160 adin txikikotik 1ek du espektro autistaren barruko nahasmenduetako bat, MOEren arabera
160 adin txikikotik 1ek du espektro autistaren barruko nahasmenduetako (EAN) bat, Munduko Osasun Erakundearen arabera. Dena dela, bestelako ikerketen arabera, 100 umetik batek du EANa, eta kopuru hori gorantz doa. Igande hau, apirilak 2, Autismoaren gainean Kontzientziatzeko Nazioarteko Eguna da.
Euskadin, autismoa ikusarazteko aldarrikapen-ekitaldi nagusiak Azpeitian egin dituzte: autismoa nahiz dibertsitate funtzionala duten pertsonen alde lanean diharduten Gautena eta Marea Urdina elkarteen eskutik, antzerkia, hitzaldiak, artea, dantza eta igeriketa egokitutako lehiaketa ere egin dituzte azken egunetan. Itxiera borobila eman diote igande honetan Loiolan hasi eta herriko plazan amaitu den martxa solidarioarekin. Horren ondoren, pintxoak eta umeentzako jolasak prestatu dituzte, sentsibilizazioa eta festa giroa uztartuz.
Nafarroan, berriz, larunbat honetan izan zen ospakizun-eguna, Gaztelu plazan jarritako puzgarri, musika eta dantzarekin, Autismoaren Nafarroako Elkarteak antolatuta.
Espainiar Estatuan 470.000 pertsona baino gehiagok dute autismoa. Izan ere, espektro autistaren barruko nahasmenduaren Espainiako Estrategiaren I. Ekintza-Plana iragarri zuen Espainiako Gobernuak ostiral honetan, martxoak 31n. Uda baino lehen onartuko dute, lau urteko iraunaldia izango du eta bi urtean behin berrikusiko dute.
'Light It Up Blue' sentsibilizazio-kanpaina
'Light It Up Blue' izeneko sentsibilizazio nazioarteko kanpainari esker, mundu osoko milaka eraikin eta monumentu urdinez argiztatuko dituzte igande honetan, EAN duten pertsonei eta euren familiei elkartasuna adierazteko eta euren bizi-kalitatea hobetzeko beharraren gainean ohartarazteko helburuz.
Tratu desberdina generoagatik
Autismoaren lehenengo sintomak haur-garapenaren adin goiztiarrean ematen dira, 12 eta 18 hilabete artean, alegia. Sintoma horiek agerian uzten dute, beste haurrerkin alderatuta, garapen desberdina dutela, baina guraso anitz ez dira ohartzen haurrak hitz egiten hasten duenera arte. Hortaz, umeak hiru urte baino gehiago dituenera arte sarritan atzeratzen da diagnostikoa.
Autismoaren Espainiako Konfederazioak egindako eta 'Frontiers in Psychiatry' aldizkarian argitaratutako ikerketa epidemiologiko baten arabera, autismoa duten pertsonak osasun mentaleko eta nerbio-sistemako arazoak dituzte.
Sexuari erreparatuta, autismoa duten pertsona gehienak gizonak dira (lau gizon eta emakume baten proportzioarekin), baina emakumeak azpidiagnostikatuta daude, generoagatik tratu desberdina ematen dietelako.
Adituen arabera, antsietatearekin lotutako arazoak dira ohikoenak, eskolatik diagnostikatutak, eta heldutasunean, depresioaren aurkako pilulen eta ansiolitikoen preskripzioarekin lotzen dute gehienbat.
Ikerketa horretan parte hartu zuten gazteen artean, arreta defizita eta hiperaktibitatearen barruko nahasmendua da nagusia, eta litekeena da diagnostikoa berandu jasotzea ere. Emakumeek, nagusiek eta desgaitasun intelektuala dutenek tratamendu psikofarmakologikoak jasotzeko aukera gehiago dute.
Albiste gehiago gizartea
Karabela portugesa gorabeherak eragiten ari da Euskal Herriko hondartzetan
Donostiako Zurriolan eta Kontxan, eta Bizkaian Bakioko hondartzan atzeman dituzte. Itsas korronteen eta haizearen ondorioz iritsi ohi dira bizidun horiek itsasertzera, eta zenbaitetan horien ziztadak arriskutsuak izan daitezke.
Albiste izango dira: Andre Maria Zuriaren jaiak, abisu horia beroagatik eta enpleguari buruzko datuak
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Jaialdiak amaiera borobila eman dio Boisen, sei egun zirraragarriren ostean
Ekitaldiak zortzigarren edizioa itxi du, 1987an sortu zenetik izandako arrakastatsuenetako eta jendetsuenetako bat bezala.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak euskal hiriburuetako jaietan mobilizatzeko deia egin du
Plataformak "hipokrisia" leporatu die gobernuei eta hedabideei, eta manifestazioak deitu ditu Gasteizen (abuztuaren 6an), Donostian (abuztuaren 10ean), Bilbon (abuztuaren 15ean) eta manifestazio nazionala Iruñean (urriaren 4an).
Bilboko kale-saltzaileen aurkako sarekadak areagotu direla salatu dute
Udaltzainenganako errespetua eskatu du Bilboko Udalak. Manteroek diote euren egoera legeztatzea ezinbestekoa da bestelako lanetarako aukera izateko. Sarekadak salatzeko protesta deitu du biharko Bizkaiko Manteroen Elkarteak.
Bi atxilotu Gasteizen, gizon bati indarkeriaz lapurtzea leporatuta
04:15 aldera jazo da lapurreta, hiriburuko parke baten inguruan. 31 eta 29 urteko atxilotuak epailearen esku utziko dituzte, beharrezko izapideak amaitutakoan.
Atxilotu bat Ordizian kokaina, 10.000 euro eta kontrabandoko tabakoa zeramala
Gidaria atxilotu dute substantzia estupefazienteen trafikoko ustezko delitua egotzita, eta deklaratu gabeko tabakoa edukitzeagatik.
Tigre-eltxoaren kontrako fumigazio lanak egin dituzte bart Hendaian
Lapurdin chikungunya gaitzaren lehen kasua agertu ondoren egin dituzte desinfekzio lanak, Hendaiako igerilekutik, tren geltokiraino. 22:00etatik 07:00ak arte kaleak erabat itxita egon dira, eta bizilagunek agintarien aginduak errespetatu behar izan dituzte. Herritarrak kezkatuta agertu dira, ez dakitelako zer-nolako eragina izan dezakeen erabilitako produktuak haien egunerokotasunean. Fumigazioaz arduratutako enpresak dio erabilitako produktua ez dela kaltegarria, eta tigre-eltxoen % 80 bat hiltzea lortzen dutela.
20.000 sinadura, txosnak Euskal Herriko ondare inmaterial izendatzeko
Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako txosnen batzordeek adierazi dute jaigune horiek "arriskuan" daudela, eta ondare inmaterial izendatzeko eskaera sinatzen eta zabaltzen jarraitzeko deia egin dute.
Zeledonek prest ditu aterkia eta ardo-zahatoa, kanpandorretik jaitsi eta Andre Maria Zuriaren jaiei hasiera emateko
Zuzeneko musikak, kalejirek, ekintza herrikoiek eta familia guztientzako proposamenek beteko dituzte Gasteizko kaleak abuztuaren 4tik 9ra, sei eguneko jai giroan.