Sei herrialde kutsatzaileenak
Herrialde gutxi batzuek sortzen dute klima-aldaketaren eragile diren gasen kopururik handiena. Beraien artean elkarte bat sortu dezakete, planetaren hondamendia saihesteko. Zergatik ez dute egiten?
Munduko ekonomiarik kutsatzaileenak Txina, Estatu Batuak, Europar Batasuna, Japonia eta Errusia dira. Munduko CO2 isurien bi herena sortzen dute. Beraien arteko hitzarmen bat isurpenak murrizteko lorpen historikoa izan liteke. Baina beraien arteko interesak hain kontrajarriak direnez, akordio bat oraingoz ezinezkoa dela. Seiren artean bilioi bat tona CO2 jaurtitzen dute airera; Txinak bakarrik, Estatu Batuek eta Europar Batasunak batera baino gehiago.
Hurrengo herrialde kutsatzaileenak ondorengo zazpi hauek dira: Hego Korea, Australia, Saudi Arabia, Kanada, Iran, Indonesia eta Brasil. Munduko isurpenen ehuneko 10 sortzen dute. Bi taldeak batera hartuta, 13 kutsatzaileenak munduko CO2 isurpenen hiru laurdenak sortzen dituzte. Denen artean aireratutako gasak murrizteko mundu mailako plan bat adostuko balute, gainerako herrialdeak bide berdina jarraitzera behartuko lituzkete.
Baina hori lortzeko aukerak oso urriak dira. Txinak esan duenez, 2030era arte ez da hasiko isurpenak murrizten; Estatu Batuetan, presidenteak ukatu egiten du klima-aldaketa datorrenik, eta ez du nahi inongo konpromisorik hartu. Eta Errusiak ez dauka interesik aldaeta klimatikoaren aurka ezer egiteko, bere ekonomia gasa eta petrolioaren salmentan oinarrituta dagoelako. Mundu mailan errekin hauen kontsumoa jaitsiko balitz, ekonomia errusiarraren zutaberik garrantzitsuena arriskuan jar liteke.
Isurpen-eskubidean oinarritutako sistema bat
Irtenbide bat zera izan liteke: mundu mailan isurpen-eskubidean oinarritutako sistema bat indarrean jartzea, 13 herrialde kutsatzaileen aldetik. Eskubideen salerosketa egiteko sistema bat, Europar Batasuneko alor batzuetan dagoeneko martxan dagoen moduan. Sistema sinplea izango liteke: kutsatu nahi duenak horretarako eskubidea ordaindu behar izatea. Beraz, arlo horretan aurreztu nahi duten enpresek teknologia berrietan inbertitu beharko lukete.
Horrekin batera kreditu-sistema bat mundu mailan jartzea, herrialde pobreenei teknologia garbiak erosten laguntzeko. Oraingoz, sistema hori ezartzea erraza ez dirudien arren, etorkizunean gauzak alda daitezke.
Zure interesekoa izan daiteke
Astelehenean ekingo diote COP30ari Brasilen, negazionismoaren olatua geldiarazteko helburuarekin
NBEaren goi bileraren helburu nagusia 10 urte bete berri dituen Parisko Akordioa berrestea izango da; alegia, industria aurreko mailarekin alderatuta, planetaren berotzea 1,5 gradura mugatzea.
Hasi da CELAC-UE goi-bilera
Bederatzi estatuburu eta gobernuburu bildu dira igande honetan Latinoamerikako eta Karibeko Estatuen Erkidegoaren eta Europar Batasunaren arteko IV. goi-bileran.
'Fung-wong' supertifoiak lurra jo du Luzon uhartean, Filipinetako iparraldean
Tifoi handi horrek orduko 185 kilometroko haize-boladak eragin ditu, eta toki batzuetan orduko 230 kilometroko haize-boladak utzi ditu. Ia milioi bat pertsona ebakuatu dituzte, eta uholde handiak eragin ditu.
Hamasek beste gorpu bat entregatu du, Israelgo militar baten gorpua antza
Hamaseko dozenaka milizianori Gazara itzultzeko aukera emango die horrek. Gorpu hori eman ostean, israeldarren lau gorpu omen daude oraindik Gazan lurperatuta.
Tornado handi batek zenbait hildako eta ehunka zauritu eragin ditu Brasilen
Hondamendi naturala Rio Bonito do Iguaçun gertatu da, Parana estatuan, herrialdearen hegoaldean, eta 250 km/h-ko haize-boladek 10.000 kaltetu baino gehiago utzi dituzte.
'Kalmaegi' tifoiak 200 hildako baino gehiago utzi ditu Filipinetan
Herrialdearen zati handi bat alerta maila gorenean dago "supertifoi" horrengatik, euri-jasa handiak, haize-bolada gogorrak eta 3 metrorainoko itsasaldi ziklonikoak eragin baititu.
Leon XIV .a elizgizonek egindako abusuen biktimekin elkartu da ia hiru orduz
Belgikatik joandako 15 pertsona hartu ditu Aita Santuak Vatikanoan. Urriaren 20an ere antzeko topaketa bat egin zuen. Egun hartan, Abusuen Biktimen Batzorde Orokorreko (ECA) kide batzuekin bildu zen.
Israelek 15 gorpu itzuli ditu, soldadu baten gorpua jaso ostean
Erabat suntsitutako gune batean egin dute gorpuen trukea. Ospitaleek egoera negargarrian ari dira gorpuak jasotzen, eta familiek horrela identifikatu behar izaten dituzte euren senideak. Biitartean, Israelgo Armadak beste bi palestinar hil ditu, "lerro horia" zehartu dutela argudiatuta. Guztira 69.000 pertsona baino gehiago hil dira jada Gazan.
Gutxienez 4 pertsona hil eta 11 zauritu dira Floridan, polizia atzetik zuen auto batek harrapatuta
Poliziaren auto bat atzetik zuela, 22 urteko gidariak LGBTQ komunitatean oso ezaguna den taberna baten kontra egin du talka Tampa hirian. Gidaria atxilotu egin dute.
Europako liderrek multilateralismoaren alde egin dute COP30en: "Gure erabakien eragina mundu osoan sentituko da"
Luiz Inacio Lula da Silva Brasilgo presidenteak salatu du banku handiek petrolio sektorea diruz laguntzen dutela eta Ukrainako gerrak erregai fosilen ustiaketa sustatu diuela.