Euskara

Baionako Museoan ikusgai den Bernat Etxepareren "Linguae Vasconum primitiae" euskaraz inprimatutako lehen liburua, Parisera itzuliko dute bi hilabete pasatuta. Bere lekua hemen dagoela aldarrikatzearekin batera, euskararentzat aitortza eta baliabideak eskatu dituzte gaur Euskalgintzaren Kontseiluak eta Euskal Konfederazioak. Halaber, abenduaren 27an Bilbon izango den euskararen aldeko ekitaldian parte hartzeko deia egin dute.

Francok debeku ugari ezarri zituen arren, ikastolak sortu ziren euskarari bultzada emateko, ezkutuan bazen ere. Demokraziarekin batera, oztopoei aurre egin, eta ordura arte debekatutako ekimenak martxan jartzea lortu zuten. 1976ko martxoan eginiko “24 orduak euskaraz” ekimena horietako bat izan zen.

Ipar Euskal Herriko ikastolen jaiak "geroa eraikiz" lelopean ospatuko du 2026ko edizioa.

Ane Elordi  Korrikaren arduradunak adierazi du "Euskara gara" leloak jendartea duela helburu. Bere hitzetan, "Euskal Herriak arnasa berria behar du; euskararen herrira jauzi egin nahi duten guztien herria gara, berton jaioak izan zein kanpotik etorriak. Euskara da gure arnasa, elkarren zaintzaren hizkuntza, justizia sozialaren hizkuntza".

Herri martxaren hurrengo edizioak Errigoraren lana aitortuko du, eta Atharratzetik Bilbora ibilbidea egingo du martxoaren 19tik 29ra. Mezu ofizialak, "Euskara gara", komunitatearen eta hizkuntzaren etorkizun partekatuaren ideia indartzen du.

Euskara maila egiaztatzeko eta ebaluatzeko beste bi sistema ezarri ditu Eusko Jaurlaritzak, Euskal Sektore Publikoan euskararen erabilera normalizatzeko dekretuan jasotakoak. 

Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.

Horrela, auzitegiak berretsi egin du aurrez Donostiako Administrazioarekiko Auzietako 1 zenbakiko Epaitegiak emandako epaia. Ebazpenak azpimarratzen duenez, lanpostu guztietan euskara eskatzeak "berdintasun baldintzetan lanpostu publikoa lortzeko oinarrizko eskubidea" urratzen zaien "probintzia horretako biztanleen ia erdiei", gaineratzen duenez "administrazioarekin egiten diren harremanetan % 20-% 25 baino egiten dira egiten euskaraz". 

Ikerketak ondorioztatu duenez, hizkuntza bat baino gehiago hitz egiten duten pertsonak gainerakoak baino georago zahartzen dira.

Astelehen honetan egindako aurkezpenean azaldu dutenez, hilaren 19an eta 20an egingo den topaketak bat egiten du Etxepare Euskal Institutuaren 15. urteurrenarekin, eta 'Ça colle au basque' ekimenaren testuinguruan antolatu da, unibertso frankofonoan euskararen eta euskal sorkuntzaren proiekzioa indartzeko abiatutako egitasmoaren baitan, alegia.

Gaur goizetik, "GO!AZEN" telesailaren 12. denboraldiaren lehen atala MAKUSIn da ikusgai. ETB1era, aldiz, ostiralean iritsiko da. Basakabiko gaztetxoek abentura ugari biziko dituzte oraingoan ere. Udalekua guztiz aldatuta ikusiko dugu, Maitane zuzendariaren ideia berriekin eta adingabeen zentrotik etorritako gazteekin. Aurtengo istorioekin, elkar ulertzearen eta taldean aritzearen garrantziaz ohartarazi nahi dituzte ikus-entzule gazteak.

Epaile batek bertan behera utzi du deialdia, neurriz kanpokotzat jo baitu Gizarteratzeko Goi Mailako Teknikari lanpostuetako 20tik 18tan eskatzen den euskararen hizkuntza-eskakizuna, zerbitzu horren erabiltzaile gehienak gaztelaniaz aritzen direlako. 

Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakariorde eta Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburu Ibone Bengoetxeak jakinarazi duenez, EAEko erakundeen % 35ean "ez da benetan egiaztatu" euskarazko hizkuntza-egiaztapenaren indizea. PPk "gaztelania hiztunen diskriminazioa" salatu arren, popularrak "ez daude batere kezkatuta" % 35 horrekin, eta horrek argi islatzen du PP nolakoa den, Bengoetxearen iritzian.

Kideak berritu ditu, eta nobedade nagusienetako bat da kontseilura batuko direla autonomia erkidegoetako hizkuntza politika sailetako ordezkariak.

Ibone Bengoetxea lehen lehendakariorde eta Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuak bere sailaren 2026rako aurrekontu-proiektua aurkeztu du gaur Eusko Legebiltzarrean. 413,7 milioi euroko aurrekontua aurreikusi du, hau da, 2025erako baino % 5,5 gehiago. Sailaren historiako aurrekonturik altuena da.

Orain arte, Alemania izan da katalana, euskara eta galegoa EBko hizkuntza-araudian sartzeko uzkur agertu den herrialdeetako bat. Horretarako, 27 estatu kideen adostasuna behar da.

Aldundiaren bozeramaileak iragarri du 113 lanpostu eskainiko dituzten 13 LEP jarriko direla martxan. Azken epai judizialen ondoren, ordea, euskara-eskakizunetan aldaketak izango dira; izan ere, lanpostuen % 34tan hizkuntza-eskakizuna aurrez izatea ez da nahitaezkoa izango eta egiaztatu ahal izateko epe bat emango da. 

Ekimenak Europar Batasuneko estatukide guztien babesa behar du aurrera ateratzeko. Itxura guztien arabera, Alemaniaren jarrera da oztopo nagusia.