Murmansk aldera goazela, egin beharreko tren-aldaketa zeluloide zein paperezkoak
Bada gurean alde, bazter, txoko batera utzi ezinezko film bat. Ez badiozue Juho Kousmanenek egindado Hytti nr 6/ Compartiment Number 6/ Compartimento nº 6 izenburuko horri erreparatzen, damutuko, penatuko, lotsatuko, tristatuko zarete gero. Arestik idatzi zuen legez, sipula-sipulorum. Amen.
Erremediorik gabeko galera suertatuko zaizue, eta inori ez diozue errua bota ahalko Cannesen estreinatu zenez geroztik denok egin baitugu sutsu bere alde. Hitz, berba, hizki, soinu egin bere faborean, zuek gal ez dezazuen.
Tren bat hartu behar dugu. Luzea izango da bidaia. Luzea oso. Moskun sartuko gara 6 zenbakia duen konpartimentuan. Ez, ez pentsa Iparraldea zeharkatzen duen TGVan joango garenik. Ezta Madrildik Sevillara ordu pare batean iristen den AVEn. Ez kezkatu, ez goaz Euskal Herriko hiriburuak istant batean lotu behar zituen arren oraindik alegiazkoa den AHT horretan. Ez, segun eta zein edadekoak zareten ezagunak/ezezagunak egingo zaizkizuen aspaldi zaharrean burdinazko bideetan barna zihoazen tren horietako batean dugu erreserbatua lekua.
Konpartimentu itxi batean. Zorionak, zoritxarrak edo patu guratsuak erabaki dute, dagoeneko, nolakoa jasan/gozatu ezinbesteko konpainia gurea. 1934 kilometro dugu egiteko. Gau eta egun pare bat emango dugu hala moduzko banku eta literan. Bagoiaren zaindariak tea salduko digu, eta izan bada bazkariak zein afariak eskaintzen dituen bagoia, baina izokina eta kabiarra trena martxan jarri orduko, menutik kanpo izango dira…
1934 km. Benetako trenak 34-39 ordutan egingo ditu. Zeluloidezkoa hartuz gero, 107 minututan iritsiko gara laku izoztu baten ertzera. Hara goaz egun 10.000 urte gure arbasoek bertako harrien gainean marrazturiko irudiak nahi ditugulako ikusi.
1.934 kilometro. 107 minututan. Zelako bidaia! Ikaragarria, markatik fuera-fuerakoa. Gizakiok ditugun kezka, ardura, amets, tristezia, alegrantzia, lokamuts oro agerian. Herrialde baten isla. Hautsez eta terrorez beterikoa. Alkohol txarraren kiratsa dario filmari. Minaren usain gazia. Baina derrepentean… Derrepentean, zer? Ez dizuet esango, zuek behar duzue pelikula ikusi. Hemendik, gauza bakar bat: tren-aldaketa bi gomendatzen dizuet, helmugara iritsi orduko eta etxera bueltatzerakoan ahalik eta oroipen bikainenak, sendoenak, ezabagaitzenak izan ditzazuen. Bata zeluloidezkoa da. Paperezkoa bestea.
Juho Kousmanen zinemagile finlandiarrak badu ikusgai Filmin plataforman bere lehenbiziko lan txit, arras, osoki gomendagarria, Hymyilevä mies /The Happiest Day in the Life of Olli Mäki/ El día más feliz en la vida de Olli Mäki/, 2016ko zuri-beltzezko harribitxia. Bertan zera kontatzen digu Cannes seko eta gozo harriturik, txunditurik, utzi zuen autoreak: boxeolari fin-fin bat munduko koroa lortzeko prestatzen ari da. Gimnasioan, ring gainean, saunan. Arazo bakarra? Raja izeneko neska batekin maitemindu dela… Malenkonia epelaz gainezka egiten du 4 euroren truke zuen etxe barruko pantaila pribatuan ikusi behar duzuen fabula honek.
Paper gainean egin behar duzue bigarren tren-aldaketa. Gaztelaniaz zein ingelesez. Espainolez, Hegoaldeko liburu-denda preziatuenetan duzue salgai Hytti nr 6/ Compartiment Number 6/ Compartimento nº 6 filmerako abiapuntua suertatu den Rosa Liksom idazlearen liburua. Irakurtzeko aukera galduz gero, dolutuko zarete. Berriro. Betiereko.
Beste kontu batek ere beteko dizkizue begiak malkoz; paperezkoa esku artean duzuela hartzen baduzue zeluloidezko trena, ezin hobe konprenituko duzue batean erabilitako lengoaia ez dela besteak darabilena baina biak direla zinez benetakoak. Ez galdu tren horiek, otoi.
Albiste gehiago kultura
Fermin Muguruzaren "azken akelarre antifaxista"
Navarra Arenan agurtu zuen larunbatean bere nazioarteko bira abeslari irundarrak, 11.000 jarraitzaileren aurrean. Bere musika ibilbideari errepasoa egin, eta Iñigo Cabacas eta Aitor Zabaleta izan zituen gogoan atzokoan, bai eta palestinar herria ere.
Fermin Muguruza: "Bira garrantzisua izan da ikusteko non nengoen, non egon naizen eta non nago orain"
Fermin Muguruzak birako azken kontzertua eskainiko du bihar, Iruñean. Berezia izango dela dio musikariak; izan ere, familia eta ezagunak izango ditu bertan. Muguruzak errepasoa egin du azken bira honek utzitako momenturik goxoenak azalduz; horien artean, Madrilgo kontzertua eta birak utzitako irakaspenak.
Jose Ramon Soroizek irabazi du interpretazio onenaren Zilarrezko Maskorra, Zhao Xiaohong aktore txinatarrarekin batera
Jose Ramon Soroiz aktore euskaldunak irabazi du Donostiako Zinemaldiko interpretazio onenaren saria, 'Maspalomas' filmean egindako lanagatik. Ex aequo izan da saria, Zhao Xiaohong txinatarrarekin ('Her heart beats in its cage' ) batera. Soroizek filmeko zuzendariei eta bere familiari eskerrak eman dizkie, baita bere herriari, Legorretari, ere.
EITBk Jennifer Lawrence elkarrizketatu du, Zinemaldiko Donostia Saria irabazi ondoren
Aktore gazteak Die, My Love filma aurkeztu du Donostian, erditze osteko estresa duen ama bati buruzkoa. "Lynne Ramsay zuzendaria gure garaiko handienetakoa da. Bere poesiak eta zinemagintzak ikustea merezi dute", esan du. Oraindik ezin izan du hiriaren erdigunetik irten, baina prest agertu da.
Joseba Etxebarria Uriarte, Son Gokuren euskarazko ahotsa, hil da
Bikoizketa aktore, bertsozale eta musikari larrabetzuarra zendu da, gaixotasun larri batek jota, 69 urte zituela.
"Duela 20 urte sortu zen lantalde bati emango zaio Zinemira saria"
Telmo Esnal eta Asier Altuna zuzendariek Zinemira ohorezko saria jasoko dute astearte honetan, Euskal Zinemaren Galan. Duela 20 urte eta Zinemaldian estreinatu zen, hain justu, elkarrekin egindako lehen filma: "Aupa Etxebeste!". Euren ibilbidearen hastapenak gogoratu ditugu, eta film horrek euskal zinemagintzari egindako ekarpena.
Albiste izango dira: Zinemaldiaren hasiera, lehendakariaren eta Illaren arteko bilera, eta abisu horia beroagatik
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Robert Redford hil da, 89 urte zituela
Aktore, zuzendari eta aktibista estatubatuarra bere etxean hil da, Utahn, The New York Times egunkariak jakitera eman duenez.
'The Studio', 'Adolescence' eta 'The Pitt' nagusi Emmy sarietan
"The Studio" telesailak 13 sari jaso ditu eta Emmy sarien 77. edizioko garaile nagusia izan da. Los Angelesen egindako ekitaldian "The Pitt" eta "Adolescence" telesailak ere nabarmendu dira.
"The Studio", "Adolescence" eta "The Pitt" garaile Emmy sarietan
Seth Rogen protagonista duen komediak 13 sari lortu ditu guztira, tartean komedia eta aktore onenarenak, Los Angelesen egin duten Emmy sarien 77. edizioaren galan.