Dagoeneko 4 urte irauten duen Siriako gerrak 200.000 hildako utzi ditu

Gaur lau urte bete dira Siriako gerra hasi zenetik eta denbora horretan 200.000 hildako baino gehiago izan dira, NBEk urrian kaleratutako datuen arabera. Gainera, gatazkak ia 4 milioi errefuxiatu eta 7,6 milioi desplazatu eragin ditu. Lau urte igaro dira, baina oraindik ere gatazkaren amaiera urrun ikusten da.
Hildakoen kopurua etengabe haziz doa eta irabazi asmorik gabeko hainbat erakundek emandako datuen arabera, dagoeneko 220.000 lagunetik gora hil dira Siriako gerran. Errefuxiatuei dagokionean (3,8 milioi), horietatik erdiak haurrak, hainbat herrialdetan banatuta daude: Turkian, 1,7 milioi pertsona baino gehiago; Libanon, 1,2 milioi pertsona; Jordanian, 622.000 pertsona; Irakeko Kurdistanen, 250.000 pertsona; eta Egipton, 136.000 pertsona. Halaber, 4,8 milioi siriar baino gehiago bizi dira setiatutako edo sarbide oso zaila duten tokietan.
Bachar Al Assad presidente siriarraren kontrako altxamendua 2011ko martxoan hasi zen, lehenik, hegoaldeko Deraa probintzian eta gero, beste toki batzuetan. Azkenean, gatazka herrialde osora zabaldu zen.
Hasiera batean siriarren arteko gerra zibila zirudiena (aurrez aurre, Al Assaden erregimena eta matxinoak), borroka konplexu bilakatu zen, batez ere, miliziano atzerritarrak gudan parte hartzen hasi zirenean. Izan ere, atzerritarrak Al Qaedari lotutako Al-Nusra Frontera (2012ko urtarrilean sortua) edota Estatu Islamikora (2013ko apirilean operatzen hasi zena) batu dira.
Al Assaden erregimenaren alderdian, Hizbulak eta gobernu irandarrak borrokalariak bidali zituen Siriara bertako Gobernuari babesa emateko.
2011ko martxoaren 15a eta 20a bitartean jazotako protesten ondotik, Bashar Al Assad presidente siriarrak nazioaren aurrean martxoaren 30ean egin zuen hitzaldian konspirazioa salatu zuen.
Uda horretan, Riad Al Asad Siriako Armadako koronelak desertatu egin zuen eta Siriako Ejertzito Librearen (ELS) sorrera iragarri zuen. Gainera, Siriako oposizio politikoak Siriako Kontseilu Nazionala sortu zuen.
Urtea amaitu aurretik, AEBk eta Europar Batasunak (EB) Siriaren kontrako zigorrak iragarri zituzten eta, era berean, Liga Arabiarrak Siria kanporatu zuen.
2012ko maiatzaren 7an hauteskunde legegileak egin ziren Sirian, zeinari oposizioak boikota egin zion, eta Bachar Al Assad nagusitu zen.
2013an Nazio Batuen Erakundearen txosten batek Sirian arma kimikoak erabili zirela berretsi zuen, eta urte bereko abuztuaren 21ean 1.400 pertsona hil ziren erasoan sarin gasa erabili zenaren froga "argiak eta sendoak" aurkitu zituen NBEk. Mugarik Gabeko Medikuak erakundeak txosten batean baieztatu zuenez, Damasco hiriko hiru ospitaletan produktu neurotoxikoekin kutsatutako 3.600 pertsona inguru artatu zituzten eta horietatik 355 hil egin ziren. Hilabete batzuk geroago, NBEko behatzaileek eta Arma Kimikoak Debekatzeko Erakundeak gidatutako misioak erregimen siriarren arma kimikoak desegin zituen.
Urte berean, Barack Obama presidente estatubatuarrak Siriako oposizioari armak bidaltzeko baimena eman zuen.
2014 hasieran, Siriako Gobernuak eta oposizioak bi negoziazio erronda egin zituzten, baina ez zen aurrerapauso nabarmenik izan. Urtearen erdi aldera, Al Assad presidente berrautatu zuten.
Gerraren garapenari dagokionez, Estatu Islamikoak (EI) kalifatoa aldarrikatu zuen 2014ko ekainaren 29an, Alepotik (Siria) eta Diyalara (Irak) hedatzen zena. Bestalde, nazioarteko komunitateak Siriaren kontrako erasoak hasi zituen, zehatz-mehatz esateko, AEBk eta herrialde aliatuek (Saudi Arabia, Arabiar Emirerri Batuak eta Jordania) Estatu Islamikoaren posizioen kontrako aire erasoak hasi zituzten. Egun batzuk geroago, urriaren 1ean, nazioarteko komunitatearen hegazkinen Kobani inguruak bonbardatu zituzten (Turkiarekin muga egiten duen gune kurdua), Estatu Islamikoaren aurrerapenak eragozteko. Azkenean, 2015eko urtarrilaren 26an kurduek Estatu Islamikoa kanporatu eta Kobaniren kontrola berreskuratu zuten.
Gerrak sufrimendu eragin du herrialdean, bereziki, zibilen artean; izan ere, 12,2 milioi siriarrek premiazko giza laguntza behar dute bizirauteko. Dena den, oraingoz ez da gerraren amaiera hurbil ikusten.
Albiste gehiago mundua
Ormuzko itsasartea, petrolioa eta gasa komertzializatzeko gune estrategikoa, ixteko gomendatu du Irango Parlamentuak
Azken hitza, hala ere, Segurtasun Nazionaleko Kontseilu Gorenak eta Ali Khamenei aiatolak, Irango buruzagi gorenak, izango dute. Persiar golkoaren eta Omango golkoaren artean dago Ormuzko itsasartea, eta tarterik estuenean 54 kilometro ditu. Batez beste 13 zisterna-ontzi igarotzen dira egunero bertatik, eta 15 milioi petrolio-upel baino gehiago garraiatzen dituzte. Itxiko balitz, mundu osoan izango luke eragina.
Mikel Ayestaran: "Hemendik aurrera bi fronte izango ditu Iranek: batetik, Israel, eta, bestetik, AEBren baseak Ekialde Hurbilean"
EITBren Ekialde Hurbileko korrespontsalaren esanetan, "Iranek uste du eskualdeko base kopurua ez dela indar-erakusle, ahultasunarena baizik, denak babesteko zailtasunak izango dituelako AEBk".
Iranek ez du aukerarik baztertzen, AEBk instalazio nuklearren aurka eraso egin ostean
Irango Atzerri ministroak adierazi duenez, AEBk "Nazio Batuen Gutuna, nazioarteko zuzenbidea eta Arma Nuklearrak Ez Ugaritzeko Ituna urratu ditu Irango instalazio nuklear baketsuei eraso eginda", Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluko kide iraunkor gisa. Erasoak "sumingarriak" direla esan, eta "ondorio iraunkorrak" izango dituztela gaineratu du.
AEBk Irango azpiegitura nuklearrak bonbardatu ditu
Iranen hiru instalazio nuklear bonbardatu ostean, Donald Trump AEBko presidenteak "bakea edo tragedia" aukeratzeko eskatu dio Irani. Oposizio demokratak Konstituzioa urratu izana leporatu dio Trumpi, Kongresuaren baimen espliziturik gabe egin duelako beste herrialde baten aurkako ekintza militarra. JD Vanceren hitzetan, bere herrialdea "ez dago Iranekin gerran, haren asmo nuklearrekin baizik".
Guterresek gaitzetsi egin du AEBk Irani egindako erasoa, eta diplomaziaren bideari eusteko eskatu du
Egoeraren larritasunaz ohartarazi du Nazio Batuen Erakundeko buruak. Indarkeria ekintzak areagotzeak, bai Iranen, bai mundu osoan, "ondorio katastrofikoak" izan ditzakeela uste du. Nazioarteko komunitateak tentsioa baretzeko eta elkarrizketarako deia egin du.
Martxa jendetsuak Erroman eta Londresen, Gazako erasoaldia amaitzea, Israelekin haustea eta Europaren berrarmatzea gelditzea eskatzeko
Londresko Palestinaren aldeko Martxa Nazionalean parte hartu dutenek oihuka eskatu dute Israelek Palestinako lurraldean "okupazioa" amaitzea eta Israelek Irani egindako bonbardaketak bertan behera uztea. Erroman, milaka lagunek Europaren berrarmatzea gelditzeko eta bakea berrezartzeko eskatu dute.
Trumpek esan du Espainiak "oso gutxi" ordaintzen duela NATOko kide gisa
Horrekin batera, AEBko presidenteak berretsi du erakundeko kide guztiek BPGaren % 5 inbertitu beharko luketela defentsan.
Israelek dozenaka gazatar hil ditu, tiroka, Gaza Hirian
Ostiralean, gutxienez 70 palestinar hil dira Israelek Gazako hainbat guneren aurka egindako erasoetan, Osasun Ministerioak eta Defentsa Zibilak egindako zenbaketaren arabera. Gutxienez 25 laguntza humanitarioa jasotzeko guneetara zihoazela hil dituzte, tiroka.
Tel Aviv, Haifa, Beersheba eta bi hegazkin base misilekin eta droneekin eraso ditu Iranek
Abas Araqchi Irango Atzerri ministroak Genevan esan duenez, Israelen "erasoa gelditu eta erasotzailea epaitzen dutenean diplomaziari berriz heltzeko prest daude".
UNICEFek ohartarazi du denbora amaitzen ari dela Gazan: "Haurrak egarriz hiltzen hasiko dira"
Ia ez dago edateko urik Gazako Zerrendan, Isralek ezarritako blokeo humanitarioaren eraginez. NBEk azpimarratu duenez, erabaki politikoa da.