Guillermoren ezko museoan penaturik
Gutako askok debozioz baino maltzur maite dugu Guillermo del Toro zinemagilea, ilunabarrean (ez) diren munduen sortzaile fina.
Zinez maitatzen dugu mexikar hori. Aspaldian, aspaldi zahar-zahar batean Donostiako Beldurrezko Astera bere Cronos filmarekin arrimatu zenetik. Joan den mendeko kontuak dira horiek, baina guk, iluntasunezko, itzalezko izakiok, beti eusten diogu irmo gure antzekoa denari eskainitako leialtasunari. Hor, aterpe epela aurkitu dugun dimentsio ezezagunetan, beste inon baino ezinbestekoagoa suertatzen baitzaigu gure anai/ahizpatasun berezia.
Maite dugu, ba, Guillermo. Eta kasik bere lan oro. El espinazo del Diablo, El laberinto del fauno, Hellboy, Mimic, La cumbre escarlata, La forma del agua…
Laket dugu berak atsegin duen zinema ere: Jean Cocteauren La Bella y La Bestia, Preston Sturgesen Los viajes de Sullivan, Dreyerren Vampyr, Terry Gilliamen Brazil, Cronenbergen Crash, Franjuren Los ojos sin rostro…
Jeloskor ez gara amodio kontuetan. Maite du berak Tod Browningen Freaks. Baita guk ere. Pablo Bergerren Blancanieves hainbeste. Wieneren Caligari bezainbeste. Berla eta Malzieuren La mecánica del corazón bezala. Bai berak bai guk aspaldiko zine beltza dugu aldareetan. Bai, zuri-beltzeko pelikula gaizto eta gaiztotu horiek, non gupidagabeko emakumeek (Dietrich, Stanwyck, Crwaford, Lamarr, Davis…) gizonezkoak erabiltzen zituzten jostailu. Guillermoren El callejón de las almas perdidas-eko Cate Blanchettek egiten duen moduan…
Izkribu hau maitasun aitorpen bat duzue, alta. Aitorpen tristatua zeren eta… zerbait arraroa, zerbait desatsegina, zerbait nekosoa antzeman baitiogu gutako hainbatek joandako garaietan egindako pelikula bat ispilu eta gidari duen Guillemoren azkenari, bueltatuko ez diren iragan denboretan idatziriko nobela bat ardatz duen Nightmare Alley horri.
Izan daiteke, justu hori: badira bueltatuko ez diren garaiak. Badira itzalen artean galdu ziren manerak. Egungo aktoreek ez dakite atzokoek bezala mugitzen, ibiltzen, janzten duten arropa eramaten. Ez baitira joandako aro horietako biztanle. Bai, antzezle onak dira. Baina, ai… milurteko honetako kreaturak ere.
Gauza bera gertatzen da filmaren testuretan. Aspaldiko zeluloideak, aspaldiko laborategietan errebelatzen zen hark, beste motakoak zituen. Gaur egungoaren izana biziagoa da, distiratsuagoa. Eta digitalizatu ondoren, filmak bolumena eta argi-ilunak galtzen ditu. Bai pena gurea, Guillermoren kale zuloa ezko museoa baino ez da. Maite dugu, ordea.
Zure interesekoa izan daiteke
"Denetariko 1.026 nobedade aurkeztuko dira Durangoko Azokan"
175 partaidek 285 erakusmahai jarriko dituzte Landakon aurten, Beñat Gaztelurrutia Durangoko Azokaren koordinatzaileak gaur aletu duenez.
Berbagailua eta Atartea guneak estreinatuko ditu Durangoko Azokak, podcasten eta Arte Ederren plazak
60. edizioan, 285 erakusmahaitan paratutako 1.000 nobedadetik gora, inoiz baino gehiago, eta 273 ekitaldi eskainiko ditu DA Kulturaren Jaialdiak. Egitarau osoa iragarri dute, gaur, Landakon.
"Olatuaren enbatean. Emakumeak eta itsasoa XX. mendean" erakusketa Bermeoko Arrantzaleen Museoan
Kostaldeko emakumeen lana funtsezkoa izan da arrantzan eta itsas historian, baina ez da aintzakotzat hartu izan; gizonezkoena izan da beti ardatz. Hori dela eta, emakume horien lanak izan duen, eta duen garrantzia aldarrikatzeko, Bermeoko Arrantzaleen Museoan Olatuaren Enbata erakusketa antolatu dute. Neskatila, saregile kontserberetako langile zein emakume armadoreen eguneroko lana erakusten duten objektuak jaso dituzte, baita emakume horien testigantzak ere. Era berean, bisita gidatuak zein hitzaldiak eta mahai inguruak eskainiko dituzte.
ZuNonHanDA! azoka ibiltariak Durangoko Azoka zabalduko du
Azaroaren 17tik abenduaren 4ra, Durangoko Kulturaren Jaialdia hasteko bezperara arte, 22 liburu aurkeztuko dituzte Euskal Herriko 19 liburu dendatan. Lehenengoz, Azoka egin aurretik egingo dute ZuNonHanDA!, bost aldiz haren ondoren egin eta gero.
"Hasiera bat" diskoaren birako azken kontzertua eman du Gorka Urbizuk, Victoria Eugenia Antzokian
Gorka Urbizuk igande honetan eman du "Tour Bat" biraren azken kontzertua, Victoria Eugenia Antzokian (Donostia). Lekunberriko musikariak 4 kontzertu eskaini ditu Donostiako antzoki horretan, eta sekulako harrera eta berotasuna jasota, denetan agortu ditu sarrera guztiak. Igandeko kontzertua ikusgai izango da oso osorik ETBn.
Eñaut Elorrieta eta Alos Quartet “Ahots kordak” prestatzen ari dira, kontzertu bakanen sorta
Estreinakoz, Eñaut Elorrietak eta Alos Quartetek kontzertu sorta bat emango dute: "Ahots kordak". Taldea sinplea eta eraginkorra izango da: soka laukote bat, ahotsaz osatua. Bidaia musikal honen lehen geldialdia Tolosan izango da, urtarrilaren 3an. Gasteizen, Zornotzan eta Donibane Lohizunen arituko dira gero.
Oinkari taldeak dantzan ospatuko du bere mende erdia
Villabonako dantza taldeak “50 urte dantzan” ikuskizuna taularatuko du Olaederra kiroldegian ostiralean, hilak 21. Korrontzi folk taldea urteurrenari batu zaio, “Oinkari 50” kantuaren bidez.
Durangoko Azokaren 60. edizioaren iragarkia
Durangoko Azokaren 60. edizioa abenduaren 5etik 8ra izango da. Iratxe Reparazen bizkar dago aurtengo Azokaren zuzendaritza kreatiboa.
Olaso Dorrea Fundazioaren funtsak handituz doaz, dohaintza baliotsuei esker
Olaso Dorrea Fundazioa bere artxiboak eta Monzon-Olaso Etxe Museoaren bilduma (Bergara) handitzeko eta aberasteko lanean ari da. XX. mendetik gaur arteko historian sakondu nahi du Fundazioak, bai eta ezagutarazi ere, eta, bide horretan, hauek jaso dituzte: Telesforo Monzonek gordetako Sabino Aranaren mikrofilmatutako obraren kopia bat, Lauaxetaren gabardina eta gurutzea, Karmele Urrestiri eta Txomin Letamendiri (Karmele filmeko protagonistak) Agirre lehendakariaren Gobernuak emandako dokumentazioa, Otaegi eta Garmendiaren aldeko pankarta, bala tiroz zulatutako Txomin Iturberen alkandora eta Txillarre baserriko lehen akordioaren originala.
“Gipúzcoa” Pio Caro Barojaren dokumentala, Tabakaleran
“Ipuscua” izena lehenbizikoz agertu zeneko milagarren urteurrenaren ospakizunei dagokie proiekzioa. Pelikula 1976 eta 1979 urteen artean filmatu zuten, eta Gipuzkoako orduko errealitate sozial eta kulturala jasotzen duen dokumentu etnografikoa da.