Balmasedako suteak 441 hektarea kaltetu ditu
Igandean Balmasedan piztutako suteak lurraldeko 441 hektarea kaltetu ditu. Hain zuzen, Arbalizako 426 hektarea kiskali ziren, eta Zallako Herrerako beste 15. Azken 30 urteetan Bizkaian izan den suterik handiena da, eta, batez ere, mozteko adinean zeuden koniferoen masa helduak (berehala moztu beharko dituzte), eta beste birpopulatze gazteago batzuk kaltetu dira.
Hala, suteak 441 hektareako lursaila kaltetu du, Bizkaiko Foru Aldundiko Mendi Zerbitzuko langileek hasieran egindako neurketaren arabera. Hektareetako 426 Arbalizan daude, eta gainerako 15 hektareak, La Herreran (Zalla). Dimentsio horrekin, sute hori Bizkaian azken 30 urteetan erregistratutako handiena da.
Sute "ezohikoa", portaera bortitz eta larriagatik
Sute hori ere ezohikotzat jo daiteke, Aldundiaren arabera; izan ere, lurraldean gertatu diren suteetan orain arte izan den portaera baino bortitzagoa eta larriagoa izan da. Haize bolada gogorren eta landarediaren lehortasunaren ondorioz, sua indar handiz zabaldu zen. Haizeguneetan 120 km/h-tik gorako boladak izan ziren, eta horrek baso sute bat eragin zuen; suteak muturreko portaera eta hedapen leherkorra izan zituen, eta itzaltzeko ahalmena hutsa izan zen, hein handi batean.
Hego-mendebaldeko haize nagusiek Balmaseda eta Artziniega lotzen dituen errepidearen inguruan, Burgosekiko mugaren ondoan, Balmaseda eta Zalla udalerrietarantz hedatu zuten sutearen burua, eta isatsean ere, leherkortasun handiarekin, Burgosko lurralderantz jo zuen, Bortedo eta Antuñano herrietarantz.
Balmasedako eta Zallako Udalen jabetzako eta Bizkaiko Foru Aldundiak kudeatutako (onura publikoko mendiak) mendietako lurretan zabaldu zen sua batez ere, eta, batik bat, mozteko adinean dauden koniferoen masa helduak (berehala moztuko dira) eta beste baso-berritze gazteago batzuk kaltetu ditu.
Suteak eragindako kalte natural nabarmenez gain, eta kalte horien balioespen ekonomikorik egin ez bada ere, masa helduen mozketak bi udalen diru sarrerak baldintzatuko ditu datozen urteetan; izan ere, suteak kaltetu duen eta epe laburrean kendu behar den zuragatik sarrerak izan arren, hurrengo urteetan mozketengatiko diru sarrerak murriztuko dira, aurrerago moztuko ziren masak ere ebaki behar baitira.
Nolanahi ere, Mendien Foru Zerbitzuko lantalde teknikoa dagoeneko hasi da lehengoratze-lanak epe laburrean abian jartzeko prozedura; astelehenean bertan, Amaia Antxustegi Iraunkortasuna eta Ingurune Naturala Zaintzeko diputatuak eta Elixabete Etxanobe Herri Administrazio eta Erakundeekiko Harremanetarako diputatuak lehen bilera izan zuten Balmasedako eta Zallako alkateekin, suteak sortutako egoera aztertzeko.
Mendi Zerbitzuko langileek bigarren bilera bat izango dute laster bi udalerri horietako udaletako arduradunekin, afekzioaren datuak zehaztasun handiagoz helarazteko eta suak kaltetutako zuhaitzak kentzeko ezohiko prozedurak koordinatzeko. Aurreikuspenen arabera, ukitutako azalera lehengoratzeko lanak negu honetan zehar hasiko dira, eta datorren urte osoan eta 2024ko udaberrira arte luzatuko dira. Lan horiek masa gazteek okupatutako lurretan hasiko dira, eta horietan ez da beharrezkoa egurra aurrez kentzea birpopulatzen hasteko.
Suak kalteak eragin arren zuhaiztia hilko ez den lekuetan, ahal diren ale guztiak zutik mantenduko dira.
Albiste gehiago gizartea
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.
Alerta laranja Araba eta Nafarroa hegoaldean, arratsalderako iragarrita dauden prezipitazio handiengatik
Tenperatura maximoak 27 eta 35 graduren artean kokatuko dira, tokiaren arabera. Arratsaldetik aurrera baliteke ekaitzak jo eta zaparrada trumoitsuak botatzea. Hori dela eta, alerta laranja ezarriko dute Araba eta Nafarroa hegoaldean.
Klima-aldaketaren ondorioak Euskadin: 0,3 °C gehiago hamarkada bakoitzeko, bero-bolada gehiago eta itsasoaren tenperatura gora
Eusko Jaurlaritzak egindako txosten batek ohartarazi du berotze globalak gero eta ondorio handiagoak dituela Euskadin. Tenperaturak etengabe igo dira 1970etik, bero-boladen egunak bikoiztu dira eta itsas mailak erritmo bizkorrean egiten du aurrera. 2023an, itsasoaren batez besteko tenperatura inoizko altuena izan zen.
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.