Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalak 70 urte bete ditu
Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna modu berezian ospatuko da gaur mundu osoan. 70 urte bete dira Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsala onartu zuela Nazio Batuen Erakundearen batzar nagusiak, eta, hori dela eta, kanpaina berezia jarri da abian, adierazpen historiko horren garrantzia nabarmentzeko. Dokumentuaren egileetako bat Rene Cassin baionarra izan zen, eta munduan gehien itzuli den testua da; 500 hizkuntzatan baino gehiagotan irakur daiteke.
Pertsona guztien eskubideak aldarrikatzen ditu adierazpenak, horien sexua, arraza, erlijioa, hizkuntza, ideologia edota jatorria edozein dela ere. Mundu osoko adituek idatzi eta osatu zuten testua, eta herri eta nazio guztietan ezartzeko balio unibertsalak jasotzen ditu. Besteak beste, pertsona guztien balioa eta duintasuna gauza guztien gainetik jartzen du adierazpenak. Dokumentu horretan jasotako irizpideei esker, mundu bidezkoago baten oinarriak ezarri ziren, baina, hala ere, gaur egun, giza eskubideen urraketek ez dute etenik.
Emakumeak (haurrak zein helduak) dira giza eskubideen urraketa modu bortitzenean pairatzen dutenak. Munduko herrialde eta kultura guztietan gertatzen da indarkeria mota hori, gizarteko egitura guztietan; hilketa matxistak, bortxaketak eta sexu jazarpena eguneroko ogia dira herrialderik aurreratuenetan ere. Eta, noski, gatazka armatuek areagotu egiten dute emakumeen kontrako indarkeria.
300 ekintzaile baino gehiago hiltzen dira urtean
1948an adierazpena onartu zenetik, milaka eta milaka ahots altxatu dira giza eskubideen defentsan. Azken 70 urteotan, munduko bazter guztietan jarri dira martxan erakundeak, elkarteak eta gobernuz kanpoko erakundeak, pertsonen eskubideak oinarri hartuta.
Borroka horrek, baina, kostu handia izan du, kasu askotan. Nazio Batuen Erakundeak (NBE) gaur zabaldutako datuen arabera, egunero, batez beste, ekintzaile bat hiltzen da munduan, giza eskubideen defentsan ari dela.
Hain zuzen, ekintzaile horien guztien lana babesteko eta bermatzeko, adierazpen bat izenpetu dute mundu osoko adituek: "Ekintzaileek mehatxurik, abusurik edota indarkeriarik gabe giza eskubideen alde lan egiteko duten eskubidea" defendatu dute NBEko ordezkariek. 2017an, 300 aktibista baino gehiago hil zituzten mundu osoan.
Mobilizazioak
Munduko bazter guztietan egingo dira gaur mobilizazioak, giza eskubideak aldarrikatzeko. Euskal Herrian, besteak beste, Bilbon dago deituta manifestazioa, 19:00etarako.
Bizitegik, Fekoorrek, Alboanek, Amnistia Internationalak, Ongi Etorri Errefuxiatuak elkarteak, Aletuk eta Bilboko Auzo Elkarteen Federazioak deitu dute protesta. Moyua plazatik abiatuko da, eta Pio Baroja plazan bukatu. Ibilbidean zehar, Doctor Deseo taldeko abeslariak girotuko du martxa, herritarrei manifestaziora batzeko deia eginez.
Zure interesekoa izan daiteke
Barakaldoko 54 urteko emakumearen heriotza hilketa matxista izan dela baieztatu dute
27 urteko gizon bat atxilotu dute ustezko hiltzaile gisa. Agintariek hilketa gaitzetsi eta elkarretaratzea deitu dute biharko: 12:00etan, Barakaldoko Herriko Plazan. Argitan talde feministak, bestalde, beste bilkura bat deitu du astearterako, 19:00etan Bide Onera plazan.
Emakume batek sexu erasoa egin diotela salatu du Eibarren
Erasoa igandean gertatu zen, eta Ertzaintzak ikerketa zabaldu du. Oraingoz ez dute atxiloketarik egin.
Auto baten gidaria hil da GI-636 errepidean, Lezon, kamioi batekin aurrez aurre talka eginda
Errepidea itxita egon da bi noranzkoetan larrialdi zerbitzuak lanean aritu direnean eta errepidea garbitzeko lanek iraun duten bitartean. 17:45ak aldera zabaldu dute eta egoera normaltasunera itzuli da.
Olentzerok eta Mari Domingik ilusioz beteko dituzte Bilboko kaleak astearte honetan
Kalejira 17:30ean hasiko da Moyua plazatik eta Kale Nagusia zeharkatuko du Arriaga Antzokiraino. Bertan, ikuskizuna, tailerrak eta Euskal Herriko Gabonetako pertsonaiarik maitatuenen bisita izango dira.
2026ko txertaketa egutegia eguneratu du Osasun Sailak, helduentzat arnas birus sintzitialaren aurkako txertoa sartuz
34,5 milioi euro bideratuko ditu Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak txertoetara 2026an, Euskadiko Txertoen Aholku Batzordearen gomendioak aintzat hartu, eta txerto berriak sartuz heldu zein haurren egutegietan, herritarren immunitatea indartzen jarraitzeko.
Abadiñoko bizilagunak, hunkituta, sari nagusiko dezimoak kultur elkarte bati esker eskuratu dituzte eta
79432 zenbakiari egokitu zaio Gabonetako Loteriaren zozketa bereziaren sari nagusia, seriko lau milioi euroko saria dakar (dezimo bakoitzeko 400.000 euro).
Bimba y Lola saltokiko langileei bigarren saria egokitu zaie
Bigarren sariak (70.048) zoriona banatu du Bilboko eta Donostiako Bimba y Lola moda kateko saltzaileen artean, zenbaki horrekin jokatzen baitzuen enpresak. 125.000 euro jasoko dituzte dezimo bakoitzeko.
Lau bosgarren sarik (23112, 60649, 77715 eta 41716) 400.000 eurotik gora utzi dituzte Euskal Herrian
Lehenak, 23112ak, 180.000 euro banatu ditu Usurbilgo Urbil merkataritza-gunean eta Bilbon. 60649aren serie bat Gasteizen, Leclerc saltokian, jausi da, eta 41716ren beste bat, Donostian . 77715 zenbakia oso banatua egon da eta Iruñean, Bilbon eta Leioan jausi da.
Igorreko errugbi taldeak 14 milioi banatu ditu hirugarren sariarekin (90693)
Hirugarren saria (90.693) oso txoko askotan banatu da. Zenbakia toki askotan saldu da. Igorren, adibidez, 14 milioi euro baino gehiago utzi ditu. Arratiko Zekorrak errugbi taldeak eskuratu zituen saritutako hirugarren zenbaki horretako serie guztiak.
Honela ospatu dute Leioan Gabonetako Loteriaren laugarren eta bosgarren sariak
Leioako Artea merkataritza-gunean 2025eko Gabonetako Loteriaren zozketa bereziko bi sari banatu dituzte, zehazki, laugarren sari bat (78477) eta bosgarren bat (77715).