Ez dago egiaztatuta hipertentsioaren aurkako botikek COVID-19 gaitza larritzen dutela
Azken aste hauetan, WhatsApp bidez asko zabaldu mezu baten arabera, hipertentsioaren aurkako botikak hartzen duten pertsonek, COVID-19 gaitza izateko arrisku handiagoa dute, ustez.
Hori hala izanik, dozenaka erabiltzaile jarri dira harremanetan #Koronabuluak geldiarazteko asmoz EiTBk martxan jarritako 600 900 454 WhatsApp zenbakiarekin, eduki horri buruz ohartarazteko. Aipatu mezuak honela dio bere lehen paragrafoan (jatorrizkoa, gaztelaniaz):
Se acaba de demostrar que el virus entra en la célula del alvéolo pulmonar a través del receptor ECAII. Cuando se une a él lo sobreexpresa y mata la célula alveolar. De ahí todo lo que produce. Los hombres tienen más receptores que las mujeres, los asiáticos más que los caucásicos y la gente que toma anti-hipertensivos del tipo antiECAs y sobre todo Anti-ECAII tiene una sobreexpresión brutal del receptor y por lo tanto es más susceptible a la infección y la infección es más grave.
Egun hauetan, EiTB VOST Euskadirekin (Larrialdietako Euskadiko Boluntario Digitalen Elkartea) zein Maldito Bulo ekimenarekin dabil harremanetan koronabirusari buruzko albiste faltsuak geldiarazteko asmoz. Hala, azken horiek dagoeneko jorratu dute esku artean daukagun gaia. Haien lanetik ondorioztatzen denez, auzi honi buruz dauden orain arteko frogak "gutxi dira, ez dute sendotasunik eta kontraesanean daude".
Honako hauek dira Maldita.es webgunean bildu eta egiaztatu dituzten datuak:
Kontraesanean dauden ikerketak
COVID-19 gaitzaren agerraldiaren hasieran, Txinan garatutako zenbait ikerketa zientifikok iradokitzen zutenez, hipertentsiorako sendagai batzuek larritu egin dezakete koronabirusak kutsatutako pertsonen egoera, baita haien heriotza-arriskua areagotu ere.
Hain zuzen ere, honako hauek ziren aipatzen zituzten sendagaiak: batetik, Angiotensina Bihurtzeko Entzima Inhibitzeko (IECA) tratamenduak, hau da, kaptoprila, enalaprila, lisinoprila edota ramiprila. Bestetik, Angiotensina Hartzaileen Aurkako (ARAII) tratamenduak, hots, losartana, balsartana edo olmesartana, besteak beste. Oso ohikoa da bihotzeko patologiak edo diabetesa duten pertsonek sendagai horiek erabiltzea.
Hala, aipatu ikerketa horien arabera, koronabirusa ECA2 izeneko entzima batekin batzen da zelulak infektatzeko, eta botika horiek erabiltzen dutenek entzima horren kopuru handiagoa izango lukete, infekzioa erraztuz eta haren ondorioak larriagotuz.
Dena den, beste azterlan batzuen ondorioen aburuz, ARAII tratamenduek konplikazio horien aurrean babesa ekar lezakete.
Esan beharra dago horiek guztiak atariko azterlanak besterik ez direla, bai paziente talde txiki bati buruzko atzera begirakoak, bai laborategiko zelula-kultiboei buruzkoak, bai aurreko SARS izurritearen informazioetan oinarritutakoak (2003an epidemia bat eragin zuen beste koronabirus bat).
Tratamenduak ez uzteko deiak
Gai honen inguruan, Sendagaien eta Osasun Produktuen Espainiako Agentziak (AEMPS) berriki eskatu du inork ez dezala bertan behera utzi aipatutako sendagaiekin duen tratamendua: "Talde horietako sendagaiak hartzen dauden pazienteek tratamenduarekin jarraitu behar dute, egun ezerk ez baitu justifikatzen alde batera uztea", adierazi zuen AEMPSek.
Ildo beretik mintzatu ziren Espainiako Kardiologia Elkartea eta Europako Kardiologia Elkartearen Hipertentsio Batzordea: "Ez dago ebidentzia klinikorik edo zientifikorik IECAren eta ARAren tratamenduak eteteko, COVID-19 gaitzaren ondorioz", azaldu zuten.
Beste botika batzuei erreferentzia
WhatsAppez zabaldutako mezua askoz ere zabalagoa zen, eta hainbat antiinflamatorioren (tartean, ibuprofenoa) eta COVID-19aren arteko harremanaz ere ohartarazten zuen. Maldito Buloren webgunean horri buruzko informazio gehiago lor daiteke.
Albiste gehiago gizartea
EITBk aitortza jaso du EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien fakultateko graduazio ekitaldian
Dozenaka ikaslek jaso dute diploma, eta ekitaldia aprobetxatuz EITBri saria eman diote gizarteari egiten dion ekarpenagatik. Bertan egon da Andoni Aldekoa zuzendari nagusia, Arantza Ruiz albistegietako zuzendaria eta Lontzo Sainz, etxe honetako estrategia eta ikerketa burua.
Gasteizko LEA enpresaren lantegiko sutearen aireko irudiak
Gaur arratsaldean izandako sute handia kontrolatutzat jotzen da, ez baita zabaltzerik espero, baina erabat itzaltzeko "denbora" beharko da. Suteak ez du zauriturik utzi, baina bi auzo konfinatu behar izan dituzte bi orduz, ke handia dela eta. Sutea 13:45 inguruan hasi da, eta litekeena da enpresara produktu kimikoak eramaten ari zen zisterna-kamioi batek eragitea ezbeharra.
"6 edo 7 leherketa izan dira, baina bat oso handia izan da eta eraikin osoa dardarka jarri du"
Abetxuku eta Arriaga auzoetako bizilagunek ez dakite oraindik noiz itzuli ahalko diren etxera. Gasteizko Udalak iragarri du Arriaga Gizarte Etxera eramango dituztela Aramangelu kaleko atarietan, ezbeharraren ingurutik gertu, bizi diren hainbat pertsona.
Sute bat piztu da LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea
Sute handi bat piztu da Gasteizko LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea. Langileak barrutik atera, eta suhiltzaileak bertaratu dira. Sua bertan dagoen oxigeno biltegira ez heltzeko lanean ari dira. Segurtasun Sailak etxeko lehioak itxita izateko gomendatu die inguruko bizilagunei.
LEAko langilea: "Shock egoeran gaude, eta ez dakigu zer gertatuko den gure lanpostuekin"
Ana Esther Condek ia 20 urte daramatza Lascaray-LEA enpresan lanean. EITB Mediari adierazi dionez, 13:30ean suteen aurkako alarma jotzen hasi da, eta alde egin behar izan dute, korrika. "Irtetean, sugarrak ikusi ditugu, eta beldurtu egin gara", gaineratu du.
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzagan
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzaga inguruan, Baso-suteetarako larrialdi plana (INFOBI) osatzen duten taldeen prestakuntza, koordinazioa eta erantzuteko gaitasuna hobetzeko.
Yazan, gazatarra eta paziente onkologikoa Euskadin: "Handitan medikua izango naiz, beste ume batzuk artatzeko"
Gaixotasun onkologikoak dituzten Gazako 5 ume artatzen ari da Osakidetza Gurutzetako Ospitalean eta Donostiakoan. Horietako bat, Yazan, duela bi hilabete dago Donostian, amarekin, tratamendua jasotzen.
Kontrolpean dute Gasteizko LEA fabrikan piztutako sutea
Oraindik orduak edo egunak beharko dira sua erabat itzaltzeko. Ez da inor zauritu, industrialdea jendez hustu dutelako. Abetxuku eta Arriaga auzoak normaltasunera itzuli dira.
Alkolea pasaiako paumaren habia desagertu da, Donostian
Parkea Bizirik elkarteak parkearen egoera salatu du eta neurriak hartzeko biltzera gonbita egin die udal gobernuari eta oposizioari.
EAJk hautsi egin ditu lan deialdi publikoetan euskara blindatzeko PSE-EEkin abiatutako negoziazioak
Jeltzaleen iturriek aurreratu dute EAJk berak bakarrik egingo duela aurrera eta Enplegu Publikoaren Legea aldatzen saiatuko dela, euskara eskakizunak bermatzeko.