Kutsatuta nago, errefortzu dosia bai ala ez?
Omikron aldaerak covid-19 kasuen gorakada nabarmena ekarri du azken asteotan, eta horrekin batera errefortzu dosiarekin lotutako zalantzak zabaldu dira herritarren artean. Halaber, txertatu direnetako askok ez dute argi zein diren txertoak berak eragindako sintomak eta zein covid-19ak eragindakoak.
Hauek dira azkenaldian denon ahotan dabiltzan galderetako batzuk:
Beharrezkoa al da errefortzu dosia kutsatuta daudenen kasuan?
Ez dago eragozpenik kutsatuta daudenek edo egon direnek errefortzu dosia jasotzeko. Are gehiago, adituek errefortzu dosi horren alde egin dute.
Estatu espainiarrean, 18 urtetik gorako pertsona guztiei dosi gehigarri bat jartzea erabaki zuen iragan ostegunean Osasun Publikoaren Batzordeak (Osasun Ministerioak eta autonomia erkidegoek osatzen dute). Alegia, Pfizer, Moderna eta AstraZeneca jaso zutenei hirugarren dosia ematea adostu zuten, eta Janssen hartu zutenei bigarrena jartzea.
Oro har, dosi gehigarri hori bigarren dosia jaso eta bost hilabetera eman daiteke, nahiz eta badiren salbuespenak. Izan ere, AstraZeneca eta Janssen jaso zutenek, adibidez, hiru hilabeteko tartea itxaron behar dute injekzio batetik bestera.
Baina, zer gertatzen da errefortzu dosia jaso baino lehen positibo eman dutenekin? Eta txertoa jaso behar badute, noiz eta nola?
Duela gutxi kutsatuta egon direnei ere gomendatzen diete osasun adituek errefortzu dosia jartzea. Sintomak izateak ala asintomatiko izateak ez du dosi gehigarri hori baldintzatzen.
Zenbat denbora itxaron behar dut berriro txertoa hartu arte?
Kutsatzea baieztatzen denetik lau aste itxaron behar dira gutxienez errefortzu dosia jasotzeko. Hau da, kutsatuta egon den pertsona hori guztiz osatuta egon behar da. Horretarako, hiru egun igaro behar dira, gutxienez, sintomak desagertu zirenetik eta isolamendua bukatu zenetik.
Hamar egunetik zazpira jaitsi zuten berrogeialdia abenduaren 29an.
Behin koarentena eginda, eta sintomarik gabe hiru egun igaro badira, bukatutzat eman daiteke isolamendua, PCR probarik egin gabe.
Horrela, berrogeialdia amaituta eta hasierako pautatik bete beharreko epea beteta, pazientea prest egongo da errefortzu dosia hartzeko.
Nola jakin dezaket nire sintomak covid-19arenak edo txertoarenak diren?
Zalantzak argitzeko modurik eraginkorrena test bat egitea da. Halere, zenbait sintoma lotuago daude covid-19arekin; eztula eta mukiak, esaterako.
Hain zuzen ere, omikron aldaeraren sintoma ohikoenak eztula, mukiak, nekea eta eztarriko mina dira.
Txertoaren albo-ondorioak, aldiz, nekea eta ondoeza dira, baita hotzikarak, sukar baxua, buruko mina eta besoko mina ere.
Egia da, beraz, nahasmendua sor daitekeela sintoma batzuen eta besteen artean, baina sukar altua, mukiak, eztula eta usaimenaren eta dastamenaren galera koronabirusarekin lotuago daude. Horrenbestez, kasu horietan, komenigarria da proba diagnostiko bat egitea.
Zure interesekoa izan daiteke
Txalo artean ospatu dute Kanadan 'San Juan' ontziaren uretaratzea
Txalo artean ospatu dute Red Bay Kanadako Ternua eta Labrador probintziako herrian San Juan ontziaren uretaratzea. Bertako herritarrak elkarrekin bildu dira uretaratzea zuzenean ikusteko; izan ere, arrantzale herri horretako uretan aurkitu zuten hondoratuta, 1976an.
Giroa lehortuko du igandean iritsiko den hego-haizeak
Tenperatura minimoek behera egingo dute, baina maximoek, gora. Kostan, abisu horiak egongo dira, olatuen indarragatik.
Gripearen aurkako txertoa jartzeko deia egin die Osasun Sailak 60 urtetik beherakoei, bereziki haurrei
Aste honetan 889 gripe-kasu izan dira, eta horietatik % 6,2 baino ez dira ospitaleratu; aurreko astean, berriz, % 10 izan ziren. Jaitsiera horrek erakusten du txertaketak kasu larriak murriztu ditzakeela.
Bost atxilotu, horietako bi Nafarroan, adingabe batekin trafikatu eta ezkontzera behartzeagatik
Nafarroako Erriberatik Kataluniara eraman zuten 14 urteko neska, eta familia eroslearen kontrolpean egon zen, behartuta ezkontzera bultzatzeko asmoz. Gizakiak salerostea egotzi diete.
Hodi baten hausturak ur-hornidura arazoak eragin ditu Ezkerraldean
Matxura konpondu dute jada, baina ohartarazi dute ura arre atera daitekeela une batzuetan, eta, beraz, ura isurtzen uzteko eta oraingoz iturrikoa ez edateko gomendatu dute.
'San Juan' baleontzia Pasaiako badian da jada, historia egiteko prest
Oraindik ez dute lan guztia amaitu, mastak, oihalak eta beste xehetasun batzuk falta baitira. Asmoa da 2027an Kanadarantz abiatzea, euskaldunek bere garaian egiten zuten modura.
'San Juan' ontziaren uretaratze hunkigarria Pasaian
Sagardoarekin bataiatu ondoren, San Juan baleontzia Pasaiako badian uretaratu dute. Agintariek eta ehunka herritarrek ez dute une historikoa galdu nahi izan.
Bizkaiko Foru Aldundiaren LEP bat baliogabetu dute plaza gehienetan euskara eskatzeagatik
Epaile batek bertan behera utzi du deialdia, neurriz kanpokotzat jo baitu Gizarteratzeko Goi Mailako Teknikari lanpostuetako 20tik 18tan eskatzen den euskararen hizkuntza-eskakizuna, zerbitzu horren erabiltzaile gehienak gaztelaniaz aritzen direlako.
Auto-ilara luzeak BI-30 errepidean, Sondikan, eta A-8 autobidean, Arrigorriagan
Arazo handiak izan dira zirkulazioan ostiral arratsaldean EAEko errepide-sareko bi puntu horietan, bi zirkulazio-istripuren ondorioz.
Donostiak eta Gasteizek atxilotuen delitu-historia ikusteko aukera izango dute
Berrerortzeari aurre egiteko eta segurtasuna indartzeko neurria da, eta udaltzainek Justizia Ministerioaren artxiboetan izango dute atxilotuen aurrekarien berri zuzenean.