Kimikako Nobel Saria, DNAren hiru ikertzaileri
Tomas Lindahl suediarrak, Paul Modrich estatubatuarrak eta Aziz Sancar turkiarrak irabazi dute 2015eko Kimikako Nobel Saria, DNAren inguruan egindako ikerketengatik, Suediako Zientzien Akademiak iragarri duenez.
Zientzialari horiek egiaztatu egin dute, molekula mailan, zelulek konpontzen dutela kaltetutako DNA, eta informazio genetikoa gordetzen dutela. "Bizirik dagoen zelula baten funtzionamendua azaldu dute eta minbiziaren kontrako tratamenduetarako erabili ahal izan dira aurkikuntza horiek", Suediako Akademiaren arabera.
Adituek azaldu dutenez, DNAri egunero eragiten diote irradiazioak, erradikal libreek eta minbizia eragiten duten beste substantzia batzuek, baina kanpo eragin horiek gabe ere, DNA molekula bat ez da egonkorra.
Gainera, zelulak zatitzearekin batera DNA kopiatzen denean ere sor daitezke akatsak, eta gizakien gorputzean egunero milioika aldiz gertatzen da prozesu hori.
Material genetikoa ez da kaos kimikoan desegiten molekula sistema ugari dagoelako DNA etengabe kontrolatzen eta konpontzen. 2015eko Kimikako Nobel saridunak aitzindariak dira sistema horien funtzionamendu zehatza azaltzen.
1970eko hamarkadaren hasieran, zientzialariek uste zuten DNA oso molekula egonkorra zela, baina Tomas Lindahlek egiaztatu zuen DNA banatu egiten dela Lurrean bizitza egotea ezinezko egingo lukeen erritmoan. Ikuspegi horri esker frogatu zuen DNAren barruan molekula sistema bat dagoela banaketak etengabe kontrolatzen eta konpontzen.
Bestalde, Aziz Sancarrek nukleotidoen konponketa sistema aurkitu du, UV izpiek DNAri egiten dioten kaltea konpontzeko dagoen mekanismoa. Sistema horretan arazoak dituzten pertsonek azaleko minbizia dute eguzki izpien eraginpean egonez gero.
Paul Modrichek, berriz, zelulak zatitu eta DNA bikoizten denean izaten diren akatsak zuzentzen dituen mekanismoa eman du ezagutzera. Geneen konponketa horri esker, DNAko akatsen kopurua mila aldiz murrizten da.
Zure interesekoa izan daiteke
Greta Thunberg atxilotu dute Londresen, kartzelan dauden Palestine Actioneko kideen aldeko protesta batean
Greta Thunberg atxilotu dute Londresen, palestinar preso batzuk babesteko elkarretaratze batean; alegia, Palestine Actioneko zortzi militante gose greban babesteko kontzentrazioan.
Siriako agintariek eta milizia kurduek elkarri leporatzen diote 2 hildako eta hainbat zauritu utzi dituzten erasoen ardura
Bi aldeek elkarri leporatzen diote indar kurduak Siriako Estatuan sartzeko akordioa hautsi izana. Bitartean, liskarrak gero eta ugariagoak dira.
Errusiako Estatu Nagusiko operazio burua hil dute Moskun, bonba-auto batekin egindako atentatu batean
Hasiera batean, Errusiako Instrukzio Batzordeak Ukrainako inteligentziari egotzi dio erasoa.
IRAren garaitik inoiz izan den gose greba luzeena egiten ari dira Palestina Actioneko kideak Erresuma Batuko kartzeletan
Gose greban denbora gehien daramatenak Amy Gardiner-Gibson eta Qesser Zuhrah dira, 50 egun, eta oso ahul daude. Justizia ministroarekin bilera eskatu dute euren abokatuek baina Gobernuak ezezkoa eman die.
Israelek beste 19 kokaleku legeztatu ditu Zisjordanian
Kolonoguneak legez kanpokoak dira nazioarteko araudiaren arabera, baina Netanyahuren gobernuak urteak daramatza estatus legala ematen; dagoeneko 69 kokaleku legeztatu ditu 2022tik. Hamasek "urrats kolonialtzat" jo du erabakia, eta "Palestinako lurraldea arpilatu" nahi izatea egotzi dio Israeli.
AEBk hirugarren petrolio-ontzi bat atxiki du Venezuelan
Bigarren ontzia abordatu ondoren, Venezuelako Gobernuak "pirateria" ekintzatzat jo du gertaera, eta tripulazioaren "bortxazko desagerpena" ere salatu du. Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluak bilera egingo du datorren asteartean, hilaren 23an, egoera aztertzeko.
130.000 pertsona inguru argindarrik gabe geratu dira San Frantziskon
Pacific Gas and Electric (PG & E) konpainiak zabaldu duenez, 130.000 pertsona inguru argindarrik gabe geratu dira San Frantziskon (AEB), eta egoera konpontzeko lanean ari dira. Garraio publikoa eten egin da eta hainbat tokitan semaforoak ez dira martxan egon. Horrek zailtasunak eta atzerapenak eragin ditu trafikoan. Agintariek kaltetutako eremuetara ez joateko eskatu diete herritarrei, eta behar-beharrezkoa denean soilik jotzeko larrialdi zerbitzuetara.
Gutxienez bederatzi pertsona hil eta hamar zauritu dituzte Johannesburgetik gertu egindako eraso batean
Oraingoz, ez dakite zergatik egin duten erasoa, eta polizia-indarrek "beharrezko baliabide guztiak" bideratu dituzte gertatutakoa argitzeko.
Trumpen gobernuak Epstein auziko artxiboen zati bat kaleratu du
Pederastaren biktimek pozez hartu dute argitalpena, baina informazioa eta artxiboak falta direla salatu. Kaleratutako irudiotan, Bill Clinton presidente ohia ageri da jacuzzi batean.
Ukrainak Errusiarekin hitz egin nahi izatearen "seinale batzuk" jaso dituela azpimarratu du Putinek
Errusia "gatazka bide baketsuan amaitzeko" prest dagoela azpimarratu du, "joan den ekainean Atzerri Ministerioaren aurrean azaldu nituen printzipioetan oinarrituta" eta "gatazka eragin zuten jatorrizko arrazoiak ezabatuz gero".