Ez dago egiaztatuta hipertentsioaren aurkako botikek COVID-19 gaitza larritzen dutela
Azken aste hauetan, WhatsApp bidez asko zabaldu mezu baten arabera, hipertentsioaren aurkako botikak hartzen duten pertsonek, COVID-19 gaitza izateko arrisku handiagoa dute, ustez.
Hori hala izanik, dozenaka erabiltzaile jarri dira harremanetan #Koronabuluak geldiarazteko asmoz EiTBk martxan jarritako 600 900 454 WhatsApp zenbakiarekin, eduki horri buruz ohartarazteko. Aipatu mezuak honela dio bere lehen paragrafoan (jatorrizkoa, gaztelaniaz):
Se acaba de demostrar que el virus entra en la célula del alvéolo pulmonar a través del receptor ECAII. Cuando se une a él lo sobreexpresa y mata la célula alveolar. De ahí todo lo que produce. Los hombres tienen más receptores que las mujeres, los asiáticos más que los caucásicos y la gente que toma anti-hipertensivos del tipo antiECAs y sobre todo Anti-ECAII tiene una sobreexpresión brutal del receptor y por lo tanto es más susceptible a la infección y la infección es más grave.
Egun hauetan, EiTB VOST Euskadirekin (Larrialdietako Euskadiko Boluntario Digitalen Elkartea) zein Maldito Bulo ekimenarekin dabil harremanetan koronabirusari buruzko albiste faltsuak geldiarazteko asmoz. Hala, azken horiek dagoeneko jorratu dute esku artean daukagun gaia. Haien lanetik ondorioztatzen denez, auzi honi buruz dauden orain arteko frogak "gutxi dira, ez dute sendotasunik eta kontraesanean daude".
Honako hauek dira Maldita.es webgunean bildu eta egiaztatu dituzten datuak:
Kontraesanean dauden ikerketak
COVID-19 gaitzaren agerraldiaren hasieran, Txinan garatutako zenbait ikerketa zientifikok iradokitzen zutenez, hipertentsiorako sendagai batzuek larritu egin dezakete koronabirusak kutsatutako pertsonen egoera, baita haien heriotza-arriskua areagotu ere.
Hain zuzen ere, honako hauek ziren aipatzen zituzten sendagaiak: batetik, Angiotensina Bihurtzeko Entzima Inhibitzeko (IECA) tratamenduak, hau da, kaptoprila, enalaprila, lisinoprila edota ramiprila. Bestetik, Angiotensina Hartzaileen Aurkako (ARAII) tratamenduak, hots, losartana, balsartana edo olmesartana, besteak beste. Oso ohikoa da bihotzeko patologiak edo diabetesa duten pertsonek sendagai horiek erabiltzea.
Hala, aipatu ikerketa horien arabera, koronabirusa ECA2 izeneko entzima batekin batzen da zelulak infektatzeko, eta botika horiek erabiltzen dutenek entzima horren kopuru handiagoa izango lukete, infekzioa erraztuz eta haren ondorioak larriagotuz.
Dena den, beste azterlan batzuen ondorioen aburuz, ARAII tratamenduek konplikazio horien aurrean babesa ekar lezakete.
Esan beharra dago horiek guztiak atariko azterlanak besterik ez direla, bai paziente talde txiki bati buruzko atzera begirakoak, bai laborategiko zelula-kultiboei buruzkoak, bai aurreko SARS izurritearen informazioetan oinarritutakoak (2003an epidemia bat eragin zuen beste koronabirus bat).
Tratamenduak ez uzteko deiak
Gai honen inguruan, Sendagaien eta Osasun Produktuen Espainiako Agentziak (AEMPS) berriki eskatu du inork ez dezala bertan behera utzi aipatutako sendagaiekin duen tratamendua: "Talde horietako sendagaiak hartzen dauden pazienteek tratamenduarekin jarraitu behar dute, egun ezerk ez baitu justifikatzen alde batera uztea", adierazi zuen AEMPSek.
Ildo beretik mintzatu ziren Espainiako Kardiologia Elkartea eta Europako Kardiologia Elkartearen Hipertentsio Batzordea: "Ez dago ebidentzia klinikorik edo zientifikorik IECAren eta ARAren tratamenduak eteteko, COVID-19 gaitzaren ondorioz", azaldu zuten.
Beste botika batzuei erreferentzia
WhatsAppez zabaldutako mezua askoz ere zabalagoa zen, eta hainbat antiinflamatorioren (tartean, ibuprofenoa) eta COVID-19aren arteko harremanaz ere ohartarazten zuen. Maldito Buloren webgunean horri buruzko informazio gehiago lor daiteke.
Zure interesekoa izan daiteke
Itsasadarrak gainezka egin du Zorrotzaurren, marea biziak direla eta
Bilboko itsasadarrak gainezka egin du berriro ere ostegun honetan Zorrotzaurreko zenbait tokitan, marea biziak direla eta. Euskalmeten abisu horiak, itsasaldeko arriskuagatik, larunbatera arte iraungo du.
Forondak Madrilekin eta Bartzelonarekin lotzen dituen hegaldiak estreinatu ditu
Astean lau izango dira Gasteiz eta bi hirien artean, baina aldi baterako astean bi izango dira urtarrilean.
Euskaltzaletasunaren giharra indartu, euskararen pizkunde berri bat abiarazteko
“Euskaltzaleon garaia da” izenburuko adierazpena aurkezteko agerraldia egin du Euskalgintzaren Kontseiluak, Arantzazuko Santutegian. Euskararen pizkunde berri baterako abiapuntua jarri nahi da, eta horretarako, abenduaren 27an Bilbao Arena milaka euskaltzalez betetzeko deia egin dute berriro.
Gripe kasuen kopurua "murrizten" ari da Bizkaian, txertaketari esker
Azken datuen arabera, 417.744 pertsonak jarri dute arnas-gaixotasun horren aurkako txertoa EAEn, iaz baino % 11 gehiago.
EAEko udalekuek euren jarduerari buruzko "erantzukizunpeko adierazpena" sinatu beharko dute
Bernedon gertatutakoaren ondotik, Eusko Jaurlaritza, hiru aldundiak eta EUDEL udalekuei buruzko protokolo berri bat ari dira lantzen.
Hegazti-gripeari aurre hartzeko neurri prebentiboak agindu ditu Espainiako Gobernuak
Arrisku- eta zaintza-eremu zehatzetan etxeko eta haztegietako hegaztiei eragingo dieten neurriak indarrean sartuko dira azaroaren 10etik aurrera. Horrelako eremuak daude Arabako eta Nafarroako zenbait udalerritan. Nolanahi ere, Europatik datorren birusaren aurrean arretaz eta arduraz jardutea eskatu dute agintariek, kutsatzeek eta birusaren hedapenak ekar ditzaketen kalteak saihesteko.
Vuelingek kalte-ordaina eman beharko dio esklerosia duen emakume bati, motoa hegazkinera sartzen ez uzteagatik
2021ean gertatu zen, Sevilla-Bilbo hegaldi batean. Salaketa jarri zuen emakumeak mugikortasun arazoak ditu, esklerosi anizkoitzak eragindakoak. Motoa behar du bidaiatzeko.
Zer protokolo aktibatzen dira ikastetxe batek jazarpen kasu bat egon daitekeela susmatzen duenean?
522 ikasle eskola-jazarpenaren biktima izan ziren joan den ikasturtean EAEn. Zenbakien atzean atzean ikasleen bizipenak daude; beldurra eta isiltasuna protagonista. Ikastetxeetan geroz eta sentsibilizazio handiagoa dago, eta kasuak goiz atzematea oso lagungarria da.
Iaz eskoletan abiatutako 2.263 protokoloetatik 522 eskola jazarpen kasuak izan zirela baieztatu du Hezkuntza Sailak
2024-25 ikasturtean aurrekoetan baino eskola jazarpen kasu gehiago ikertu dira (aurreko ikasturtean baino 364 gehiago) eta baieztatutakoak ere igo egin dira (522). Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak azaldu duenez, datuek erakusten dute "sentsibilizazio handiagoa, detekzio goiztiarra eta prozeduretan konfiantza handiagoa" dagoela.
San Juan ontziaren uretaratzea, zuzenean
Jarraitu zuzenean Albaolatik Itsas Kultur Faktoria (Pasai San Pedro), San Juan ontziaren uretaratzea, munduko itsas ondarearen historian mugarri izango den gertaera.