2024/12/09 - 21:31

Zientziaren munduan 2024an eragin handiena izan duten 10 pertsonak

Birus "ehiztari" bat, erloju nuklearren diseinatzaile bat, adimen artifizialean aditu bat... "Nature" aldizkari ospetsuak 2024an zientzian mugarri izan diren 10 pertsonak aukeratu ditu.

2024/12/04 - 09:25

Artikoa 2030. urtea baino lehen gera liteke itsas izotzik gabe, ikerketa baten arabera

Berotze globalaren mugarri izan daitekeen gertakari hori uste baino lehenago jazo daiteke: 2027ko abuztuan, aurreikuspen ezkorrenen arabera. Artikoa izotz gabe geratzeak ekosistemari eta klimari eragin diezaieke, muturreko fenomeno meteorologiko larriagoak eraginda.

2024/11/18 - 07:00

''Aurreikusten da 2050erako infekzioek minbiziak baino heriotza gehiago eragingo dituztela''

Bakterioek antibiotikoei aurre egiten ere ikasten dute, eta, beraz, litekeena da etorkizunean osasun-arazo handia izatea. Igor Horrillo EHUko Farmazia Fakultateko dekanordeak azaldu du guk geuk asko egin dezakegula erresistentzia hori saihesteko.

2024/10/22 - 18:34

Futbolariek gaixotasun neurodegeneratiboak izateko arrisku handiagoa dute buruko kolpeen eraginez

Ikerketak azken 50 urteetan buruan hartutako kolpeak areagotu egin direla egiaztatu du. Kalkuluen arabera, profesionalek 2.000 burukada inguru ematen dituzte 20 urteko ibilbidean, eta 10 urtean % 50eko probabilitatea dute garuneko konmozioa izateko.

2024/10/13 - 11:59

''Mamu-partikulak'' atzemateko esfera garden erraldoi bat eraiki du Txinak lurpean

35,4 metroko diametroa eta 12 solairuko altuera du dispositibo erraldoi horrek, eta lurpean dago, 700 metroko sakoneran, granitozko geruza baten azpian, Kaipingen, Jiangmen hirian. "Unibertsoaren misterioak argitzeko mamu-partikulak" jasotzea du helburu, Xinhua albiste-agentziak jaso duenez.

2024/10/11 - 15:24

“Mendeko kometa” ikusteko azken aukera

Urriaren 12tik aurrera, Tsuchinshan-ATLAS kometa, “mendeko kometa” bezala ezaguna, Lurretik gertu kokatuko da eta ikusi ahal izateko egunik egokienak izango dira.

2024/10/08 - 14:52

Hopfieldek eta Hintonek irabazi dute Fisika Nobel 2024 saria, "makinen ikaskuntzari" egindako ekarpenagatik

Bi fisikariok sare neuronal artifizialen bidez "automatikoki ikastea ahalbidetzen duten funtsezko aurkikuntzak" egin dituztela nabarmendu du Suediako Akademiak, adimen artifizialaren oinarriak ezarriz.

2024/10/07 - 21:28

Insomnio hilgarriaren aurkako terapiaren bila dabil CIC Biogune

Gaixotasun arraro hau Arabako 20 familiatako kideek daukate. Ikertzaileen ustez, 5 urte inguru beharko dira emaitzak ikusten hasteko.

2024/09/25 - 11:48

Perez Iglesias: "Duplizitaterik ez dago, Ikerbasquek ekarpena egingo dio Ikasketa Aurreratuen Zentroari"

Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza sailburuaren arabera, Ikerbasquek funtzio "esanguratsua" izango du Ikasketa Aurreratuen Zentroan.

2024/09/23 - 16:05

Perez Iglesias sailburuak ikerlarientzat Ikasketa Aurreratuen Zentroa sortzea proposatu du

Hurrengo lau urteotan Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza Sailaren lerro nagusien nondik norakoak azaldu ditu Legebiltzarrean. Iragarri duenez, euskarazko ikasketen kopurua handitu eta beketarako diru gehiago bideratuko du (% 6ko igoera).

2024/09/15 - 13:14

Polaris Dawn misio espazial historikoaren parte-hartzaileak Lurrera itzuli dira

Aste honetan, historian izandako lehen ibilaldi espazial pribatua egin dute. Elon Musk aberatsaren SpaceX enpresak egin ditu misio honetan erabili dituzten jantzi bereziak.

2024/09/14 - 10:51

Polaris misioko tripulatzaile batek ''Star Wars''eko abesti bat jo du espaziotik, munduko orkestrekin batera

"Batasuna eta itxaropena irudikatu nahi ditu emanaldi honek, eta mundu osoko haurren erresilientzia eta potentziala azpimarratu", esan du Sarah Gillis astronautak SpaceX enpresaren 'Dragon' kapsulatik.

2024/09/12 - 22:40

Amonite erraldoi baten fosila aurkitu dute Langraiz Okan

87 milioi urte inguru ditu eta Arabako Natur Zientzien Museoan gorde eta aztertuko dute.

2024/09/06 - 19:07

Animalia bizidunen azal eta ehunak garden bihurtzea lortu dute, elikagai-koloratzaile bat erabiliz: Tartrazina

Science aldizkariak argitaratu du Stanfordeko Unibertsitateko ikerketa. Aurrerapen handia izan daiteke diagnostikoak egiteko orduan, horietako zenbait esku-hartze inbaditzailerik gabe egitea ahalbidetuko lukeelako. Hala ere, gizakietan probatzea, inoiz lortzen bada, urrun egon daiteke oraindik.

2024/08/25 - 16:29

Elena Galan ikerlaria da BC3 zentroan, eta udan artzain lanak egiten ditu

Klima aldaketa aztertzeko zentroan ikertzen du Ekonomiaren Historian doktoreak. Besteak beste, muturreko tenperaturek animaliei nola eragiten dieten ikertu du, eta hori mendian praktikan jartzea erabaki zuen orain dela hiru urte.

2024/08/19 - 18:53

Gasteizko Batailaren monumentuaren egoera ebaluatzeko ikerketa zientifikoa hasi da

Gasteizko Batailaren monumentuaren azterketa zientifikoa hasi da. Egoeraren ebaluazioa egingo da, ondoren zaharberritzeko. Monumentua, hiriaren ikurra, 1917an inauguratu zen eta Fernando VIIak Napoleonen aurka lortutako garaipena oroitarazten du.

2024/08/17 - 16:39

LUR-1 euskal satelitearekin konektatu du AVSk

12:39an egin du bat Added Value Solutions Arabako enpresak Euskal Herrian osorik garatutako satelitearekin. Lehendabiziko urratsa eginda, egunean lau aldiz jasoko dituzte datuak, HAZI edo AZTI agentziek, esate baterako, iker ditzaten.

2024/08/12 - 15:48

Bizkaiko golkoan marrazo zuriak aurkitzeko misioa du 'Ocearch' ontzi zientifiko estatubatuarrak

Aztiko, Valentziako Ozeanografikoko eta Kanaria Handiko Unibertsitateko zientzialariek osatutako talde bat lanean dabiltza, Mediterraneoko marrazo zuria arrisku kritikoan egonik, uste dutelako ohiko ibilbideak aldatu dituela eta Bizkaiko golkoko urak gurutzatzen hasi dela elikatzeko.

2024/07/17 - 20:10

Zaharrak diren saguen bizi-itxaropena % 25 luzatzea lortu dute gaixotasunik garatu gabe

Proteina inflamatorio baten blokeoak metabolismoa eta funtzio muskularra hobetzen ditu saguetan, eta, aldi berean, zahartze eta hauskortasun zantzuak murrizten ditu.

2024/07/13 - 15:06

Antxoaren biomasa 143.000 tonakoa da Bizkaiko golkoan, batez besteko historikoaren gainetik

Azti euskal zentro zientifikoak egindako ikerketa baten arabera, antxoak "egoera onean" jarraitzen du. Amaia Barredoren hitzetan, horrek "Euskadiko arrantza-sektorearen jasangarritasunaren alde egin dugun apustua balioesten du".