpi urte, biktima bakoitzeko), 10 urtekoa, 16 urtetik beherakoari egindako sexu-eraso jarraituagatik, eta, bi urtekoa, haurren sexu-ziberjazarpenagatik. Gainera, beste neurri batzuen artean, espetxetik ateratzen denean 17 urte egin beharko ditu zaintzapeko askatasunean, eta, orotara 40.000 euroko kalte-ordaina eman beharko die hiru biktimei.
Euskalmeten arabera, urria "oso lehorra" izan da: ohiko prezipitazioen erdia egin du
Arabako zenbait eremutan, mende honetan izan den "urririk beroena eta lehorrena" izan dute, eta batez besteko tenperatura ohi baino 1,2 ºC gorago egon da.
NEIKERrek animalia-osasunaren inguruko ikerketa indartu du, segurtasun handiko laborategia berrituta
Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia handitu dute, eta laborategi eta gela espezializatu berriak jarri dira. Horrek arrisku handiko patogenoak aztertzeko eta biosegurtasunean aurrera egiteko gaitasuna optimizatzen du, animalien ongizatearen nazioarteko estandarrak errespetatuz.
Horrelakoa da NEIKERren Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia (NCB3)
NEIKER Nekazaritza Ikerketa eta Garapenerako Euskal Erakundeak erabat berritu du Euste Biologikoko 3. Mailako Laborategia (NCB3), P3 laborategi gisa ere ezaguna, Derioko egoitzan. Aurrerapen hori funtsezkoa da tuberkulosia eta hegazti gripea eragiten dituzten arrisku handiko agente patogenoen azterketan, besteak beste.
Segurtasun Sailak abisu bereziak ezarriko ditu kostaldean ostegunean eta ostiralean, olatuengatik
Abisu horiek asteazken honetarako daudenei gehitu behar zaizkie; gaur indarrean dira abisuak baso-suteengatik, haize-bolada bortitzengatik eta, arratsaldeko hirurak eta bostak bitartean, kostaldean, olatuengaik, bi metrorainoko olatuak izango baitira.