Azken hamarkadako ozono-zulo handienetako bat ireki da Antartikan
Antartikaren gainean urtero ozono-geruzan irekitzen den zuloa 2020an iritsi da maximora. Munduko Meteorologia Erakundeak (OMM) astearte honetan iragarri duenez, azken urteetako zulo handienetakoa eta sakonenetakoa da.
Fenomenoa azkar hazi da abuztuaren erdialdetik, eta urriaren hasieran 24 milioi kilometro koadroko maximoa harrapatu zuen. Gaur egun, 23 milioi kilometro koadro ditu, eta Antartika kontinentearen zatirik handiena hartzen du.
Abuztutik urrira bitartean, Antartikako zuloa handitu egiten da, eta irailean eta urrian maximora iristen da. Udaberriaren amaieran, tenperaturak gora egiten hasten direnean, ozonoaren agorpena moteldu eta poloko zurrunbiloa ahuldu egiten da, desegin arte. Abenduaren amaieran, berriz, ozonoaren maila normaltasunera itzultzen da.
OMMk Genevan duen bozeramaile Claire Nullisen arabera, poloko zurrunbilo indartsu, egonkor eta hotz batek bultzatu du zuloa. Horrek ozono-geruza etengabe hotz mantendu zuen Antartikaren gainean. Airea -78 gradutik behera egon zen, hodei estratosferikoak sortzeko behar den tenperaturan. Hodei horietan sortzen den izotzak "ozono-geruza suntsi dezakeen erreakzio bat sortzen du", horren esanetan.
Hodei estratosferiko polarrek konposatu ez-erreaktiboak erreaktibo bihur ditzaketen izotz kristalak dituzte, eta, eguzkiaren argiarekin, ozonoa azkar suntsitzen dute, erreakzio kimikoen bidez. Zuloa udaren amaieran edo udaberriaren hasieran soilik ikusteko arrazoi nagusia poloko hodeien eta eguzki erradiazioaren arteko harremana da.
Europar Batasuneko Copernicus Atmosfera Monitorizatzeko Zerbitzuko zientzialariek ikusi dutenez, ozono estratosferikoaren kontzentrazioak zero inguruko balioetara murriztu dira Antartikan, 201 eta 25 kilometro arteko altueran. Ozono geruzaren sakonera 100 Dobson unitatetik behera egon da, ozono-zulotik kanpo bere ohiko balioaren herena.
Albiste gehiago gizartea
Izkiko Parke Naturalak 'Starlight helmuga' ziurtagiria lortu du, zeru izartuak behatzeko ezaugarri onak izateagatik
Hautagaitzak balioa eman die duela urte batzuetatik hona landu diren ekimenei, hala nola ingurumen-hezkuntzaren eskaintza eta ingurumenaren gaineko ekintza sustatzeko neurriak.
San Fermin Txikito jaiak hasi dira Iruñeko Alde Zaharrean
Zinegotzi txikiek bota dute txupinazoa Nafarroako hiriburuko Alde Zaharreko klaretarren elizako teilatutik. Gaurtik igandera bitartean, jardueraz betetako agenda izango dute herritarrek eta bisitariek.
Eusko Jaurlaritzak Es-Alert sistemaren eraginkortasuna probatuko du urriaren 2an
Balmasedan eta inguruetan egingo da proba. Udalerri horretan kokatutako gailuetan alarma soinu bat entzungo da, eta testu-mezu bat zabalduko da. Mezuak probat bat dela adieraziko du, eta ez benetako arrisku-egoera bat.
Amaitzear da inoiz egin den mahats bilketarik laburrena
Eguraldiak eta mildiu gaitzak baldintzatuta, uzta ez da oparoa izan, baina amaitzear den bilketa labur honetan jasotako mahatsa oso kalitate onekoa omen da.
Zupiriak salaketa jartzeko eskatu die Bernedoko udalekuetako haurren familiei, deliturik dagoela uste badute
PPko legebiltzarkide Ainhoa Domaicak adingabeak babestu ez izana aurpegiratu dio Segurtasun sailburuari, Jaurlaritza "beste alde batera" begira egon dela iritzita.
Sindikatuek lanuzte orokorra deitu dute Palestinaren alde urriaren 15erako Hego Euskal Herrian
Ohar batean, LAB, CCOO, Steilas, Solidari, Etxalde eta Hiru sindikatuek adierazi dute "borroka, mobilizazioa eta langileen batzarrak" izango direla Hego Euskal Herriko lantokietan.
Nolako kontrolak pasa behar dituzte udalekuek?
Bernedoko udalekuen inguruan sortutako polemikaren ostean, horiek bete beharreko baldintzen inguruko eztabaida piztu da.
Arabako Foru Aldundiak adierazi duenez, inoiz ez dute kexarik jaso Bernedoko udalekuen inguruan
Ana Del Val Kultura eta Kirol diputatuak adierazi duenez, Arabako Foru Aldundia datozen egunetan bilduko da familiekin, haien testigantzak bertatik bertara ezagutzeko. Gainera, udaleku horiei buruzko informazio guztia biltzen ari direla esan du, foru erakundeak zer neurri hartuko dituen ikusteko. "Guztiz salagarriak dira gertakari horiek", gaineratu du Del Valek.
Bernedoko udalekuen erabiltzaileak: 'Dutxatzen gintuzten bitartean, monitoreak ere biluzik zeuden'
Duela 16 urte Bernedoko udalekuetan egon ziren bi neskaren testigantzak jaso ditugu. Haien esanetan, euren garaian jada gertatzen ziren salatutako gertakariak.
Gizon batek bikotekide ohia hiru egunez atxiki du Gasteizko etxebizitza batean eta eraso egin dio
Gizona atxilotu egin dute agindu judizial bat urratzea eta bikotekideari lesioak egitea egotzita.