Nolakoa da Marteko eguraldia? EHUren ikerketa batek argitu du batez besteko tenperatura -55 ºC-koa dela
2021ean Marteko Jezero kraterrera iritsi zen rover Perseverance-ari esker NASAk datu bilketa handia egin du planeta gorriaren inguruan. Ikerketa horretan Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) planeta-zientzia taldeak hartu du parte. Hain zuzen, tenperaturaren eta presioaren urtaroko eta eguneroko zikloen azterketa gidatu du, baita prozesu oso desberdinek beste denbora-eskala batzuetan eragindako aldaketa handiak ere bai. Datu horiek gaur argitaratu dira 2023ko urtarrileko Nature Geoscience aldizkarian.
Datuak lortzeko, ezinbestekoa izan da roverrak soinean zeraman MEDA (Mars Environmental Dynamics Analyzer) izeneko gailua. Horri esker jakin izan da Marten egun batek Lurrean baino ia 40 minutu gehiago irauten duela eta kraterrean airearen tenperatura nabarmen aldatzen dela egunetik gauera. Gainera, jakin da "dust evil" izeneko haize zurrunbiloak kraterraren inguruan ugariagoak direla beste planeta osoan baino, bai eta zurrunbilo horien funtzionamendua ere nolakoa den ikusi dute.
Jezero kraterrean, airearen batez besteko tenpertura -55 ºCkoa da, eta egunaren eta gauaren artean 50-60 graduko aldea egon ohi da, bildutako datuen arabera.
MEDA gailuari esker planeta gorriko klima ezagutu ahalko da, eta, Agustin Sanchez Vegak, Bilboko Ingeniaritza eskolako katedradunak, esan du: "MEDA zehaztasun handiko neurri meteorologikoak ematen ari da, Marteko atmosfera eskala lokaletatik metro batzuetara karakterizatzeko aukera ematen dutenak, planetaren eskala globalean bezala, milaka kilometrora gertatzen denari buruzko informazioa bilduz".
Rover Perseverance
Martera 2021eko otsailaren 18an iritsi zen eta konplexuak diren zazpi tresna zientifiko berri zituen gainean. Horien helburua planetaren gainazala esploratzea da, iraganeko bizitza posible baten erakusleak bilatzea. Gainera, laginak hartzeko egina dago, horiek lurrera ekartzeko eta hala atmosfera xehetasun handiagoz aztertzeko.
Albiste gehiago gizartea
Foru Gobernuak "lasaitasuna" eskatu du Izarbeibarko sutearen aurrean: "Ez du herrigunerik kaltetu"
Amparo Lopez Barne, Funtzio Publiko eta Justizia kontseilariak "lasaitasun" mezua zabaldu du Muruzabal, Eneritz, Añorbe eta Obanosen artean piztutako sutearen aurrean, "ez baitago, a priori, herrigunerik kaltetutaa". "Eta ez dugu uste gertatuko denik", gaineratu du. Bestalde, Maria Chivitek Nafarroako presidenteak eskertu egin du "inguruko alkateekin izaten ari garen lankidetza perfektua".
Abuztuaren 29an gauez ez da jairik izango Bakion, ekitaldiak bertan behera utzi ostean "indarkeria areagotu delako"
"Hainbat eraso matxista eta borroka izan dira, eta jai giroa hondatu dute", azaldu du Bizkaiko Udalak. Hori dela eta, San Joan Doloz gauean ez da DJ ikuskizunik izango.
Bizkaiko 17 udalerritako hegazti-ustiategiak konfinatu dituzte, hegazti-gripearen hainbat kasu agertu direlako
Ezarritako babes- eta zaintza-eremuek udalerri hauei eragiten diete: Lemoiz, Bakio, Gorliz, Barrika, Sopela, Mungia, Maruri, Plentzia, Urduliz, Getxo, Berango, Gatika, Laukiz, Leioa, Erandio, Loiu eta Derio.
Fauna basatia sendatzeko Gorlizko zentroak abeletxeko hegazti guztiak hil ditu, eta inguruko udalerrietan prebentzio-neurriak ezarri dituzte
Zentroak hegazti gripearen bi kasu atzeman ditu, eta, iragarri dute, ondorioz, zentroa bera kutsatu egin dela. Hala, alde batetik, abeletxeko hegazti guztiak hil dituzte, eta, bestetik, inguruko herrietan prebentzio-neurriak ezarri dituzte.
Izarbeibarren piztutako baso-sutea egonkortu dute
Muruzabal, Eneritz, Añorbe eta Obanos herrietan piztutako baso-suteak uzta bilduta zeuden hainbat zereal-soro eta pinudi bat kaltetu ditu. Artaxoan piztutako bigarren sute baten ondorioz, NA-132 eta NA-6020 errepideak itxi behar izan dituzte, baina biak dagoeneko berriz zabaldu dituzte. Nafarroak nekazaritza jarduera jakin batzuk debekatu ditu aldi baterako, suteak prebenitzeko.
Bizkaiko Aldundiak esan du hegazti-gripe kasuek ez dutela inor "ustekabean" harrapatu, eta gaitza ez dela gizakion osasunerako kaltegarria
Iñaki Arrazola Aldundiko Abeltzaintza zerbitzuburuak Radio Euskadin azaldu duenez, hegaztien sektoreak "erne" egon behar du birusaren aurrean.
Elvia Gomez nafarrak Young Scientific Explorer Award saria irabazi du, 13 urterekin
Lau urterekin elur-oreinen aztarnak arakatzera joan zen Finlandiara, eta orain, 13 urterekin, Eguesibarreko gazteak Young Scientific Explorer Award saria jaso du. Gainera, Elvia Gomezek arrakasta handia du Instagramen (@elvialarastreadora), animaliei buruzko bitxikeriak kontatzen baititu.
Giro bikaina Gasteizen goizean goizetik Andre Maria Zuriaren egun handian
Abuztuaren 5a, Gasteizko jaietako egun handia, adin eta gustu guztietarako jardueraz beteta dator. Goizeko lehen orduan, adibidez, Andre Maria Zuriari Lore eta Ohorezko Aurreskua egin diote blusa eta nesken kuadrillek.
Euskadi, errendimendu akademiko handiena dagoen eta kalitatezko enplegu gehien lortzen den erkidegoen artean
Euskal Autonomia Erkidegoko ikasleak unibertsitatera sartzeko aukera gehien dituztenetakoak dira Estatu mailan. Izan ere, hamasei urtetik gorako biztanleen erdiak eta biztanleria aktiboaren ia bi herenek unibertsitate-ikasketak dituzte.
Andre Maria Zuriaren eguna jai-jarduerez beteta dator
Kontsulta ezazu Gasteizko jaietako egun handiaren egitarau osoa, hemen.