Jabetza pribatua eta ezkontza homosexuala Kubako Konstituzio berrian egon litezke
Kubako Konstituzio berrian, jabetza pribatua aurreikusten duen sozialismo jasangarria (Raul Castrok azken hamarkadan bultzatutako erreforma ekonomikoetan oinarrituta dago sozialismo jasangarri hori) eta ezkontza homosexuala egon litezke; halaber, komunismo hitza baztertuko lukete, besteak beste.
Herri Agintearen Biltzar Nazionaleko diputatuak (guztira 600 baino gehiago dira) larunbatean hasi dira eztabaidatzen aurreproiektuaren gainean, Habanan, eta astelehenera arte jarraituko dute berdin. Guztira, Konstituzio berriak 224 artikulu ditu, eta honela daude banatuta artikulu horiek: 11 titulutan, 24 atalburutan eta 16 ataletan. Aukera handia dago diputatuek astelehenean onartzeko aurreproiektua, baina gerora, oraindik, herri-kontsulta bat egin beharko dute, eta azkenik erreferendum bat ere bai, herritarrek Lege Nagusi berria indarrean sartzea onartzea xede.
Eztabaidatzen ari diren aurreproiektuak orain arteko Konstituzioaren 113 artikulu aldatzen ditu, 87 gehitu eta 11 kendu (indarrean dagoen Konstituzioa 1976koa da). Helburua da testu berria Kubako errealitatea ekonomiko, politiko eta soziala kontuan izanik moldatzea, bai eta nazioarte-mailako egoera kontuan izanik ere; hala zehaztu du, herrialdeko telebista publikoak emandako hitzaldi batean, Homero Acosta Estatu Kontseiluko idazkariak.
"Gizarte komunistarako aurreratzea"ren ordez, "sozialismoa"
Ekonomia-arloan, konstituziozko proposamen berriak "sozialismo" hitza aipatzen du, Estatu-politikaz hitz egiten duenean; orain arteko testuan, aldiz, 5. artikuluan, "gizarte komunistarako aurreratzea" zehazten du.
Gainera, hizpide duten Konstituzio berriaren 21. artikuluak "beste jabetza-modu batzuk" ere onartzen ditu; adibidez, kooperatiboa, jabetza mistoa eta jabetza pribatua. Hori ere aldaketa da, 1976ko dokumentuarekin alderatuta; izan ere, duela 42 urte onartutako testuak estatu-jabetza eta nekazaritza eta abeltzaintzako kooperatiboa bakarrik aurreikusten ditu.
Politikari dagokionez, Konstituzio berriak "sistema politiko eta sozialaren izaera sozialista"ri eusten dio; sistema horrek Kubako Alderdi Komunistaren agintea onartzen du, "goreneko aginte-indar bezala". Alderdi hori da legezkoa den bakarra, herrialdean.
Aurreproiektuak dituen bi proposamen garrantzitsuenak hauek dira: Errepublikako presidentearen figura sortuko dela (kargua bere gain hartzean 60 urte baino gutxiago izan beharko ditu, eta gehienez jota hamarkada bat egon ahalko da agintean), eta lehen ministroa egongo dela, Ministroen Kontseiluko buru izateko (Estatuko organo exekutibo nagusia da Ministroen Kontseilua).
Beste definizio bat, ezkontzarako
Gizarte-arloari dagokionez, nabarmentzekoa da ezkontzak beste definizio bat izango duela, aurrerantzean; hain zuzen ere, "bi lagunen arteko bat-egitea" izango da, hemendik aurrera. Horrek aukera emango lioke berdintasunezko bat-egiteari, Konstituzioan sartzeko; herrialdean, behin eta berriz eskatu izan dute hori.
Estatuak laikoa izaten jarraituko du, eta erlijio-askatasuna berresten dute. Azken urteotan, horrek hainbat eta hainbat kritika jaso ditu; izan ere, zenbait disidenteren eta atzerriko erakunderen iritziz, kultu-eskubidea zapaltzen du.
Albiste gehiago mundua
Erresuma Batuak 16 urtera jaitsi du botoa emateko adina
Neurria 2029rako aurreikusita dauden hauteskunde orokorrak baino lehen sartuko da indarrean. 1969an adin hori 21 urtetik 18ra jaitsi zenetik egin den hauteskunde-erreformarik handiena da.
Itxaropenerako leihorik ez: Askatasunaren Ontzidia berriro itsasoratu da
Handala ontzia igande honetan itsasoratu da berriro Gazako Zerrendara bidean.
Sute handi batek Coloradoko Arroila Handiko azpiegitura historikoak suntsitu ditu
Baso-sute batek 1928an ireki zituen Arroila Handiko aterpetxe historiko bat eta Arizonako 80 bat azpiegitura suntsitu ditu. Katie Hobbs gobernadoreak Estatu Batuetako gobernu federalak egindako ezbeharraren kontrola ikertzea eskatu du.
Islandian sumendi bat erupzioan sartu da hamabigarren aldiz azken bost urteetan
Erupzioa Sundhnukeko kraterrean eman da, Grindaviketik iparraldera eta Islandiako hiriburu Reykjaviketik eta Aintzira Urdin ospetsutik gertu. 700 eta 1.000 metro bitarteko luzera duen pitzadura bolkanikoa da, laba eta errauts bolkanikoa kanporatzen hasi da eta iparralderantz hedatzen ari da.
Israelek Damaskoko kuartel militarraren inguruak bonbardatu ditu
Eguneko bigarren erasoa da kokapen horretan bertan, Siria hegoaldeko borrokek jarraitzen duten bitartean. Erasoetako batek eraikina bete-betean jo du lehen datuen arabera.
Israelek Gazaren aurka egindako erasoek 100 pertsona baino gehiago hil dituzte astelehenetik
Zaurituei dagokienez, azken 24 orduetan 200 baino gehiago iritsi dira Zerrendan martxan jarraitzen duten ospitale bakanetara, iparraldean ez baitago zabalik bakar bat ere.
Frantziako Gobernuak 43.800 milioi euroko doikuntza egingo du 2026ko aurrekontuetan
Bayrou lehen ministroak neurri azpimarragarriak iragarri ditu; hala nola, pentsioak izoztea, enplegu publikoa eta gizarte- eta osasun- arloko gastuak murriztea eta jai egunak gutxitzea.
Putinen alternatibak, AEBren mehatxuaren aurrean
Vladimir Putinek Donald Trumpek ezarritako epemugari egin beharko dio aurre, Ukrainarekin gerrari amaiera emango dion akordio bat lortzeko. 50 egunen buruan ez bada bakerantz aurrerapauso zehatzik ematen, Etxe Zuriak erantzun egingo du.
Trumpek % 100eko muga-zergak ezarri nahi dizkie Errusiako produktuei, eta aliatuek finantzatutako armak Ukrainara bidaltzea adostu du NATOrekin
Trumpek iragarri du 50 eguneko epean Errusiako produktuei % 100eko muga-zergak ezarriko dizkiela, baldin eta Moskuk Ukrainarekin su-etena eta bake prozesua hastea ahalbidetuko duen akordiorik egiten ez badu. Era berean, iragarri du Ameriketako Estatu Batuek (AEB) armak bidaliko dizkiela NATOko herrialdeei, eta haiek arduratuko direla finantzatzeaz eta Ukrainara eramateaz.
EBk ohartarazi du Trumpek % 30eko muga-zerga ezartzeak bien arteko merkataritza etetea ekarriko lukeela
Donald Trumpek AEBko presidenteak iragarri du % 30eko muga-zergak ezarriko dizkiela Europar Batasuneko produktu guztiei, abuztuaren 1etik aurrera. Brusela prest agertu da negoziatzen jarraitzeko, nahiz eta "beharrezkoa" izanez gero, neurriak hartzeko aukera zabalik utzi duen.