Autismoaren Nazioarteko Eguna
Gorde
Kendu nire zerrendatik

160 adin txikikotik 1ek du espektro autistaren barruko nahasmenduetako bat, MOEren arabera

Autismoa ikusarazteko lanean diharduten Gautena eta Marea Urdina elkarteek Urdinduz martxa solidarioa ospatu dute gaur Azpeitian. Espainian 470.000 pertsonak baino gehiagok dute autismoa, baina emakumeak azpidiagnostikatuta daude, generoagatik tratu desberdina ematen dietelako.
Urdinduz martxa solidarioa Azpeitian.
Urdinduz martxa solidarioa Azpeitian.

160 adin txikikotik 1ek du espektro autistaren barruko nahasmenduetako (EAN) bat, Munduko Osasun Erakundearen arabera. Dena dela, bestelako ikerketen arabera, 100 umetik batek du EANa, eta kopuru hori gorantz doa. Igande hau, apirilak 2, Autismoaren gainean Kontzientziatzeko Nazioarteko Eguna da.  

Euskadin, autismoa ikusarazteko aldarrikapen-ekitaldi nagusiak Azpeitian egin dituzte: autismoa nahiz dibertsitate funtzionala duten pertsonen alde lanean diharduten Gautena eta Marea Urdina elkarteen eskutik, antzerkia, hitzaldiak, artea, dantza eta igeriketa egokitutako lehiaketa ere egin dituzte azken egunetan. Itxiera borobila eman diote igande honetan Loiolan hasi eta herriko plazan amaitu den martxa solidarioarekin. Horren ondoren, pintxoak eta umeentzako jolasak prestatu dituzte, sentsibilizazioa eta festa giroa uztartuz.

Nafarroan, berriz, larunbat honetan izan zen ospakizun-eguna, Gaztelu plazan jarritako puzgarri, musika eta dantzarekin, Autismoaren Nafarroako Elkarteak antolatuta.

Espainiar Estatuan 470.000 pertsona baino gehiagok dute autismoa. Izan ere, espektro autistaren barruko nahasmenduaren Espainiako Estrategiaren I. Ekintza-Plana iragarri zuen Espainiako Gobernuak ostiral honetan, martxoak 31n. Uda baino lehen onartuko dute, lau urteko iraunaldia izango du eta bi urtean behin berrikusiko dute.

'Light It Up Blue' sentsibilizazio-kanpaina

'Light It Up Blue' izeneko sentsibilizazio nazioarteko kanpainari esker, mundu osoko milaka eraikin eta monumentu urdinez argiztatuko dituzte igande honetan, EAN duten pertsonei eta euren familiei elkartasuna adierazteko eta euren bizi-kalitatea hobetzeko beharraren gainean ohartarazteko helburuz.

Tratu desberdina generoagatik

Autismoaren lehenengo sintomak haur-garapenaren adin goiztiarrean ematen dira, 12 eta 18 hilabete artean, alegia. Sintoma horiek agerian uzten dute, beste haurrerkin alderatuta, garapen desberdina dutela, baina guraso anitz ez dira ohartzen haurrak hitz egiten hasten duenera arte. Hortaz, umeak hiru urte baino gehiago dituenera arte sarritan atzeratzen da diagnostikoa.

Autismoaren Espainiako Konfederazioak egindako eta 'Frontiers in Psychiatry' aldizkarian argitaratutako ikerketa epidemiologiko baten arabera, autismoa duten pertsonak osasun mentaleko eta nerbio-sistemako arazoak dituzte.

Sexuari erreparatuta, autismoa duten pertsona gehienak gizonak dira (lau gizon eta emakume baten proportzioarekin), baina emakumeak azpidiagnostikatuta daude, generoagatik tratu desberdina ematen dietelako.

Adituen arabera, antsietatearekin lotutako arazoak dira ohikoenak, eskolatik diagnostikatutak, eta heldutasunean, depresioaren aurkako pilulen eta ansiolitikoen preskripzioarekin lotzen dute gehienbat.

Ikerketa horretan parte hartu zuten gazteen artean, arreta defizita eta hiperaktibitatearen barruko nahasmendua da nagusia, eta litekeena da diagnostikoa berandu jasotzea ere. Emakumeek, nagusiek eta desgaitasun intelektuala dutenek tratamendu psikofarmakologikoak jasotzeko aukera gehiago dute.

Albiste gehiago gizartea

idurre eskisabel
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko

Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko". 

Estitxu Garai, Joxerramon Bengoetxea y Asier Blas



EUROPA PRESS

17/9/2025
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako

Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik. 

Gehiago kargatu