Karmele Jaiok 2022ko Korrikarako egin duen mezua
Herri honen eztarritik ateratako irrintzi bat. Hori da Korrika.
Oihu honek hogeita bigarrenez erakutsi digu hizkuntza bat ez dela hitzekin egiten bakarrik, hitzekin eta gorputzekin baizik. Belaun eta hanken gainean trostan eraman daitekeela hitza; dardara, arnasestu eta izerdi artean pasatu ahal zaiola elkarri eskutik eskura.
Hizkuntza zerbait fisiko bihurtzeko ahalmena du Korrikak. Gure a e i o u partikularra gorpuzteko. Eta hori behar du euskarak: haragi bihurtzen diren hitzak.
Euskarak behar du hezurdura bat, anatomia bat, arnas aparatu eta nerbio sistema bat. Behar du lepo bat zeinen gainean segi aurrera. Malko eta listuz bustitzea behar du euskarak. Hatz markaz zikintzea.
Zikindu dezagun, beraz, euskara; lohitu dezagun bizitzaz. Eta egin dezagun euskararekin hainbat inertziaren kontra:
Hitzak hustu egin diren garai batean, bete ditzagun euskararen berbak harri eta herriz.
Dena erosi eta saldu omen daitekeen garaian, erakutsi dezagun zein merkea den gure hizkuntza: debalde hartzen dugu herriaren ahotik eta debalde ematen diogu herriaren belarriari.
Indibidualismoa indartuz doan garaian, egin dezagun euskara kolektibo bat, denon artean eta denona.
Gerren sasoian, lehenetsi dezagun beti hitza. Influencer eta youtuberren aroan, izan ditzagun guk bestelako jainko txiki inspiratzaileak.
Euskararen pronostikoa gugan dagoela gogorarazi zigun Pello Zabala, adibidez.
Edo euskaraz apaltasun eta harrotasun hitzak bateragarriak direla erakutsi zigun Joan Mari Torrealdai. Edo euskara ez dela zaila, euskara nahia dela erakutsi ziguten Elbira Zipitria, Julene Azpeitia edo Izaskun Arrue bezalako andereñoak.
Eta etiketen garaian, ahaztu ditzagun behingoz euskaldun berri eta zaharrak. Iraultza honetan, lasterketa honetan, denok garelako euskaldun berri. Hizkuntza bat egunero hasten delako, egunero berritzen delako. Hizkuntza bat ez delako jaiotzen, egin egiten delako.
Sinistu dezagun euskara ez dela daukagun zerbait, garen zerbait baizik. Eta atera dezagun gure eztarrietatik Mauriziaren irrintzi baten indarraz.
EKIN EUSKARARI, EUTSI KATEARI!
GORA KORRIKA ETA GORA EUSKARA!
Karmele Jaio Eiguren
Albiste gehiago gizartea
Lan Onari saria Carmelo Urza Larrauri Filologia Hispanikoko doktoreari emanda itxi du Lehendakaritzak 2025eko Jaialdira egindako bisita
Esparru akademikoan egindako lanagatik eta kanpoan euskal kultura zabaltzen egindako ekarpenagatik saritu dute Renoko Unibertsitateko Filologia Hispanikoko doktorea. Oso gazte zela Estatu Batuetara bizitzera joan bazen ere, euskal sustraiei eusteagatik eta Euskadiren eta Estatu Batuen arteko harremanak estutzeko lan egiteagatik nabarmendu da beti.
Zazpi kilometrorainoko auto-ilarak AP-8an, Irunen, Biriaturaino, udako joan-etorriak direla eta
Larunbat honetako lehen ordutik auto-ilara luzeak izaten ari dira euskal errepideen sarean, abuztuko lehen asteburuko irteera eta itzulera operazioarekin batera.
Lau gizonek 18 urteko neska bat inguratu eta bortxatu dute Ferrolen
Gizon bat atxilotu dute jada. Erasoa Coruñako hiriaren Espainia plazako arkupe batzuetan gertatu zen. Gertakariak asteartetik asteazkenerako gauean jazo ziren, hiriaren erdialdean.
Bilbok hilerria modernizatu du errausketak eta maskotentzako zerbitzuak eskaintzeko
Araudi berria irailera arte egongo da ikusgai, eta heriotza perinatalari ematen zaion tratuari eta erlijio-aniztasunerako guneei buruzko hobekuntzak ere jasotzen ditu, besteak beste.
Adineko bost moja Urduñako komentutik ateratzea eragotzi dute, erlijiosoak Beloradotik bota ondoren
Adineko lekaimeen beharrengatik egokitutako garraio berezi bat prest zuten, baina ezin izan dute erabili, moja matxinoek uko egin baitiote giltzak emateari. Gainera, gaurko operazioa "bahiketatzat eta agintekeriatzat" jo dute moja horiek.
Gasteizko txosnak itzuli dira txandalariak omenduz, eta musikaz eta aldarrikapenez beteta
Txosnagunea Arabako Campusera itzuliko da kontzertuekin, herri-ekimenekin eta TicketBAIren ezarpenaren kontrako protestekin. Bien bitartean, Txosnetako txandalariak izan dira Txosnisariaren irabazleak.
50 boluntario inguruk Barrundian desagertutako 77 urteko emakumea bilatzeko lanekin bat egin dute
Senideek asteartean salatu zuten adineko emakumearen desagerpena. Emakumea Hermua auzoko bere etxebizitzatik atera zen, eta ez dute berriro ikusi.
Zeledonek baditu aterkia, zahatoa eta zapia: "Ez dugu inolako erasorik onartuko"
Maider Etxebarria alkateak "zorterik onena" opa dio Iñaki Kerejazuri. Kerejazuk bigarren urtez jarraian pertsonaia ezagunaren papera egingo du. Bere hitzaldian, alkateak jaiez "arduraz" eta "errespetuz" gozatzera gonbidatu ditu herritarrak.
Katherine Bidegaray, Montanako Auzitegi Goreneko epailea, euskal amerikar komunitatearen ordezkari boteretsuenetako bat da egun, AEBn
Behe Nafarroako familia batean sortua, haurtzaroa Ipar Dakotako mugako belardietan egin zuen, gurasoen arrantxoan. Bidegaray oso kritikoa da Trumpekin eta etorkinen deportazioekin. Emakumearen eskubideen alde egiteagatik ere ezaguna da.
Chikungunya: tigre-eltxoaren gaixotasuna saihesteko gakoak eta aholkuak
Pello Latasak, Eusko Jaurlaritzako Osasun saileko zaintza epidemiologikorako arduradunak, tigre-eltxoek kutsatzen duten chikungunya gaitzaren inguruan mintzatu da. Latasak azaldu duenez, gaitza ez da zuzenean gizakien artean transmititzen; hala ere, badira salbuespenak. Bideo honetan sintomak zeintzuk diren, transmisioa nola ematen den eta gaitzari aurre egiteko gomendioak eman dizkigu arduradunak.