Litioa erabakigarria izan liteke Alzheimerra agertzeko eta gaixotasunaren aurkako tratamendua emateko

Harvardeko Medikuntza Eskolako (Ameriketako Estatu Batuak) ikertzaileek burmuinean litioa galtzeak oroimenaren narriadura bizkortzen duela egiaztatu dute, Alzheimerren gaixotasunari lagunduz, eta konposatu horrek munduan 400 milioi pertsona ingururi eragiten dien eritasunaren tratamenduan laguntzeko aukerari ateak zabaldu dizkiote.

Alzheimerrarekin burmuinean anomalia batzuk gertatzen dira, hala nola beta amiloide proteinaren metaketak, tau proteinaren harilka neurofibrilarrak eta REST izeneko proteina babeslearen galera. Hala ere, horiek ez dute erabat azaltzen gaixotasuna agertzea, izan ere, horiek dituzten pertsona batzuek ez dute arazo kognitiboaren zantzurik erakusten, eta beta amiloidera zuzendutako botikek ez dute oroimenaren galera etetea lortzen.

Nature aldizkarian argitaratutako lanak, 10 urtetan zehar egindakoak, litioa Alzheimerraren inguruko historia osatzeko erabakigarria izan daitekeela adierazten du. Ikerlanak lehen aldiz erakusten duenez, litioa modu naturalean produzitzen da burmuinean, neurodegenraziotik babesten du eta neurona mota nagusi guztien funtzionamendu normalari eusten dio.

Ikertzaile taldeak masa-espektroskopia mota aurreratu bat erabili du burmuinean eta odolean 30 metalen mailak neurtzeko, kognitiboki osasuntsuak diren pertsonetan, dementzia goiztiar batean eta Alzheimer aurreratua duten beste batzuetan. Horretarako, Chicagoko Rush Memory and Aging Projecten garuneko ehun banku bat erabili zuen.

Litioa izan zen taldeen artean emaitza oso ezberdinak eman zituen metal bakarra, memoria galeraren lehen tarteetan aldatu zena. Maila altuak eman zituen pertsona kognitiboki osasuntsuetan, baina oso txikiak narriadura arina edo Alzheimer aurreratua zutenetan.

Jarraian saguetan egindako esperimentu batek argitu zuen animalietan litio falta ez dela soilik Alzheimerren gaixotasunarekin lotzen, baizik eta eritasuna garatzen laguntzen duela.

Emaitza horietatik abiatuta, adituek litiozko tratamendu batek, zehazki litiozko orotatoak, saguen memoriaren narriaduran zituen ondorioak egiaztatzea ekarri zuen. Horrek gaixotasunarekin lotutako kaltea lehengoratu eta memoriaren funtzioa berrezarri zuen, baita gaixotasun aurreratua zuten sagu zaharretan ere.

Beste aurkikuntza batek nabarmendu zuen bizitzaren lehen urteetan litio-maila egonkorrak mantentzeak Alzheimerra agertzea prebenitzen duela, eta, horrela, osagai horrek prozesu patologikoa bultzatzen duela berretsi dute.

Ikertzaileek baieztatu dute, ondorengo ikerketetan emaitzak errepikatzen badira, litioa neurtzeak,  odol analisi arrunten bidez, Alzheimerra izateko arriskuan dauden pertsonak identifikatzeko modu bat eskain lezakeela egunen batean, gaixotasuna prebenitzeko edo atzeratzeko tratamendu batekin onura aterako luketenak.

Hala ere, gizakiengan neurodegenrazioaren aurkako litiozko tratamenduaren segurtasuna eta eraginkortasuna oraindik frogatu ez direnez, ikerketaren egileek litioa beren kabuz kontsumitzen ez hasteko ohartarazi diete herritarrei.

Ildo horretan, ikertzaileek azpimarratu dute azterlan honen emaitzak "etorkizun handikoak" direla, baina "tentuz" jokatu behar dela, pazienteen artean oraindik saiakuntza klinikoak egin behar direlako litioaren eraginkortasuna eta segurtasuna egiaztatzeko erabilera terapeutikoa hasi aurretik.