Zibereraso masiboa, mundu zabalean barrena
Ostiral honetan Telefonica eta Espainiako beste enpresa handi batzuen kontra egindako zibererasoa masiboa izan da eta beste hainbat herrialdetako sistema informatikoak ere kaltetu ditu, hala nola, Erresuma Batuan, Taiwanen, Ukrainan, Errusian edo Turkian.
Hala baieztatu du Agustin Muñoz-Grandes S21sec segurtasun enpresaren zuzendari exekutiboak.
'Ransomware' birusa 'Wannacry' software maltzurraren bertsio bat da. Ordenagailuan instalatzen da eta fitxategi guztiak enkriptatzen ditu. Ondoren erreskate bat eskatzen du, sistema informatikoa libre uztearen truke. Erreskate hori 'bitcoin' moneta birtualaren bidez ordaindu behar da eta ezinezkoa da haren arrastoa jarraitzea.
Birus hori normalean jatorri ezezaguneko korreo elektroniko bidez heltzen da ordenagailuetara eta erabiltzaileak bertan dagoen artxiboa irekitzean kutsatzen du makina.
Alarmak goizean piztu dira, 'ransomware' software maltzurra erabilita, Telefonicari eta Espainiako beste enpresa batzuei eraso egin diotenean.
Telefonicaren barne sareko ordenagailuak kaltetuta geratu dira eta konpainiak Madrilen duen egoitza nagusiko ordenagailu guztiak itzali egin behar izan ditu. Eraso horren ondotik, beste enpresa handi askok, Iberdrolak eta Gas Natural Fenosak, adibidez, ere euren sistemak itzali egin dituzte, badaezpada.
Arratsaldeko lehen orduan, beste zibereraso batek Ingalaterrako ospitale eta osasun zentroetako sistema informatikoak blokeatu ditu. Erasoaren ondorioz larrialdietako pazienteak eta anbulantziak beste zentro batzuetara eraman behar izan dituzte, baita bisitak bertan behera utzi ere.
Erresuma Batuko inteligentzia zerbitzuak gertatutakoa ikertzen ari dira eta, lehendabiziko datuen arabera, gutxienez 16 erietxe, osasun zentro eta hortz klinika kaltetu ditu erasoak.
Ingalaterrako Sistema Publikoaren arabera, 'Wanna Decryptor' izeneko software maltzurra erabilita kutsatu dituzte sistema informatikoak.
Langileen ordenagailuetako pantailetan mezu bat agertu da, egoera bere onera bueltatzeko erreskate ekonomiko bat ordaintzeko exijituz. Telefonicaren kasuan gertatu den bezala, hain zuzen ere.
Erresuma Batuko komunikabideek aipatutako adituen esanetan, zibereraso honek nazioarteko hainbat herrialdetan izan du eragina: Ameriketako Estatu Batuetan, Txinan, Errusian, Italian eta Vietnamen.
'Ransomware' birusa
'Ransomwarea'k -WannaCryren bertsio bat dena- ordenagailua kutsatzen du eta bertan dauden artxibo guztiak zifratzen ditu, komandoak exekutatzeko ahultasun bat baliatuta. Gerora, sare horretan dauden eta Windows sistema eragilea erabiltzen duten ordenagailuetara zabaltzen da birusa.
Hauek dira kaltetutako sistema eragileak:
- Microsoft Windows Vista SP2
- Windows Server 2008 SP2 eta R2 SP1
- Windows 7
- Windows 8.1
- Windows RT 8.1
- Windows Server 2012 eta R2
- Windows 10
- Windows Server 2016.
Albiste gehiago mundua
Ormuzeko itsasartea ixtea gomendatu du Irango parlamentuak, petrolioaren eta gasaren merkataritzarako gune estrategikoa
Azken hitza, hala ere Segurtasun Nazionaleko Kontseilu Gorenak eta lider goren Ali Jamenei aiatolak izango dute. Persiako golkoaren eta Omango golkoaren artean dago Ormuzeko itsasartea, punturik estuenean 54 kilometro neurtzen ditu. Egunero, batez beste, 13 zisterna-ontzi igarotzen dira bertatik, 15 milioi petrolio upel baino gehiago garraiatzen dituztenak. Itxiko balitz, mundu osoan izango luke eragina.
Mikel Ayestaran: "Hemendik aurrera bi fronte izango ditu Iranek: batetik, Israel, eta, bestetik, AEBren baseak Ekialde Hurbilean"
EITBren Ekialde Hurbileko korrespontsalaren esanetan, "Iranek uste du eskualdeko base kopurua ez dela indar-erakusle, ahultasunarena baizik, denak babesteko zailtasunak izango dituelako AEBk".
Iranek ez du aukerarik baztertzen, AEBk instalazio nuklearren aurka eraso egin ostean
Irango Atzerri ministroak adierazi duenez, AEBk "Nazio Batuen Gutuna, nazioarteko zuzenbidea eta Arma Nuklearrak Ez Ugaritzeko Ituna urratu ditu Irango instalazio nuklear baketsuei eraso eginda", Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluko kide iraunkor gisa. Erasoak "sumingarriak" direla esan, eta "ondorio iraunkorrak" izango dituztela gaineratu du.
AEBk Irango azpiegitura nuklearrak bonbardatu ditu
Iranen hiru instalazio nuklear bonbardatu ostean, Donald Trump AEBko presidenteak "bakea edo tragedia" aukeratzeko eskatu dio Irani. Oposizio demokratak Konstituzioa urratu izana leporatu dio Trumpi, Kongresuaren baimen espliziturik gabe egin duelako beste herrialde baten aurkako ekintza militarra. JD Vanceren hitzetan, bere herrialdea "ez dago Iranekin gerran, haren asmo nuklearrekin baizik".
Guterresek gaitzetsi egin du AEBk Irani egindako erasoa, eta diplomaziaren bideari eusteko eskatu du
Egoeraren larritasunaz ohartarazi du Nazio Batuen Erakundeko buruak. Indarkeria ekintzak areagotzeak, bai Iranen, bai mundu osoan, "ondorio katastrofikoak" izan ditzakeela uste du. Nazioarteko komunitateak tentsioa baretzeko eta elkarrizketarako deia egin du.
Martxa jendetsuak Erroman eta Londresen, Gazako erasoaldia amaitzea, Israelekin haustea eta Europaren berrarmatzea gelditzea eskatzeko
Londresko Palestinaren aldeko Martxa Nazionalean parte hartu dutenek oihuka eskatu dute Israelek Palestinako lurraldean "okupazioa" amaitzea eta Israelek Irani egindako bonbardaketak bertan behera uztea. Erroman, milaka lagunek Europaren berrarmatzea gelditzeko eta bakea berrezartzeko eskatu dute.
Trumpek esan du Espainiak "oso gutxi" ordaintzen duela NATOko kide gisa
Horrekin batera, AEBko presidenteak berretsi du erakundeko kide guztiek BPGaren % 5 inbertitu beharko luketela defentsan.
Israelek dozenaka gazatar hil ditu, tiroka, Gaza Hirian
Ostiralean, gutxienez 70 palestinar hil dira Israelek Gazako hainbat guneren aurka egindako erasoetan, Osasun Ministerioak eta Defentsa Zibilak egindako zenbaketaren arabera. Gutxienez 25 laguntza humanitarioa jasotzeko guneetara zihoazela hil dituzte, tiroka.
Tel Aviv, Haifa, Beersheba eta bi hegazkin base misilekin eta droneekin eraso ditu Iranek
Abas Araqchi Irango Atzerri ministroak Genevan esan duenez, Israelen "erasoa gelditu eta erasotzailea epaitzen dutenean diplomaziari berriz heltzeko prest daude".
UNICEFek ohartarazi du denbora amaitzen ari dela Gazan: "Haurrak egarriz hiltzen hasiko dira"
Ia ez dago edateko urik Gazako Zerrendan, Isralek ezarritako blokeo humanitarioaren eraginez. NBEk azpimarratu duenez, erabaki politikoa da.