Emakumeen Nazioarteko Egunaren historia eta jatorria
Emakumeen Nazioarteko Egunaren historia mende bat inguruan garatu da, Nazio Batuen Erakundearen arabera:
1909: AEBko Adlerdi Sozialistak egindako deklarazio bati jarraiki, Emakumeen Egun Nazionala ospatu zen otsailaren 28an estatu guztietan, eta hala jarraitu zuten egiten otsailaren azken igandeetan, 1913ra arte.
1910: Internazionalak, Kopenhagen egindako bileran, nazioartera eraman zuen Emakumeen Eguna, emakumearen eskubideen alde eta sufragio unibertsala lortzeko asmoz. Proposamena aho batez onartu zuten 17 herrialdetatik joandako 100 emakumeek; horien artean, Finlandiako Parlamentuan ordezkaritza lortu zuten lehen hiru emakumeak zeuden. Ez zuten data zehatza erabaki.
1911: Kopenhagen aurreko urtean hartutako erabakiaren ondorioz, Emakumeen Nazioarteko Eguna ospatu zen lehen aldiz, martxoaren 19an, Alemanian, Austrian, Danimarkan eta Suitzan. Herrialde horietan egindako mitinetan, milioi bat pertsona baino gehiago izan ziren, emakumezkoak zein gizonezkoak. Bozkatzeko eta kargu publikoak izateko eskubideak ez ezik, lanerako, lan hezkuntzarako eta lanean diskriminazioa ez jasateko eskubideak ere aldarrikatu zituzten.
1913-1914: Lehen Mundu Gerraren bezperan Bakearen aldeko mugimenduak eratu ziren garaian, Errusiako emakumeek Emakumeen Nazioarteko Egunarekin bat egin zuten lehen aldiz, 1913ko otsailean. Europan, emakumeek hitzaldiak egin zituzten hurrengo urteko martxoaren 8ko bueltan, gainerako emakumeei elkartasuna adierazteko.
1917: Gerran bi milioi soldadu errusiar hil ostean, Errusiako emakumeek otsailaren azken igandea aukeratu zuten greba egiteko, "bakea eta ogia" eskatzeko. Politikariek kritikatu egin zuten greba, baina emakumeek egin egin zuten. Gainerakoa historia da: handik lau egunera, Errusiako tsarrak uko egin zion aginteari, halabeharrez, eta behin-behineko gobernuak bozkatzeko eskubidea eman zien emakumeei. Egun historiko hori otsailaren 23a zen, Errusian orduan erabiltzen zuten juliotar egutegiaren arabera; martxoaren 8a, egutegi gregorianoaren arabera.
1975: Emakumeen Nazioarteko Urtearekin batera, Nazio Batuen Erakundeak Emakumeen Nazioarteko Eguna ospatu zuen aurrenekoz.
1995: Pekingo Plataforma eta Adierazpen historikoa 189 gobernuk sinatu zuten, eta emakumeen eskubideak gauzatzeko bide orria ezarri zuen.
2014: Emakumeen Egoera Soziala eta Juridikoaren Batzordeak egindako 58. edizioan (CSW58), genero berdintasunaren inguruko gaiak aztertzeko urteroko bileran, "Emakume eta neskentzako Milurteko Garapen Helburuen aplikazioan lortutakoak eta sortutako erronkak" izan zituzten hizpide. NBEko eta gobernuz kanpoko erakundeek Milurteko Garapen Helburuak gauzatzeko emandako aurrerapausoak eta egitekoak falta direnak aztertu zituzten.
Albiste gehiago gizartea
Motozale bat hil da Loiun, autobus baten kontra talka eginda
Ezbeharra 22:10 aldera gertatu da, N-633 errepidean, aireportura bidean. Ertzaintzak ikerketa abiatu du emakumearen heriotza eragin duen ezbeharraren nondik norakoak argitzeko.
7 urte eta 6 hilabeteko kartzela-zigorra ezarri diote Nafarroan iloba bortxatu zuen gizon bati
Epaiaren arabera, 11 urtez auzipetua ezingo da biktimarengana 500 metro baino gutxiagora hurbildu, ezta harekin komunikatu ere. Epaileek, salatzailearen bertsioa berresten duten testigantzak daudela adierazi dute.
Foru Parlamentuak harrera egin die Nafarroan oporretan dauden adingabe sahararrei
Nafarroako Parlamentuak harrera familiekin uda igarotzen ari diren 100 bat haur saharar hartu ditu gaur. Ekitaldian, Foru Ganberako presidente Unai Hualdek ongietorria eman die haurrei, eta Tindufeko kanpalekuetako arazo burokratikoengatik haien etorreraren izandako atzerapena aipatu du.
Hiru pertsona zauritu eta beste hiru atxilotu dituzte Barakaldoko jaietan izandako borroka batean
Liskarra igande goizaldean gertatu zen, Karmengo jaien azken egunean. Zaurituetako batek hainbat ebaki izan zituen, botila batekin erasotu egin ondoren.
Ertzaintzak ikerketa abiatu du, Donostian arma zuriz egindako eraso bat argitzeko
Erasoa igandean gertatu da, Antiguon. Gizona Donostia Ospitalera eraman dute, zauri larriekin, eta oraingoz ez dute inor atxilotu.
Albiste izango dira: Istiluak Azpeitian, BSHko langileen bozketa eta hauteskundeak Japonian
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Emakumezko bat ikertzen ari dira autoarekin bikotekidea zauritu eta alde egiteagatik
Gertaera ostegun gauean izan zen Gasteizen, eta 23 urteko emakumea larunbatean aurkitu zuen Ertzaintzak. Gizona ospitalera eraman behar izan zuten larri zaurituta. Emakumeak dio gizona jarrera bortitzez autora autora igotzen saiatu zela eta beldurtuta ihes egin zuela, zauri larriak zituela jakin gabe.
Elkarretaratzea Barakaldoko txosnen gunean, arrazakeriaren aurkako herria direla aldarrikatzeko
Gaur arratsaldean elkarretaratzea egin dute Barakaldoko txosnen esparruan, bart gauean herriko bizilagun batek jasan zuen eraso arrazista salatzeko. Ohikoa da Karmengo jaietan beste herrialde batzuetatik bertara bizitzera etorritako bizilagunek txosna bat jartzea eta ez da inoiz arazorik izan. Atzo gizonezko bat gogor oldartu zen bertan lanean ari zirenen aurka, oihu arrazista eta jarrera erasokorrean. Torrepachecon gertatutakoa ikusita, jarrera horiek moztu eta Barakaldon horrelakorik ez dutela onartzen adierazi dute.
Baztandarren arteko senidetasun jai handia egin dute gaur Elizondon
Musika eta dantzaz betetako festa ospatu dute gaur baztandarrek. Bailarako ohitura eta izaeraren adierazgarri diren gaiak aurkeztu dituzte. Aroztegiko obren aurka aritzeagatik auzipetutako baztandarrek ireki dute desfilea.
59 urteko nafar bat hil da Esako urtegian kirola egiten ari zela
Lagun talde batekin joan da hildakoa urtegira. Une batean, oso nekatuta zegoela eta ezin zela ertzera iritsi abisatu du baina lehen erreskate-ibilgailua iritsi denerako hilda topatu dute.