Planetak berotzen jarraitzen du: 2023 inoiz izan den urterik epelena izan da
Europar Batasuneko Coppernicus programak munduko klimak 2023. urtean izan duen portaerari buruzko txostena argitaratu du. Horren arabera, atzean utzi berri dugun urtea, inoizko beroena izan da, eta 1850-1900 aldiarekin alderatuta, 1,5 gradu epelagoa mundu mailan. 2016. urteak zuen marka gainditu du.
Zehazki, 2023an, munduko batez besteko tenperatura 14,98 gradukoa izan zen. 1991-2020ko batez bestekoa baino 0,60 º beroagoa da, eta industriaurreko maila (1850-1900) baino 1,48 º epelagoa.
Txostenaren arabera, 2023ko egunen erdia baino gehiago, 1850-1900eko maila baino 1,5 gradu beroagoak izan ziren. Gainera, azaroko bi egun, lehen aldiz, 2 gradu beroagoak izan ziren.
Ikerketaren arabera, ekainetik aurrera erregistratu ziren tenperaturak izan dira 2023 inoiz erregistratu den urterik beroena izatera eraman dutenak. Uztaila eta abuztua izan ziren hilabeterik beroenak, eta iraila 1991-2020ko batez bestekotik gorako desbiderapena izan zuen hilabetea. Azkenik, abendua mundu osoko abendurik beroena izan zen, 13,51 graduko batez besteko tenperaturarekin.
Europari erreparatzen badiogu, adierazleak daudenetik bigarren urterik beroena izan zen 2023a, 1991-2020ko batez bestekoa baino 1,02 altuagoa hain zuzen ere. Hamaika hilabetez, Europako tenperaturak batez bestekoaren gainetik egon ziren, eta iraila inoiz izandako beroena izan da.
Ozeanoen tenperatura
Coppernicusen txostena ozeanoen gainazaleko tenperaturaren bilakaeran ere jarri du arreta. Ezohiko tenperaturak izan ziren, eta apirila eta abendua bitartean "errekor mailara iritsiz".
Gainera, 2023 urte txarra izan zen Antartikako itsas izotzaren hedadurarako ere, aurrekaririk gabeko minimoak izan baitzituen.
Azkenik, Coppernucus-ek ohartarazten du karbono dioxidoaren eta metanoaren kontzentrazio atmosferikoek gora egiten jarraitu zutela, eta errekorrera iritsi zirela 2023an. Txostenaren arabera, iaz muturreko fenomeno ugari erregistratu ziren planeta osoan, hala nola bero-boladak, uholdeak, lehorteak eta baso-suteak. Izan ere, 2023rako aurreikusitako baso-suteen ondoriozko munduko karbono-emisioak % 30 igo ziren, batez ere Kanadako baso-suteengatik.
Albiste gehiago gizartea
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.
Alerta laranja Araba eta Nafarroa hegoaldean, arratsalderako iragarrita dauden prezipitazio handiengatik
Tenperatura maximoak 27 eta 35 graduren artean kokatuko dira, tokiaren arabera. Arratsaldetik aurrera baliteke ekaitzak jo eta zaparrada trumoitsuak botatzea. Hori dela eta, alerta laranja ezarriko dute Araba eta Nafarroa hegoaldean.
Klima-aldaketaren ondorioak Euskadin: 0,3 °C gehiago hamarkada bakoitzeko, bero-bolada gehiago eta itsasoaren tenperatura gora
Eusko Jaurlaritzak egindako txosten batek ohartarazi du berotze globalak gero eta ondorio handiagoak dituela Euskadin. Tenperaturak etengabe igo dira 1970etik, bero-boladen egunak bikoiztu dira eta itsas mailak erritmo bizkorrean egiten du aurrera. 2023an, itsasoaren batez besteko tenperatura inoizko altuena izan zen.
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.