160 adin txikikotik 1ek du espektro autistaren barruko nahasmenduetako bat, MOEren arabera
160 adin txikikotik 1ek du espektro autistaren barruko nahasmenduetako (EAN) bat, Munduko Osasun Erakundearen arabera. Dena dela, bestelako ikerketen arabera, 100 umetik batek du EANa, eta kopuru hori gorantz doa. Igande hau, apirilak 2, Autismoaren gainean Kontzientziatzeko Nazioarteko Eguna da.
Euskadin, autismoa ikusarazteko aldarrikapen-ekitaldi nagusiak Azpeitian egin dituzte: autismoa nahiz dibertsitate funtzionala duten pertsonen alde lanean diharduten Gautena eta Marea Urdina elkarteen eskutik, antzerkia, hitzaldiak, artea, dantza eta igeriketa egokitutako lehiaketa ere egin dituzte azken egunetan. Itxiera borobila eman diote igande honetan Loiolan hasi eta herriko plazan amaitu den martxa solidarioarekin. Horren ondoren, pintxoak eta umeentzako jolasak prestatu dituzte, sentsibilizazioa eta festa giroa uztartuz.
Nafarroan, berriz, larunbat honetan izan zen ospakizun-eguna, Gaztelu plazan jarritako puzgarri, musika eta dantzarekin, Autismoaren Nafarroako Elkarteak antolatuta.
Espainiar Estatuan 470.000 pertsona baino gehiagok dute autismoa. Izan ere, espektro autistaren barruko nahasmenduaren Espainiako Estrategiaren I. Ekintza-Plana iragarri zuen Espainiako Gobernuak ostiral honetan, martxoak 31n. Uda baino lehen onartuko dute, lau urteko iraunaldia izango du eta bi urtean behin berrikusiko dute.
'Light It Up Blue' sentsibilizazio-kanpaina
'Light It Up Blue' izeneko sentsibilizazio nazioarteko kanpainari esker, mundu osoko milaka eraikin eta monumentu urdinez argiztatuko dituzte igande honetan, EAN duten pertsonei eta euren familiei elkartasuna adierazteko eta euren bizi-kalitatea hobetzeko beharraren gainean ohartarazteko helburuz.
Tratu desberdina generoagatik
Autismoaren lehenengo sintomak haur-garapenaren adin goiztiarrean ematen dira, 12 eta 18 hilabete artean, alegia. Sintoma horiek agerian uzten dute, beste haurrerkin alderatuta, garapen desberdina dutela, baina guraso anitz ez dira ohartzen haurrak hitz egiten hasten duenera arte. Hortaz, umeak hiru urte baino gehiago dituenera arte sarritan atzeratzen da diagnostikoa.
Autismoaren Espainiako Konfederazioak egindako eta 'Frontiers in Psychiatry' aldizkarian argitaratutako ikerketa epidemiologiko baten arabera, autismoa duten pertsonak osasun mentaleko eta nerbio-sistemako arazoak dituzte.
Sexuari erreparatuta, autismoa duten pertsona gehienak gizonak dira (lau gizon eta emakume baten proportzioarekin), baina emakumeak azpidiagnostikatuta daude, generoagatik tratu desberdina ematen dietelako.
Adituen arabera, antsietatearekin lotutako arazoak dira ohikoenak, eskolatik diagnostikatutak, eta heldutasunean, depresioaren aurkako pilulen eta ansiolitikoen preskripzioarekin lotzen dute gehienbat.
Ikerketa horretan parte hartu zuten gazteen artean, arreta defizita eta hiperaktibitatearen barruko nahasmendua da nagusia, eta litekeena da diagnostikoa berandu jasotzea ere. Emakumeek, nagusiek eta desgaitasun intelektuala dutenek tratamendu psikofarmakologikoak jasotzeko aukera gehiago dute.
Zure interesekoa izan daiteke
BiomaGUNEk ohartarazi du aspartamoa "kaltegarria" izan daitekeela bihotzerako eta garunerako
Aspartamoa pisua galtzen lagun dezakeen edulkoratzaile artifiziala da, baina azukrea baino 200 aldiz gozoagoa da.
Hego Euskal Herrian premiazko txertaketa baimendu dezala eskatu dio Espainiako Gobernuak Europar Batzordeari, dermatosi nodularrari aurre egiteko
Frantziako estatuarekiko mugatik hurbil dauden eskualdeetan txertatu nahi ditu Espainiako Gobernuak abelburu guztiak, hau da, Euskadin, Nafarroan eta Aragoin. Izan ere, azken orduetan foku gehiago agertu dira Frantziako Estatuan, mugatik hurbil, gainera. Neurri horren helburua da gaixotasunaren hedapena eten eta gainerako erkidegoetara ez iristea.
Osakidetzak markak hautsi ditu: 34 transplante egin dituzte azaroan Gurutzetako Ospitalean
Zentroak 25 giltzurrun-transplante eta 9 gibel-transplante egin ditu hilabetean, eta arlo horretan Estatuan eta nazioartean duen lidergoa sendotu du.
Esquadra Mossoek eta Guardia Zibilak IRTA-CReSA laborategiaren egoitza miatu dute, txerri-izurri afrikarra dela eta
Zero gunetik gertu dagoen eraikinean sartu dira gaur goizean, epailearen aginduz. Inguru hori susmopean dago, txerri-izurri afrikarra zabaltzea eragin omen zuen ihesaldi bat ikertzeko.
Mancisidor hautatu dute ararteko, EAJ, PSE-EE eta PPren babesarekin, eta EH Bilduren oposizioarekin
Haren aurrekoak, Manuel Lezertuak, ekainaren 19an formalizatu zuen karguari uko egin ziola, eta, harrezkero, Ines Ibañez de Maeztu izan da jarduneko arartekoa.
Hiru pertsona zauritu dira BI-637 errepidean, Erandion, hiru ibilgailuk eta autobus batek izandako istripuan
Ezbeharra 07:50 aldera gertatu da, eta ezkerreko eta erdiko erreiak itxi behar izan dituzte. Ondorioz, hiru kilometroko auto-ilarak sortu dira.
Bizkaibusen Mugi txartela erabilita ibili ahal izango da aurrerantzean
Horrela, hiru lurraldeetako edozein garraio-txartel (Bat, Barik eta Mugi) erabilita, erabiltzaileek Bizkaibusean ibiltzeko aukera izango dute, ordainketa-sistema integratu eta homogeneo baten bidez.
Albiste izango dira: EITB Maratoia, Talgo Euskadira itzuli da eta 2026rako aurreikuspen ekonomikoa
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Baserritar jantziak, maileguan: “Sarerik ez duten familiak etortzen dira gehienbat”
Orioko Herri Ikastolan baserritar jantziak maileguan uzteko egitasmoa antolatu dute, bigarren urtez jarraian, "piztu eta eragin" ekimenaren baitan. Arropak berrabiltzea du helburu, baita herrian sarerik ez duten familiei laguntzea ere. Abarkak, gonak, zapiak, artilezko galtzerdiak... Denetarik bildu dute, eta egunotan familiak hurbilduko dira behar duten hori jasotzera.
Zestoako kasuari buruz gizarte-zerbitzuek egindako txostena "ez zen zuzena", Arartekoaren teknikari baten arabera
Zestoako sei herritarren aurka atzo abiatutako epaiketaren bigarren saioan deklaratu du Herriaren Defendatzailea erakundeko langileak, defentsaren lekuko gisa.