Pentsiodunen erosteko ahalmena % 40 jaitsiko da, 2050. urtea arte
Pentsioak batez beste "% 40 inguru" jaitsiko dira 2050. urtea arte, Espainiako Gobernuak onartutako erreformaren ondorioz, Ignacio Zubiri Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) Ogasun Publikoko katedradunak ohartarazi duenez.
"Boulevard" Radio Euskadiko saioan egindako elkarrizketa batean, Zubirik "herritarrei engainatzea" leporatu dio Mariano Rajoyren Exekutiboari, pentsioak % 0,25 igoko direla esateagatik.
Katedradunak adibide bat jarri du: pentsioen balio nominala % 0,25 igotzen bada, eta, espero bezala, inflazioa % 1,5 igotzen bada, pentsiodunen erosteko ahalmena puntu bat baino gehiago murriztuko da. "Hori horrela, irabazi ala galdu egingo duzu? Galdu!", nabarmendu du Zubirik.
"Fatima Bañez ministroak eta horren aholkulariek Ekonomiako lehen ikastaroaren lehen ikasgaia galduko zuten: garrantzitsuena ez dira aldagai nominalak, baizik eta errealak; gainerako guztia lilurak dira", deitoratu du.
Salbuespen gisa, kotizazio gabeko pentsioak aipatu ditu katedradunak, erreformak ez baitu eraginik izango horietan. "Arazo bakarra gutxieneko zenbatekoa ezartzea izango da, baina erreformak ez du eraginik izango mota horretako pentsioetan", zehaztu du.
Bestalde, erreforma krisiaren testuingurua kontuan hartuta egin izana salatu du Zubirik, ekonomia suspertu egingo baita. "Ekonomian zikloak daude, eta, beraz, ezin dira erreformak egungo egoera iraunkorra izango dela pentsatuta egin", esan du.
Baliabide ekonomiko gehiago sortzeko proposamen bat ere egin du: "Zerga sistema erreformatzeko malgutasun handia dago, eta, ondo eginda, epe ertainean baliabide ugari sortuko lirateke". Dena dela, bidea ez litzatekeela zergak igotzea izango argitu du Zubirik, baizik eta "orain zergarik ordaintzen ez dutenak zergak ordaintzen hastea". "Alde handia dago diru-bilketa handiagoa izan dadin, zergak dagoeneko ordaintzen dituztenek, soldatakoek bereziki, zerga gehiago ordaindu gabe ere".
Pentsio plan pribatuak ez dira konponbidea
Pentsiodunen erosteko ahalmena jaitsi egingo bada ere, Zubirik ez du plan pribatuak konponbidea direnik uste: "Sistema pribatuak ez dira eraginkorrak izan mundu osoan oro har, eta Espainian zehazki. Izan ere, kontsumitzaileei eskaini zaizkien errentagarritasunak lortzeko, burtsan inbertitu beharra dago, eta badakigu nola dagoen burtsa".
EHUko adituak irmo esan du: "Ez engainatu, plan pribatu batek ez ditu errentagarritasun handiak sortuko; ez espero % 4ko edo % 5eko errentagarritasuna, baizik eta % 2koa edo % 3koa, zortea baduzu".
Azken finean, familiek etxea ordaintzeko erabiltzen dituzte aurrezki gehienak, eta, horregatik, "oso diru gutxi" geratzen zaie pentsio plan pribatu bat ordaintzeko.
"Ia ezinezkoa da erretiratu eta gero bizimodu erosoa izatea. Plan pribatua ordaindu dezaketenek ez dute halakorik behar, hori da paradoxa", adierazi du.
Albiste gehiago ekonomia
Industriaren geldialdiak ekonomiaren hazkundea galarazten duela ohartarazi du Adegik
Fakturazioak eta eskariak ez omen dira hazten azken boladan. Enplegua ere gutxiago hazten ari da, eta Gipuzkoako enpresek uste dute laster batean hazkunde hori “zero" izango dela.
Euskadiko Medikuen Sindikatua kalera atera da Estatutu Markoaren zirriborroaren aurka
Lanuzteak bestelako jarraipena izan du EAEko hiru probintzietan: Bizkaian, profesionalen % 30ek egin dute greba; Gipuzkoan, % 26,89k; eta, Araban, % 16,52k, Osakidetzaren arabera. Arratsaldean, parte-hartzea % 10,33ra jaitsi da EAEn.
Jaurlaritzak bertan behera utzi du angula arrantzatzeko 2025-26ko kanpaina, espeziearen egoera "kritikoa" dela eta
Hainbat txostenen arabera, orain arte aplikatutako neurriek ez dute balio izan espeziearen egoera kritikoa lehengoratzeko, eta, horren aurrean, Arrantza Sailak espeziea berreskuratzeko neurriak indartzea erabaki du egoera atzeraezina izan baino lehen.
Medikuak kalera atera dira Estatutu Markoaren zirriborroaren aurka
Lan-baldintzak negoziatzeko mahai propioa exijitzen dute medikuek. "Guk diseinatu eta negoziatu nahi dugu, negoziazio-mahai horretan ordezkaritza ia nulua baitugu", adierazi du Ana Santorcuato Euskadiko Medikuen Sindikatuko ordezkariak.
Medikuak estatutu propioa eskatzeko greba egiten ari dira Estatu osoan
Osasun publikoko medikuek greba eguna dute gaur Estatu osoan. Euskadin, gainera, Euskadiko Medikuen Sindikatuak (SME) elkarretaratzeak deitu ditu hiru hiriburuetako ospitale eta anbulatorioetan.
Gasteizko lorezainak eta Enviser enpresa, akordioa lortzeko bidean
Bilera luzea izan dute ostegun honetan Precon, eta itxaropentsu irten dira. Langileak batzartuko dira eta enpresak dagozkion kontsultak egingo ditu, hurrengo bileran akordioa ixteko helburuarekin.
Lan-eskaintza publikoetan euskara blindatzeko EAJ eta EH Bilduren proposamena izapidetzea ahalbidetu dute
Eusko Legebiltzarrak bi lege proposamen izapidetuko ditu lan-eskaintza publikoetan euskara blindatzeko. EAJk bat aurkeztu du, eta PSE-EE gobernukideak ez, baina EH Bilduk babestu egin du. Koalizio soberanistak beste bat aurkeztu du, eta jeltzaleen abstentzioari esker aurrera atera da.
Irailean, langabezia-tasa % 2,02 jaitsi da EAEn, eta % 0,4, Nafarroan
2024ko iraileko datuen aldean, 1.027 langabe gutxiago (% 0,95) daude EAEn, eta 1.232 gutxiago (% 4,16), Nafarroan. Halaber, abuztutik irailera, Euskadiko Gizarte Segurantzan 11.475 lagun afiliatu dira; Nafarroan, aldiz, 719 pertsona gutxiago daude Gizarte Segurantzan izena emanda.
Alokairuen indizeak 500 euro baino gehiago jaitsi ditu Donostian eskainitako prezioak
Gipuzkoako herri tentsionatuetan, azken bost urteetan alokatuta egon ez diren edo lehen aldiz merkaturatu diren edukitzaile handien eta pisuen kontratu berriei bakarrik aplikatu beharko zaie prezio-tarte berria.
Eusko Jaurlaritzak Indartuz inbertsio funtsa sortuko du, eta 400 milioirekin hornituko du
Gainera, Finkatuz inbertsio funts publikoak estatutuak eguneratuko ditu enpresetan parte hartzeko irizpideak malgutzeko. Esaterako, ez da horretarako baldintza izango enpresak egoitza Euskadin izatea, eta nahikoa izango da lurraldean "eragina" izatea.