Gutxienez 50 haurtxo jaiotzen dira urtean EAEn garuneko kalteekin, haurdunaldian alkohola kontsumitzeagatik
Euskadin, 50 haurtxo jaiotzen dira urtero haurdunaldian zehar amaren alkohol-kontsumoak eragindako garuneko kalteekin, larunbat honetan Euskadiko Alkohol Espektro Fetalaren Nahasmenduari buruzko I. Jardunaldian emandako datuen arabera. Jardunaldi hori Alkohol Sindrome Fetalaren Euskadiko Elkarteak (ASAFE) sustatu du, eta Abadiñoko Errota Kultur Etxean egin da.
Bilera horretan, besteak beste, arlo sozialeko, osasun mentaleko, pediatriako, erizaintzako, hezkuntzako, administrazio publikoko, hirugarren sektoreko erakundeetako eta eragindako familietako profesionalak bildu dira, eta Alkohol Sindrome Fetalaren Nahasmenduaren (ASFN) ondorioak eta EAEn nahiz estatuko gainerako lurraldeetan nahasmenduari diziplina anitzetatik nola heltzen zaion hobeto ezagutzeko balio izan du.
Jardunaldiak aukera eman du bertaratutako pertsonak ASFNari buruz hezteko eta sentsibilizatzeko, eta, horrez gain, urritasun horri buruzko eta harekin bizi diren pertsonen eta familien errealitateari buruzko lehen eskuko informazioa emateko, antolatzaileek nabarmendu dutenez.
Jardunaldian azaldu dutenez, Alhokol Sindrome Fetala (ASF) haurdunaldian zehar alkohola kontsumitu duen ama baten haurtxoak izan ditzakeen afekzioen multzoa da.
ASFa haurdun dagoen emakume batek alkohola kontsumitzen duenean gertatzen da; izan ere, alkoholak plazenta zeharkatzen du eta garatzen ari den fetuari eragiten dio. Ez dago alkoholaren kontsumo-maila segururik haurdunaldian, eta, ohartarazi dutenez, zenbat eta handiagoa izan kontsumoa eta maiztasuna, orduan eta handiagoa izango da haurrak sindrome hori garatzeko arriskua.
Osasun Ministerioaren datuen arabera, Europar Batasunean haurdun dauden emakumeen % 25-50ek alkohola kontsumitzen jarraitzen dute haurdunaldian.
ASFaren sintomak arinagoak edo larriagoak izan daitezke, baina sintomen artean daude, esaterako, jaio aurreko eta osteko hazkundearen atzerapena, bihotzeko akatsak eta aurpegiko anomaliak (adibidez, ezpain leporinoa eta ahosabai arraildua), garapen kognitiboko arazoak (ikasteko zailtasunak eta arreta falta barne), bulkadak kontrolatzeko eta emozioak erregulatzeko zailtasunak, eta osasun mentaleko arazoak, hala nola antsietatea eta depresioa.
Ikusgarritasuna eta kontzientziazioa
Rosa Caballero ASAFEko presidenteak azaldu duenez, jardunaldi honekin elkarteak duen helburu nagusietako bat betetzen da: "dibulgazio zientifikoa, ikusaraztea eta gure seme-alaben bizitzan gurutzatzen diren arloetako profesionalekin ezagutza sortzea".
Era berean, Caballerok aurreratu du EAEn diziplina anitzeko talde bat eratzea dela asmoa, Alkohol Sindrome Fetalaren Nahasmendua duten pazienteak eta horien familiak hara bideratu ahal izateko. "Ahalik eta ondoen prestatuta egotea nahi dugu, nahasmendu hori duten pertsonek bizitza osorako beharko dituzten laguntza guztiak diagnostikatzeko eta koordinatzeko. Denok denengandik ikastea da garrantzitsuena", azpimarratu du.
Halaber, topaketan adierazi dutenez, "funtsezkoa da haurdunaldian alkohola kontsumitzeak dituen arriskuei buruz eta jaiotzeko dauden haurren osasunean eta ongizatean izan ditzakeen inpaktu suntsitzaileei buruzko kontzientzia publikoa handitzea".
Era berean, nabarmendu dute hezkuntza-jardunaldien eta informazio-kanpainen bidez ikusaraztea lagungarria izan daitekeela Alkohol Sindrome Fetala prebenitzeko, bai eta ondorio horiekin bizi diren pertsonek diagnostiko goiztiarra, tratamendu egokia eta bizi-kalitate hobea izateko tresnak eskuratu ahal izan ditzaten.
Albiste gehiago gizartea
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoa (MIT) lehen postuan mantentzen da hamalaugarren urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Muturreko beroa izango dugu gaur eta bihar
Abisu horia ezarri dute ostiralera arte; tenperaturak oso altuak izango dira, 27 eta 35 gradu artekoak.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.
Osakidetzak ordutegiak murriztu eta osasun-zentro batzuk itxiko ditu udan
Aldaketa horiek zentroen % 37ri eragingo diete. ELA eta CCOO sindikatuek udako plangintza kritikatu dute. Osakidetzaren egiturazko arazoek “bere horretan jarraitzen dutela” ziurtatu dute eta “benetako konponbideei heltzeko" negoziazio prozesua hastea eskatu dute.
Red Electricak zentralei egotzi die apirileko itzalaldiaren ardura: "Sorgailuek beren konpromisoak bete izan balituzte, ez zen itzalaldirik gertatuko"
Red Electricak, sistemaren operadoreak, erantzukizuna ez du bere gain hartu eta zentral sortzaileen aurka egin du, ez zituztelako bete kolapsoa saihesteko protokolo teknikoak. Gobernuak, bere aldetik, akats ugari egin zituela onartu egin du. Hala ere, operadorearen plangintza zalantzan jartzen du.
Euskadin ematen diren 10 gorroto-delitutik sei arrazistak edo xenofoboak dira
2024ko Gorroto Istiluen azken Txostenak egiaztatzen du kasuen kopuruak behera egin duela oro har, baina baieztatzen du arrazakeriak eta xenofobiak eragindako erasoak oraindik ere argi eta garbi nagusitzen direla gorrotoaren mapan Euskadin.
Andre Maria Zuriaren jaiek badute kartela
2025eko Andre Maria Zuriaren Jaiak Arabako hiriburuan ospatuko dira, abuztuaren 4tik 9ra.
Abisu horia ezarri dute Euskadin ostiralera arte, tenperaturak 35 gradura iritsiko baitira
Tenperaturak oso altuak izango dira, 27 eta 35 gradu artekoak, gunearen arabera.

Bilbo eta Arrigorriaga arteko RENFEren zerbitzua berrezarri dute, Alvia batek matxura izan ostean
Ezbeharra 07:20 aldera jazo da, Bilbotik ateratzen ari zen Alvia bat Ollarganen geldirik geratu denean, eta ezin izan du zirkulatzen jarraitu.