Balmasedako suteak 441 hektarea kaltetu ditu
Igandean Balmasedan piztutako suteak lurraldeko 441 hektarea kaltetu ditu. Hain zuzen, Arbalizako 426 hektarea kiskali ziren, eta Zallako Herrerako beste 15. Azken 30 urteetan Bizkaian izan den suterik handiena da, eta, batez ere, mozteko adinean zeuden koniferoen masa helduak (berehala moztu beharko dituzte), eta beste birpopulatze gazteago batzuk kaltetu dira.
Hala, suteak 441 hektareako lursaila kaltetu du, Bizkaiko Foru Aldundiko Mendi Zerbitzuko langileek hasieran egindako neurketaren arabera. Hektareetako 426 Arbalizan daude, eta gainerako 15 hektareak, La Herreran (Zalla). Dimentsio horrekin, sute hori Bizkaian azken 30 urteetan erregistratutako handiena da.
Sute "ezohikoa", portaera bortitz eta larriagatik
Sute hori ere ezohikotzat jo daiteke, Aldundiaren arabera; izan ere, lurraldean gertatu diren suteetan orain arte izan den portaera baino bortitzagoa eta larriagoa izan da. Haize bolada gogorren eta landarediaren lehortasunaren ondorioz, sua indar handiz zabaldu zen. Haizeguneetan 120 km/h-tik gorako boladak izan ziren, eta horrek baso sute bat eragin zuen; suteak muturreko portaera eta hedapen leherkorra izan zituen, eta itzaltzeko ahalmena hutsa izan zen, hein handi batean.
Hego-mendebaldeko haize nagusiek Balmaseda eta Artziniega lotzen dituen errepidearen inguruan, Burgosekiko mugaren ondoan, Balmaseda eta Zalla udalerrietarantz hedatu zuten sutearen burua, eta isatsean ere, leherkortasun handiarekin, Burgosko lurralderantz jo zuen, Bortedo eta Antuñano herrietarantz.
Balmasedako eta Zallako Udalen jabetzako eta Bizkaiko Foru Aldundiak kudeatutako (onura publikoko mendiak) mendietako lurretan zabaldu zen sua batez ere, eta, batik bat, mozteko adinean dauden koniferoen masa helduak (berehala moztuko dira) eta beste baso-berritze gazteago batzuk kaltetu ditu.
Suteak eragindako kalte natural nabarmenez gain, eta kalte horien balioespen ekonomikorik egin ez bada ere, masa helduen mozketak bi udalen diru sarrerak baldintzatuko ditu datozen urteetan; izan ere, suteak kaltetu duen eta epe laburrean kendu behar den zuragatik sarrerak izan arren, hurrengo urteetan mozketengatiko diru sarrerak murriztuko dira, aurrerago moztuko ziren masak ere ebaki behar baitira.
Nolanahi ere, Mendien Foru Zerbitzuko lantalde teknikoa dagoeneko hasi da lehengoratze-lanak epe laburrean abian jartzeko prozedura; astelehenean bertan, Amaia Antxustegi Iraunkortasuna eta Ingurune Naturala Zaintzeko diputatuak eta Elixabete Etxanobe Herri Administrazio eta Erakundeekiko Harremanetarako diputatuak lehen bilera izan zuten Balmasedako eta Zallako alkateekin, suteak sortutako egoera aztertzeko.
Mendi Zerbitzuko langileek bigarren bilera bat izango dute laster bi udalerri horietako udaletako arduradunekin, afekzioaren datuak zehaztasun handiagoz helarazteko eta suak kaltetutako zuhaitzak kentzeko ezohiko prozedurak koordinatzeko. Aurreikuspenen arabera, ukitutako azalera lehengoratzeko lanak negu honetan zehar hasiko dira, eta datorren urte osoan eta 2024ko udaberrira arte luzatuko dira. Lan horiek masa gazteek okupatutako lurretan hasiko dira, eta horietan ez da beharrezkoa egurra aurrez kentzea birpopulatzen hasteko.
Suak kalteak eragin arren zuhaiztia hilko ez den lekuetan, ahal diren ale guztiak zutik mantenduko dira.
Albiste gehiago gizartea
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.
Pertsona bat hil da Tafallan furgoneta baten eta uzta biltzeko makina baten artean izandako istripuan
Polizia-iturriek jakitera eman dutenez, istripua 09:00etan gertatu da, NA-132 errepidean, Tafalla parean, eta hildako pertsona furgonetan zihoana da.