INFOGRAFIA: Juan Sebastian Elkanoren mundu bira
2022. honetan bost mende beteko dira Juan Sebastian Elkano euskal marinelak (Getaria,1486-1526) munduari bira egin zionekoa. Urtemuga borobila baliatuta, eitb.eus-ek bidaldi historiko horren garrantzia azaleratu nahi izan du eta infografia oparo eta zehatz bat prestatu du. Erabiltzaileak, nabigazio interaktibo eta ikusgarri baten bidez, zirkumnabigazioa antolatzeko lanak, Magallaesek zuzendutako espedizioa eta Gaztelara egindako bueltako bidaia kontsultatu ahalko du.
90 grados enpresak egindako lanak hiru zati ditu. Lehenengoan, Magallaes-Elkano espedizioaren ingurumariak eta prestaketa lanak zehazten dira. Ekialdeko espezia preziatuak lortzeko lehiaren ondorioz, lur urrun horietara heltzeko beste ibilbide batzuk bilatzera bultzatu zituen XVI. mendean portugaldarrak eta espainiarrak. Xede horrekin 1519an abiatu zen, hain justu, Fernando Magallaes itsasgizon portugaldarrak zuzendutako espedizioa, Karlos I.aren zerbitzupean zela. Bost ontzi, zenbait euskal ontzioletan egindakoak, itsasoratu ziren. Gipuzkoako marinela ere barruan zihoan, hainbat herrikiderekin batera.
Bigarren infografiak lehen mundu-bira haren nondik norakoak kontatzen ditu. Besteak beste, Ozeano Atlantikoan barrena egindako bidaldia, Patagoniako ur ezatsegin eta hotzetako eskasiak eta Magallaesen kontrako matxinada ezagunaren berri —Elkano ere tarteko zela— izango du erabiltzaileak. Zailtasunak zailtasun, Magallaes lurmuturra gurutzea lortu zuten itsasontziek, eta kosta ahala kosta, Filipinetako uretan murgiltzea.
Portugalgo kapitanaren heriotza gako izango da Gaztelara egindako itzulera bidaian, Elkanok berak zuzenduko baitu buelta, erabaki ausart bezain polemikoa batekin. Azkenean, 1522ko irailaren 6 historiko hartan bururatu zuten balentria Elkanoren gizon ahituek, Sanlucar de Barrameda (Cadiz) begiztatzea lortu zutenean.
Infografiek oso nabigazio erraza dute —scroll-arekin atzera eta aurrera eginda— eta menu bana dute bidaldiaren mugarrietatik bestera jauzi egiteko.
Albiste gehiago gizartea
Jaialdiak amaiera borobila eman dio Boisen, sei egun zirraragarriren ostean
Ekitaldiak zortzigarren edizioa itxi du, 1987an sortu zenetik izandako arrakastatsuenetako eta jendetsuenetako bat bezala.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak euskal hiriburuetako jaietan mobilizatzeko deia egin du
Plataformak "hipokrisia" leporatu die gobernuei eta hedabideei, eta manifestazioak deitu ditu Gasteizen (abuztuaren 6an), Donostian (abuztuaren 10ean), Bilbon (abuztuaren 15ean) eta manifestazio nazionala Iruñean (urriaren 4an).
Bilboko kale-saltzaileen aurkako sarekadak areagotu direla salatu dute
Udaltzainenganako errespetua eskatu du Bilboko Udalak. Manteroek diote euren egoera legeztatzea ezinbestekoa da bestelako lanetarako aukera izateko. Sarekadak salatzeko protesta deitu du biharko Bizkaiko Manteroen Elkarteak.
Bi atxilotu Gasteizen, gizon bati indarkeriaz lapurtzea leporatuta
04:15 aldera jazo da lapurreta, hiriburuko parke baten inguruan. 31 eta 29 urteko atxilotuak epailearen esku utziko dituzte, beharrezko izapideak amaitutakoan.
Atxilotu bat Ordizian kokaina, 10.000 euro eta kontrabandoko tabakoa zeramala
Gidaria atxilotu dute substantzia estupefazienteen trafikoko ustezko delitua egotzita, eta deklaratu gabeko tabakoa edukitzeagatik.
Tigre-eltxoaren kontrako fumigazio lanak egin dituzte bart Hendaian
Lapurdin chikungunya gaitzaren lehen kasua agertu ondoren egin dituzte desinfekzio lanak, Hendaiako igerilekutik, tren geltokiraino. 22:00etatik 07:00ak arte kaleak erabat itxita egon dira, eta bizilagunek agintarien aginduak errespetatu behar izan dituzte. Herritarrak kezkatuta agertu dira, ez dakitelako zer-nolako eragina izan dezakeen erabilitako produktuak haien egunerokotasunean. Fumigazioaz arduratutako enpresak dio erabilitako produktua ez dela kaltegarria, eta tigre-eltxoen % 80 bat hiltzea lortzen dutela.
20.000 sinadura, txosnak Euskal Herriko ondare inmaterial izendatzeko
Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako txosnen batzordeek adierazi dute jaigune horiek "arriskuan" daudela, eta ondare inmaterial izendatzeko eskaera sinatzen eta zabaltzen jarraitzeko deia egin dute.
Zeledonek prest ditu aterkia eta ardo-zahatoa, kanpandorretik jaitsi eta Andre Maria Zuriaren jaiei hasiera emateko
Zuzeneko musikak, kalejirek, ekintza herrikoiek eta familia guztientzako proposamenek beteko dituzte Gasteizko kaleak abuztuaren 4tik 9ra, sei eguneko jai giroan.
Karabela portugaldarrak topatu dituzte Bakioko hondartzan beste egun batez uda honetan
Goizean, marmokak ikusi dituzte Bizkaiko zazpi hondartzatan, eta, atzo arratsaldean, Zurriolako hondartzan bainua hartzea debekatu behar izan zuten, karabela portugaldarrek eragindako "ziztada ugari" zenbatu baitzituzten, horietako batzuk nahiko larriak.
Auroroek Gasteizko Alde Zaharrean barrena abestu dute, Andre Maria Zuriaren jaietarako deia eginez
Igande honetan izandako Arrosarioaren Prozesioak milaka gasteiztar bildu ditu, Andre Maria Zuriaren horma-hobiaren aurrean hasita eta San Migel elizan egindako meza batekin bukatuta.