Zibereraso masiboa, mundu zabalean barrena
Ostiral honetan Telefonica eta Espainiako beste enpresa handi batzuen kontra egindako zibererasoa masiboa izan da eta beste hainbat herrialdetako sistema informatikoak ere kaltetu ditu, hala nola, Erresuma Batuan, Taiwanen, Ukrainan, Errusian edo Turkian.
Hala baieztatu du Agustin Muñoz-Grandes S21sec segurtasun enpresaren zuzendari exekutiboak.
'Ransomware' birusa 'Wannacry' software maltzurraren bertsio bat da. Ordenagailuan instalatzen da eta fitxategi guztiak enkriptatzen ditu. Ondoren erreskate bat eskatzen du, sistema informatikoa libre uztearen truke. Erreskate hori 'bitcoin' moneta birtualaren bidez ordaindu behar da eta ezinezkoa da haren arrastoa jarraitzea.
Birus hori normalean jatorri ezezaguneko korreo elektroniko bidez heltzen da ordenagailuetara eta erabiltzaileak bertan dagoen artxiboa irekitzean kutsatzen du makina.
Alarmak goizean piztu dira, 'ransomware' software maltzurra erabilita, Telefonicari eta Espainiako beste enpresa batzuei eraso egin diotenean.
Telefonicaren barne sareko ordenagailuak kaltetuta geratu dira eta konpainiak Madrilen duen egoitza nagusiko ordenagailu guztiak itzali egin behar izan ditu. Eraso horren ondotik, beste enpresa handi askok, Iberdrolak eta Gas Natural Fenosak, adibidez, ere euren sistemak itzali egin dituzte, badaezpada.
Arratsaldeko lehen orduan, beste zibereraso batek Ingalaterrako ospitale eta osasun zentroetako sistema informatikoak blokeatu ditu. Erasoaren ondorioz larrialdietako pazienteak eta anbulantziak beste zentro batzuetara eraman behar izan dituzte, baita bisitak bertan behera utzi ere.
Erresuma Batuko inteligentzia zerbitzuak gertatutakoa ikertzen ari dira eta, lehendabiziko datuen arabera, gutxienez 16 erietxe, osasun zentro eta hortz klinika kaltetu ditu erasoak.
Ingalaterrako Sistema Publikoaren arabera, 'Wanna Decryptor' izeneko software maltzurra erabilita kutsatu dituzte sistema informatikoak.
Langileen ordenagailuetako pantailetan mezu bat agertu da, egoera bere onera bueltatzeko erreskate ekonomiko bat ordaintzeko exijituz. Telefonicaren kasuan gertatu den bezala, hain zuzen ere.
Erresuma Batuko komunikabideek aipatutako adituen esanetan, zibereraso honek nazioarteko hainbat herrialdetan izan du eragina: Ameriketako Estatu Batuetan, Txinan, Errusian, Italian eta Vietnamen.
'Ransomware' birusa
'Ransomwarea'k -WannaCryren bertsio bat dena- ordenagailua kutsatzen du eta bertan dauden artxibo guztiak zifratzen ditu, komandoak exekutatzeko ahultasun bat baliatuta. Gerora, sare horretan dauden eta Windows sistema eragilea erabiltzen duten ordenagailuetara zabaltzen da birusa.
Hauek dira kaltetutako sistema eragileak:
- Microsoft Windows Vista SP2
- Windows Server 2008 SP2 eta R2 SP1
- Windows 7
- Windows 8.1
- Windows RT 8.1
- Windows Server 2012 eta R2
- Windows 10
- Windows Server 2016.
Zure interesekoa izan daiteke
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdietako liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.
‘Melissa’ urakanak Jamaikan eragindako suntsipena
Melissa urakanak suntsipena eragin du Jamaika uhartean, eta gutxienez 28 hildako dira jada. Urakanak "aurrekaririk gabeko" hondamendia eragin duela adierazi dute Jamaikako agintariek. Horrela geratu da uhartea, Melissaren astinduaren ondoren.
6,3 graduko lurrikara batek Afganistan iparraldea astindu du
Lurrikararen ondorioz, 27 hildako eta 700 zauritu baino gehiago izan dira, baina bilaketa- eta erreskate-lanek aurrera jarraitzen dute, eta ez da baztertzen datozen orduetan hildakoen kopuruak gora egitea.
Trumpek esan du ez duela uste AEBk Venezuelaren kontrako gerrarik egingo duenik, baina ez du planei buruz hitz egin nahi izan
"Zer erantzun diezaioket horrelako galdera bati? Ba al dago Venezuelan eraso bat egiteko planik? Nork esango luke hori? Halakorik balego, esan egingo nizukeela uste duzue, zintzoki? Bai, planak ditugu. Oso plan sekretuak ditugu", esan du 'Air Force One' hegazkinean. "Begira, ikusiko dugu Venezuelarekin zer gertatzen den", adierazi zuen, eta Venezuelako Gobernuak "milaka pertsona bidali zituen kartzeletatik, erakunde mentaletatik eta mendekotasun zentroetatik".
2007tik aurrera jaiotakoei erretzea debekatu die Maldivetako Gobernuak, horrelako erabaki bat hartu duen lehen herrialdea bihurtuz
Debekua aitzindaria da munduan, eta "ohitura ez osasungarriak desagerraraztea eta belaunaldi osasungarria eraikitzea" du helburu, presidenteak azaldu duenez.
Hamasek beste hiru gorpu entregatu dizkio Israeli
Bestalde, Israelek gazatarren 225 gorpu itzuli ditu, horietako asko abusuen eta torturen zantzuekin.
Poliziak ez du Londres iparraldeko tren batean izandako erasoa terrorismoarekin lotzeko zantzurik sumatu
Britainiarrak dira erasoaren bi egileak, eta "ez du terrorismoarekin zerikusirik", esan du prentsaurrekoan Garraoi Poliziaren buru John Lovelessek. Zauritutako hamar lagunetatik bi egoera kritikoan daude, "hiltzeko arriskuan".
Israelek Hezbollahko buruzagi bat hil du Libano hegoaldean egindako erasoetan
Gainera, Israelgo indarrek erasoak areagotzeko mehatxua egin dute, Beiruti milizia xiitaren armagabetzean porrot egin izana leporatu ostean.
Egiptok badu bere museo ‘faraonikoa’
Hainbat urtez atzeratu ostean, eta 20 urteko lanen ondoren, gaur zabaldu ditu ateak Egiptoko ikono kultural berriak. Mila milioi dolarreko kostua izan du, eta gainkostu eta arazo politikoak tarteko, asko atzeratu da. Azken egunotan ahoz aho dabilen Pariseko Louvre museoaren bikoitza da tamainaz, 500.000 metro kuadro ditu. Bertan aurkitu daitezkeen altxorren artean, Tutankamon faraoiaren bilduma handi bat dago. Honako museoa zibilizazio bakar bati eskainitako munduko arkeologia-konplexurik handiena da.